ÖZYAŞAM GERÇEKLİĞİNDEN KURGUSAL GERÇEKLİĞE YİĞİT OKUR’UN ROMANLARI

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 155 - 166, 14.06.2020

Rıdvan Süzen Macit Balık

Öz

Türk romanında 1990 sonrasında yayımladığı eserlerle adını duyuran Yiğit Okur (1934-2016), kendinden önceki birikimi romanlarında ince çizgilerle işleyebilen bir yazar olarak edebiyat sahasında yerini almıştır. Yazarın klasik kurgu anlayışıyla yazdığı romanlarının yanında modernist teknikleri kullanarak yazdığı romanları da mevcuttur. Farklı tekniklerle yazdığı romanlarında dikkat çeken hususlardan biri otobiyografik unsurlara fazlaca yer vermesidir. Bu anlatım tarzı en çok, yazarın çocukluk yıllarından başlayıp hayatının her döneminde iz bırakan kişilerin kurgusal anlamda yeniden yaratıldığı başkişi veya yardımcı kişiler üzerinden görülmektedir. Otobiyografik gerçeklik, sadece şahıs kadrosunu değil, romanlarındaki zaman, mekân, çeşitli durum veya olguların yaratılmasında da önemli hareket noktalarından birini teşkil etmektedir. Yiğit Okur’un özellikle ilk romanında yoğun bir şekilde kullandığı, sonraki romanlarında rahatlıkla izleri görülebilecek otobiyografik bellek yolculukları, sadece yazarın yaşantısına değil, yakın dönem Türkiye’sinin siyasal ve toplumsal yaşamında iz bırakan olaylara da temas etmektedir. Yazarın dokuz romanında da kişisel ve toplumsal tarihin gerçekliği ile kurgusal gerçekliğin çoğu zaman iç içe geçtiği görülür. Bilhassa 1940 ile 1960 yılları arasındaki sosyo-politik sorunlar ve yazarın tanıklıklarının kurgusal yaratımı tetiklediği söylenebilir. Romanların genelinde; özellikle Demokrat Parti dönemi, Kıbrıs sorunu, Yunanistan ile Türkiye arasındaki gerginlikler ve komünizmin Türkiye’deki etkileri, özyaşamsal gerçeklikle iç içe aktarılır. Bu makalede Yiğit Okur’un roman dünyasının oluşumunda önemli etkisi olan otobiyografik unsurlar tespit edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yiğit Okur, roman, gerçeklik, otobiyografi, bellek

Kaynakça

• KAYNAKÇA Adak, H. (2004). “Otobiyografik Benliğin Çok-Karakterliliği: Halide Edip’in Romanlarında Toplumsal Cinsiyet”, Kadınlar Dile Düşünce, (Der. Sibel Irzık-Jale Parla), İstanbul: İletişim Yayınları. Alpaslan, G. G. (2016). Özyaşamöyküsünde Yazarın Yeniden Doğuşu. Ankara: Ürün Yayınları. Çetin, N. (2012). Roman Çözümleme Yöntemi. Ankara: Öncü Kitap Yayınları. Esen, Nükhet, (2006), Modern Türk Edebiyatı Üzerine Okumalar, İstanbul, İletişim Yayınları. Kılıç, S. (2012). “Doğada Gülen Tek Varlık İnsan, Ama İnsanın Durumu Gülünç”. (Söyleşi), Virgül , Aralık, S. 57, s. 49-51. Okur, Y. (2015). Buralardan Geçerken. İstanbul: Can Yayınları. Okur, Y. (2015). Sıfırlamak. İstanbul: Can Yayınları. Okur, Y. (2016). Güvercinler. İstanbul: Can Yayınları. Okur, Y. (2011). Yazamadığım Romanın Öyküsü. Okur, Y. (2011). Piyano. Can Yayınları: İstanbul. Sizgen, B. A. (2009). Mithat Cemal Kuntay ve Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Romanlarında İ stanbul. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi. Tekin, M. (2017). Roman Sanatı. İstanbul: Ötüken Yayınları. Uğurlu, S. B. (2010). Adalet Ağaoğlu’nun Hayatı, Roman ve Hikâyeleri Üzerine Bir Araştırma, Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları. Wellek, R.-Waren, A. (2015). Edebiyat Teorisi. (Çev. Ö.Faruk Huyugüzel). İstanbul: Dergâh Yayınları. Yazıcı, N. (2006). “Türk Edebiyatında Otobiyografi”. Türkbilig, 11, s. 189-217.