Determination of Science Teachers' Level of Relationship with School Guidance and Psychological Counseling Service

Year 2025, Volume: 14 Issue: 2, 559 - 573, 30.04.2025

Murat Konuk , Mahmut Sami Kılıç

https://doi.org/10.14686/buefad.1386302

Abstract

The purpose of this study is to examine the perceptions of science teachers, who are class guidance teachers, towards the Psychological Counseling and Guidance service and the services provided by this service in schools within the framework of the theory of planned behavior. According to the theory of planned behavior, attitude towards behavior, perceived behavioral control, subjective values and intention are effective in the emergence of a behavior. In this respect, it is suggested that determining teachers' attitudes towards Psychological Counseling and Guidance (PCG) services, perception of behavioral control, subjective values and norms, and working habits consisting of their intentions regarding the services offered in the organizational structure can affect their organizational decisions. In this context, the variables of attitude, subjective norm and perceived behavioral control, which are considered within the scope of the Theory of Planned Behavior (TPB), were qualitatively evaluated. The data to be used in the study were obtained by applying an interview form containing open-ended questions to 15 teachers working in schools. The data obtained were qualitatively evaluated with descriptive statistics method. As a result, it was determined that the majority of the science teachers had a high level of support from the guidance service, especially in helping students through the reports prepared by the guidance service, cooperating with families, getting to know students and contributing to the solution of problems. In addition, it was concluded that teachers coordinate with the school guidance and counseling service and expect to maintain this relationship, and that the guidance service is important in terms of facilitating their work while carrying out activities. However, it was concluded that teachers were reluctant and inadequate in developing themselves in order to be effective in the field of guidance and counseling services and that they did not do the necessary work.

Keywords

Guidance , Perception , Psychological Counseling , Science Education , Theory of Planned Behavior

