HAREZM TÜRKÇESİNDEKİ SÖZCÜK ÖBEKLERİNİN TÜRKİYE TÜRKÇESİNDEKİ SÖZCÜK ÖBEKLERİNDEN YAPISAL FARKLILIKLARI

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 118 - 131, 16.12.2020

Muharrem Yıldız

Öz

Günümüz Türk lehçeleri arasındaki sözdizimsel benzerlik ve farklıkları bütüncül bir yaklaşımla ortaya
koyan pek çok çalışma yapılmıştır; ancak tarihî Türk lehçelerinde, art zamanlı yapılan sözdizim çalışmaları
çoğunlukla tek bir esere bağlı kalınarak yürütülmüştür. Bu çalışmada, Harezm Türkçesi ile Türkiye
Türkçesindeki sözcük öbeklerinin yapısal ve sözdizimsel işlevleri arasındaki farklar, Harezm Türkçesi
eserlerinin bütünü incelenerek ve ön planda tutularak belirlenmeye çalışılmıştır. Sözcük öbeklerinde her iki
lehçede de sözcüklerin diziliş sırasının aynı olduğu, farklılıkların büyük ölçüde ek düzeyinde veya sözcük
öbeğinin sözdizimindeki işlevinden kaynaklandığı tespit edilmiştir. Konu bütünlüğünü bozmamak maksadıyla
geleneksel Türk dili sözdizim çalışmalarında genel olarak ortak kabul görmüş öbek yapılara değinilmiş, bu
yapılar üzerindeki farklı görüşler tartışmaya açılmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Sözdizimi, Sözcük Öbekleri, Harezm Türkçesi

Kaynakça

• ECKMANN, J. (2011). Harezm, Kıpçak ve Çağatay Türkçesi Üzerine Araştırmalar. Ankara: TDK Yay.
• ECKMANN, J. (2014). Nehcü’l-Ferādîs . Ankara: Türk Dil Kurumu Yay.
• HACIEMİNOĞLU, N. (1997). Harezm Türkçesi ve Grameri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• HACIEMİNOĞLU, N. (2000). Kutb'un Husrev ü Şirin'i ve Dil Hususiyetleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• KALSIN, Ş. (2013). Harezm Türkçesi Grameri İsim. Ankara: Gazi Kitapevi.
• KARAHAN, L. (2014). Türkçede Söz Dizimi. Ankara: Akçağ Yay.
• KORKMAZ, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi. Ankara: TDK Yay.