John Rawls’un Adalet Anlayışının Jacques Ranciere’in Siyaset Düşüncesi Temelinde Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 46 - 64, 31.12.2021

Mehmet Emin Tosun

Öz

Özgür ve eşit bir yaşamı bize sunacağına dair tam bir inanca sahip olduğumuz demokratik toplumlarda hak ve özgürlüklerle ilgili birtakım sorunlar ile karşılaştığımız olur. Bir çelişkiye sebebiyet veren bu duruma karşılık, kişilerin eşit ve özgür bir yaşamı gerçekleştirmeleri için toplum içerisindeki paylarının nasıl düzenlenmesi gerektiği sorusunu sormak bir kez daha önem kazanır. Bu soruya cevap verme girişiminde bulunan Rawls’a göre toplumsal kurumlar vasıtasıyla birtakım haklar adil bir şekilde dağıtılmalıdır. Bu amaçla insanların üzerinde uzlaşacaklarını düşündüğü iki adalet ilkesi öne sürer. Dolayısıyla, Rawls’un düşüncesinde bahsi geçen çelişkinin bir dağıtım sorunu olarak nitelendirildiği söylenebilir. Öte yandan, bu çelişkinin çözülmesi amacıyla, adaleti bir dağıtım sorunu olarak gören bu siyaset mantığının kendisi sorun edilebilir. Bu bağlamda, çalışmada ilk olarak Rawls’un adalet ilkelerinin dayandığı temel fikirlerin izi sürülüp adalet ilkelerine nasıl sirayet ettiği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sonrasında, Ranciere’in siyaset düşüncesine yer verilmiştir. Böylece Rawls’un demokratik toplum anlayışının dayandığı siyaset mantığı Ranciere’in siyasete dair düşünceleri çerçevesinde değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Demokrasi, özgürlük, eşitlik, adalet, siyaset, dağıtım

Evaluation Of John Rawls's Conception Of Justice On The Basis Of Jacques Ranciere's Political Thought

Öz

In the democratic societies that we believe strictly to present free and equal life to us we encounter several problems related to right and freedoms. Against this dilemma it is important once more to ask the question of how their share in the society should be designated in order to realize a free and equal life for people. According to Rawls who is attempting to answer this question, several rights should be distributed fairly by social institutions. For that purpose he claims two principles of justice that people agree on. Thus in the context of Rawls’s thought it can be said that the mentioned dilemma is described as a problem of distribution. On the other hand, this logic of politics which describes the justice as a distribution problem may be problematic in itself. So in this study firstly the basic ideas that Rawls presented as the justification of the principles of justice are traced and it is tried to reveal how these ideas affect to principles. Then the political thought of Ranciere is included. Finally the political logic on which Rawls’s understanding of democratic society is based has been evaluated within the framework of Ranciere's thoughts on politics.

Anahtar Kelimeler

Democracy, freedom, equality, justice, politics, distribution

Kaynakça

• Baştürk, E. (2015a). , “Demokrasi Üzerine Yeniden Düşünmek: Ranciere’in Siyaset Felsefesinde Demos, Polis ve Eşitlik”. Felsefelogos(58), 195-217. Nisan 20, 2021 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/316754528_Demokrasi_Uzerine_Yeniden_Dusunmek_Ranciere'in_Siyaset_Felsefesinde_Demos_Polis_ve_Esitlik adresinden alındı
• Baştürk, E. (2015b). Ranciere Düşüncesinde Siyasal Olanın Önceliği. Kaygı Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 51-62. Nisan 20, 2021 tarihinde https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/149770 adresinden alındı
• Brighhouse, H. (2014). Adalet. (R. Çelik, Çev.) Ankara: Epos Yayınları.
• Eşgün, T. G. (2012). Jacques Ranciere'de Siyasetin Olanağı ve Demokrasi. Felsefe Arkivi(36), 17-28. Nisan 20, 2021 tarihinde https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/697067 adresinden alındı
• Freeman, S. (2007). Rawls. New York: Routledge.
• Graham, P. (2007). Rawls. Oxford: Oneworld Publication.
• Hewlett, N. (2018). Badiou, Balibar, Ranciere: Özgürleşmeyi Yeniden Düşünmek. (H. İ. Mavituna, Çev.) İstanbul: Metropolis Yayıncılık.
• Kocaoğlu, M. (2014). John Rawls: Adalet Teorisi ve Temel Kavramları. Ankara: İmaj Yayınevi.
• Kymlicka, W. (2006). Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş. (E. Kılıç, Çev.) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Lovett, F. (2011). Rawls's A Theory of Justice: A Reader's Guide. London, New York: Continuum, Kindle Edition.
• Pogge, T. (2007). John Rawls: His Life and Theory of Justice. (M. Kosch, Çev.) New York: Oxford University Press.
• Ranciere, J. (2005). Uyuşmazlık: Politika ve Felsefe. (H. Hünler, Çev.) İzmir: Ara-lık Yayınları.
• Ranciere, J. (2010b). Özgürleşen Seyirci. (E. B. Şaman, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Ranciere, J. (2010a). Tarihin Adları: Bilgi Poetikası Alanında Bir Deneme. (C. YArdımcı, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Ranciere, J. (2016). Siyasalın Kıyısında. (A. U. Kılıç, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Rawls, J. (1971). A Theory of Justice. London: Harvard University Press.
• Rawls, J. (2001). Justice as Fairness: A Restatement . Cambridge: Harvard University Press.
• Rawls, J. (2007). Siyasal Liberalizm. (M. F. Bilgin, Çev.) İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Sandel, M. J. (2015). Adalet: Yapılması Gereken Doğru Şey Nedir? (M. Kocaoğlu, Çev.) Ankara: BigBang Yayınları.