References

• Ajzen, I. (1991). The theory of planned behaviour, Organization Behaviour and Human Decision Process, 50, 179-211.
• Ajzen, I. (2002). Perceived behavioral control, self-efficacy, locus of control, and the theory of planned behavior. Journal of Applied Social Psychology, 32(4), 665-683. https://doi.org/10.1111/j.1559-1816.2002.tb00236.x
• Altıntaş, E. (2002). Çağdaş Eğitim Sisteminde Öğrenci Kişilik Hizmetleri ve Rehberlik [Student Personality Services and Guidance in Contemporary Education System]. Psikolojik Danışma ve Rehberlik (Ed. G. Can). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Amatea, E. S., & West-Olatunji, C. (2007). Joining the conversation about educating our poorest children: Emerging leadership roles for school counselors in high-poverty schools. Professional School Counseling, 11, 81-89. doi:10.5330/PSC.n.2010-11.81
• ASCA (2018). American School Counselor Association. Careers/Roles. Accessed from http://www.schoolcounselor.org on 20.04.2021.
• ASCA (2019). American School Counselor Assosiation. "School counselor matters". https://www.schoolcounselor.org/getmedia/b079d17d-6265-4166-a120-3b1f56077649/School-Counselors-Matter.pdf
• Bengisoy, A. & Özdemir, M. B. (2019). Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmenlerin Bakış Açısıyla Psikolojik Danışma ve Rehberlik Alanının Sorunları [Problems of Psychological Counseling and Guidance from the Perspective of School Counselors]. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 1(3), 189-193. doi: 10.35365/ctjpp.19.1.24
• Bilgin, Y. (2000). Psikolojik Danışma ve Rehberlik Eğitiminde Çağdaşlaşma [Modernization in Psychological Counseling and Guidance Education]. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(6). Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/cusosbil/issue/4362/59668
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. istatistik, araştırma deseni spss uygulamaları ve yorum (11. baskı) [Data analysis handbook for social sciences. statistics, research design spss applications and interpretation (11th edition)]. Ankara: Pegem A publishing.
• Can, G. (2003). Psikolojik Danışma ve Rehberlik. 3.Baskı [Psychological Counseling and Guidance. 3rd Edition]. Ankara: Pegem Yayınları.
• Can, E. (2010). “İlköğretim Okullarında Görevli Rehber Öğretmenlerin Karşılaştıkları Sorunların İncelenmesi”. ["Investigation of the Problems Faced by School Counselors in Primary Schools"]. 9.Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu. May 20-22, Elazığ.
• Can, E. (2011). “Sınıf Öğretmenlerinin Rehberlik ve Danışma İhtiyaçlarının Belirlenmesi” ["Determination of Guidance and Counseling Needs of Class Guidance Teachers"]. 10. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu. pp.496- 501. May 5-7, Sivas.
• Çetinkaya, B. (2017). Rehberlikte Temel Kavramlar (7.baskı) [Basic concepts in counceling (7th Edition)]. B. Aydın (Ed.) Rehberlik içinde (s.2-36). Ankara: Pegem Akademi.
• Davis, K. M., & Lambie, G. W. (2005). Family Engagement: A Collaborative, Systemic Approach for Middle School Counselors. Professional School Counseling, 9(2), 144-151. http://www.jstor.org/stable/42732658
• Demir, M. (2010). Sınıf Rehber Öğretmenlerinin Rehberlik Anlayışları ve Rehberliğe Yönelik Tutumları [Classroom Guidance Teachers’ Guidance Understandings and Attitudes Towards Guidance]. Yayımlanmamış master tezi. Anadolu Universitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Dogan, S. (1998). Counseling in Turkey: Current status and future challenges. Education Policy Analysis Archieves, 6(12), 1-12.
• Doğan, S. (1999). Türkiye’de psikolojik danışma ve rehberliğin durumu ve geleceğe ilişkin yönelimler [The status of psychological counseling and guidance in Turkey and future orientations]. V. Ulusal PDR Kongresi’nde sunulmuş bildiri, Ankara.
• Epstein, J. L. (2008). Improving family and community involvement in secondary schools. Principal Leadership, 8(2), 16-22.
• Epstein, J. L., & Van Voorhis, F. L. (2010). School Counselors' Roles in Developing Partnerships with Families and Communities for Student Success. Professional School Counseling, 14(1), 1-14. http://www.jstor.org/stable/42732745
• Erkan, S. (1997). “İlköğretim Öğrencilerinin Rehberlik İhtiyaçlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma” ["A Research on the Determination of Guidance Needs of Primary School Students"], Eğitim Yönetimi Dergisi, 3(3), pp. 333-406.
• Erten, S. (2000). Empirische untersuchungen zu bedingungen der umwelterziehung - ein interkultureller vergleich auf der grundlage der theorie des geplanten Verhaltens [Empirical studies of environmental education conditions - an intercultural comparison based on the theory of planned behavior ]. (Unpublished PhD thesis). Justus-Liebig University, Germany.
• Erten, S. (2002). Planlanmış davranış teorisi ile uygulamalı öğretim metodu. [Planned behavior theory and applied teaching method]. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi , 19(2), 217-233.
