TRAVMA SONRASI HAYATA KÜSME BOZUKLUĞU

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 3, 55 - 60, 29.12.2018

Seda Bayraktar

Öz

    Travma literatüründeki araştırmalara bakıldığında, özelikle son yıllarda travma sonrası yaşanan

psikiyatrik bozuklukların ve travma sonrası gelişimin ele alındığı görülmektedir. Ancak kısıtlı sayıda literatür

olmakla birlikte “Travma Sonrası Hayata Küsme Bozukluğu” adı ile anılan bir kavram da göze çarpmaktadır. Bu

derlemenin amacı da “Travma Sonrası Hayata Küsme Bozukluğu” kavramı ile ilgili kuramsal bilgi aktarmaktır.

Travma sonrası hayata küsme bozukluğu, Linden tarafından ortaya atılmıştır. Linden ve ekibi bu bozukluğa

ilişkin kriterler belirlemiştir. Bu bağlamda; bireyin hayatında olağanüstü olumsuz bir yaşam olayının varlığı

hastalığın başlaması için esas olmakta ve bireyler içinde bulundukları sorunların kaynağını bu yaşam olayı

olarak görmektedirler. Bireyler bu olayı “haksızlık” olarak adlandırmakta ve olayın tekrar tekrar gündeme

gelmesi ile küskünlük tepkisi vermeleri tanı için temel kriterlerdendir.

Anahtar Kelimeler

Travma, Travma Sonrası Hayata Küsme Bozukluğu, Travma Sonrası Stres Bozukluğu

POSTTRAUMATİC EMBİTTERMENT DİSORDER

Öz

According to the trauma literature, it is seen that psychiatric disorders after trauma and posttraumatic

growth have been discussed in recent years. However, there is a limited number of literature, about

Posttraumatic Embitterment disorder. The aim of this review is to give theoretical information about the

Posttraumatic Embitterment disorder. Posttraumatic embitterment disorder was proposed by Linden.

    According to Linden and colleagues the main criterias for diagnosis are a single exceptional negative life events

related with disorder, patients make a connection between life event and disorder, patients perceive this event

as unjust and they report emotional arousal.

Anahtar Kelimeler

Trauma, Posttraumatic Embitterment Disorder, Posttraumatic Stress Disorder

Kaynakça

• Amerikan Psikiyatri Birliği, Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal Elkitabı, Beşinci Baskı(DSM 5). Tanı Ölçütleri Başvuru Elkitabından çeviren Köroğlu E. Ankara: Hekimler Yayın Birliği,2013.Düşünceli, Betül. “Logoterapi Yönelimli Grupla Psikolojik Danışmanın Travma SonrasıHayata Küsme Bozukluğu U􀇆 zerindeki Etkisi”. Doktora Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi EğitimBilimleri Enstitüsü, Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bilim Dalı, 2015.Dobricki Martin ve Maercker Andreas. “(Post‐traumatic) embitterment disorder: Criticalevaluation of its stressor criterion and a proposed revised classification”. Nord J Psychiatry;64:147–152, 2010.Erkmen, Yılmaz. (2017). “Travma Sonrası Hayata Küsme Bozukluğunun Olumlu ve OlumsuzRuh Sağlığı U􀇆 zerindeki Etkisinde Dünyaya I􀇚lişkin Varsayımların Aracılık Etkisi”. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Klinik Psikoloji Programı,2017.Green, Bonnie L. “Defining Trauma: Terminology and Generic Stressor Dimensions”. Journalof Applied Social Psychology, 20 (20), 1632‐1642, 1990.Hasanoğlu, Alper. “Yeni bir tanı kategorisi önerisi: Travma Sonrası Hayata KüsmeBozukluğu”. Türk Psikiyatri Dergisi 19 (1):94‐100, 2008.Linden, Michael. “Posttraumatic Embitterment Disorder”. Psychotherapy andPsychosomatics, 72, 195‐202, 2003.Linden Michael, Baumann Kai, Rotter Max ve Schippan Barbara. “Posttraumatic embittermentdisorder in comparison to other mental disorders”. Psychother Psychosom ;77:50–6, 2008.Linden, Michael, Baumann, Kai, Rotter, Max, ve Schippan, Barbara. “The Psychopathology ofPosttraumatic Embitterment Disorders”. Psychopathology ;40:159–165, 2007.Linden Michael, Baumann Kai, Schippan Barbara. “Posttraumatic Embitterment Disorder”Abstracts / Journal of Psychosomatic Research 56: 581–673, 2004.McNally, Richard. Remembering Trauma. USA: Harvard University Press, 2003.O’learly, Virgina E., Alday, C. Sloan ve Ickovics, Jeannette R. Models of Life Change andPosttraumatic Growth. İçinde R.G.Tedeschi, C.L. Park ve L.G. Calhoun (Ed.), Posttraumatic Growth:Positive Changes in the Aftermath of Crisis. London: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers;127‐151, 1998.Park, Crystal L. ve Helgeson, Vicki S. “Introduction to the Special Section: Growth FollowingHighly Stressful Life Events‐ Current Status and Future Directions”. Journal of Consulting andClinical Psychology, 74 (5), 791‐796, 2006.Şar, Vedat. Psiko‐Travmatoloji ve Psikoterapi: KLP Perspektifinden Bakış. S.Özkan(Düzenleyen ve Ed., M. Özkan ve N.Kocaman Ed.Yard.) Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi PsikiyatrikTıp 2002‐2004. İstanbul: Kavuk Gazetecilik ve Matbaacılık; 454‐468, 2005.Tedeschi Richard G., Calhoun, Lawrence G. Trauma and Transformation. Growing in theAftermath of Suffering. Thousand Oaks, CA: Sage Publications, 1995.Ünal, Süheyla, Güney, Sevgi, Kartalcı, Şükrü, ve Reyhani, İsmail. “Travma Sonrası HayataKüsme Bozukluğu Ölçeğinin (PTED Self‐Rating Scale) Türkçe Uyarlamasının Geçerlilik veGüvenirlik Çalışması”. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 24: 32‐37, 2011.World Health Organization. International classification of diseases, 10th Edition (ICD‐ 10).Geneva: World Health Organization, 1992.Yılmaz, Banu. “Arama‐Kurtarma Çalışanlarında Travma Sonrası Stres Belirtileri ve TravmaSonrası Büyüme ile İlişkili Değişkenler”. Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi SosyalBilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, 2006.