• Evram, G., Akıntuğ, Y. & Baysen, E. (2019). Ortaöğretim Kurumlarındaki Rehber Öğretmenlerin Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Yeterlik Algıları. [Perceptions of School Counselors in Secondary Education Institutions Regarding Psychological Counseling and Guidance Services]. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (47), 116-133. Retrieved from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/deubefd/issue/46964/502228
• Farwell, G. F. & Peters, H. J., (1968). Guidance: A Development Approach, 2nd Edition. Chicago: Rand McNally Company.
• Gibson, R.L. and Mitchell, M.H. (1990). Introduction to Counseling and Guidance. (3rd ed.) pp.68-79. New York: MacMillan Pub.Comp.
• Gordon, T. (1993). Effective Teacher Training, (Translated by E. Aksay-B. Özkan), YA-PA Publications, Istanbul.
• Karademir, E. (2013). Öğretmen ve öğretmen adaylarının fen ve teknoloji dersi kapsamında okul dışı öğrenme etkinliklerini gerçekleştirme amaçlarının planlanmış davranış teorisi yoluyla belirlenmesi [Determination of objectives realization at outdoor science education activities of teachers and pre-service teachers by the theory of planned behavior within the scope of science and technology lesson]. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Karataş, Z. & Şahin-Baltacı, H. (2013). Ortaöğretim kurumlarında yürütülen psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine yönelik okul müdürü, sınıf rehber öğretmeni, öğrenci ve okul rehber öğretmeninin (psikolojik danışman) görüşlerinin incelenmesi [Examining the opinions of school principal, class guidance teacher, student and school counselors about psychological counseling and guidance services carried out in secondary education institutions]. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 427-460.
• Kepçeoğlu, M. (1999). Psikolojik Danışma ve Rehberlik. (12. basım) [Psychological Counseling and Guidance (12th edition)]. İstanbul: Alkım Yayınevi
• Kılıç, M. S. & Aydın, A. (2018). Öğretmenlerin Fen Bilimleri Dersi Kapsamında Laboratuvar Uygulamaları Hakkındaki Görüşlerinin Planlanmış Davranış Teorisi Yardımıyla İncelenmesi [Through the theory of planned behavior, determining the behavioral objectives of teachers and pre-service teachers in performing laboratory practice within the scope of science lesson]. Kastamonu Journal of Education, 26(1), 241-246. doi: 10.24106/kefdergi.378575
• Kılıç-Özmen, Z. & Kabapınar, Y. (2019). Sınıf Öğretmenleri ve Okul Psikolojik Danışmanları Birbirlerini Nasıl Algılamaktadır? [How Classroom Teachers and School Counselors Perceive Each Other?]. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 9(53), 482-521. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/tpdrd/issue/46427/583270
• Kızıl, D. (2007). Ortaöğretim kurumlarındaki rehber öğretmenlerin ve sınıf rehber öğretmenlerin sınıf içi rehberlik etkinlikleri ile ilgili görüşleri [The opinions of school counselors and class guidance teachers in secondary education institutions about in-class guidance activities]. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Korkut-Owen, F., & Owen, D. (2008). Okul psikolojik danışmanlarının rol ve işlevleri: yöneticiler ve psikolojik danışmanların görüşleri [School counselor’s role and functions: school administrators’ and counselors’ opinions]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 41(1), 207-221.
• Lindberg, E. N. & Konuk, M. (2016) Enhancing school-family collaboration: school counselor's role. In R. Efe, R. Penkova, J. A. Wendt, K. T. Saparov & J. G. Berdenov (Eds.), Developments in educational sciences (pp. 244-257). Sofija: St. Kliment Ohridski University Press.
• Manz, P.H., Mautone, J. A., & Martin. S. D. (2009). School psychologists' collaborations with families: An exploratory study of the interrelationships of their perceptions of professional efficacy and swchool climate and demographic and training variables. Journal of Applied School Psychology, 25(1), 47-70.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. London: Sage Publications.
• MoNE (2002). Milli Eğitim Bakanlığı, Özel Eğitim Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Genelgesi. MEB Mevzuat, 1333, 27 Mart 2002 [Ministry of National Education, Special Education Guidance and Psychological Counseling Services Circular. MEB Mevzuat, 1333, March 27, 2002].
• MoNE (2002). Milli Eğitim Bakanlığı, Öğrenci-veli işbirliği konulu genelge (Genelge No: 2002/27), 20 Şubat 2002 [Ministry of National Education, Circular on student-parent cooperation (Circular No: 2002/27), February 20, 2002]. Available at: http://orgm.meb.gov.tr/Mevzuat/genelgeler/27OKULaileisbirligi.htm.
• MoNE (2015). Milli Eğitim Bakanlığı, Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Okullarda Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Klavuzu [Ministry of National Education, General Directorate of Special Education and Guidance Services. Guidance and Psychological Counseling Services in Schools Guide]. Ankara.
• MoNE (2020). Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği [Ministry of National Education Guidance and Psychological Counseling Services Regulation]. T.C. Official Gazette (31213, August 14, 2020). Retrieved from https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/08/20200814-2.htm
• MoNE, (2021). Milli Eğitim Bakanlığı İstatistikleri Örgün Eğitim 2020-2021 [Ministry of National Education, MoNE Statistics Formal Education 2020-2021].
• Nazlı, S. (2008). “Öğretmenlerin Değişen Rehberlik Hizmetlerini ve Kendi Rollerini Algılamaları” ["Teachers' Perception of Changing Guidance Services and Their Roles"]. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(20). pp.11-25.
• Özgüven, E. (1990). Ülkemizde psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerinin dünü ve bugünü [The past and the present of psychological counseling and guidance activities in our country]. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 1(1), 4-15.
• Pişkin, M. (2006). Türkiye’de Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerinin Dünü, Bugünü ve Yarını. [Past, Present and Future of Psychological Counseling and Guidance Services in Türkiye]. Hesapçıoğlu, M. and Durmuş, A. (ed.) Türkiye’de Eğitim Bilimleri: A Bilonço Denemesi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Poyraz, C. (2007). Orta dereceli okullarda yürütülen rehberlik hizmetleri üzerine bir araştırma. [A research on guidance services carried out in secondary schools]. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Sakız, H., & Sarıçalı, M. (2019). Paradigmatic Challenges in School Counselling: Correlates and Reflections on Practice. Journal of Psychologists and Counsellors in Schools, 29(1), 69-81. doi:10.1017/jgc.2018.23
• Stockton, R., & Yerin Güneri, O. (2011). Counseling in Turkey: An evolving field. Journal of Counseling & Development, 89, 98-104. doi:10.1002/j.1556-6678.2011.tb00065
• Tuzgöl-Dost, M. (2020). Okul Psikolojik Danışmanlarına göre İlkokullardaki Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetlerinin Durumu ve Sorunları [The Status and Problems of Guidance and Psychological Counseling Services in Primary Schools according to School Counselors]. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(76), 1673-1690. doi: 10.17755/esosder.715029
• UNICEF (2020). “Okul ve Sınıf Tabanlı Değerlendirmeye Dayalı Öğretmen Kapasitesinin Güçlendirilmesi” ["Strengthening Teacher Capacity Based on School and Classroom-Based Assessment"]. Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Kılavuz Kitapçığı. Ankara.
• Walker, J. M., Schenker, S. S., & Hoover-Dempsey, K. V. (2010). Why do parents become involved in their children's education? Implications for school counselors. Professional School Counselors, 14, 27-39. http://doi.org/10.1177/2156759X1001400104
• Willis, D. G., Sullivan-Bolyai, S., Knafl, K. & Cohen, M. Z. (2016). Distinguishing features and similarities between descriptive phenomenological and qualitative description research. Western Journal of Nursing Research, 38(9), 1185-1204. doi: 10.1177/0193945916645499
• Yavuz, O., Çayırdağ, N., Dahir, C., & Gümüşeli, A. İ. (2017). Improving Student Achievement through Strengthening Principal and School Counselor Partnership. International Journal of Educational Reform, 26(2), 176-201. https://doi.org/10.1177/105678791702600205
• Yerin-Güneri, O., Büyükgöze-Kavas, A., & Koydemir, S. (2007). Okul psikolojik danışmanlarının Profesyonel gelişimi: Acemilikten olgunlaşmaya giden zorlu yol. [Professional development of Turkish school counselors: The tough road from novice to expert]. In D. Owen, F. Korkut-Owen, & R. Ozyurek (Eds.), Gelişen psikolojik danışma ve rehberlik: Meslekleşme sürecindeki ilerlemeler (Vol. 1, pp. 139-162). Ankara, Türkiye: Nobel.
• Yeşilyaprak, B. (1999). Sınıf öğretmenlerinin rehberlik açısından rol ve işlevleri. [The role and functions of classroom teachers in terms of guidance]. Milli Eğitim Dergisi, (144), 27-31. Retrieved from: http://www.egitim.aku.edu.tr/yyaprak.htm.
• Yeşilyaprak, B. (2009). Türkiye’de Psikolojik Danışma ve Rehberlik Alanının Geleceği: Yeni Açılımlar ve Öngörüler. [The Future of Psychological Counseling and Guidance in Turkey: New Expansions and Predictions]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(1), 193-213.
• Yeşilyaprak, B. (2013). Eğitimde Rehberlik Hizmetleri. [Counseling Guidance Services in Education]. (21st edition) Ankara: Nobel Yayınları.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri [Qualitative research methods in social sciences], Seçkin Yayıncılık.
• Yüksel-Şahin, F. (2016). Okul Psikolojik Danışmanlarının Okullarında Verdikleri Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerini Değerlendirmeleri [School Counselors' Evaluation of Psychological Counseling and Guidance Services in Their Schools]. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 281-298.