Taşköprizade Ahmet Efendi'nin Ahlak Düşüncesindeki Erdem ve Karakter Güçleri

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 168 - 189, 31.12.2021

Sümeyye Kamacı

Öz

Makalenin genel amacı Peterson ve Seligman’ın Character Strengths and Virtues (Karakter Güçleri ve Erdemler) adlı eserinde ortaya koymuş olduğu karakter gücü kavramından hareketle, Osmanlı döneminde yaşamış isimlerden Taşköprîzâde Ahmet Efendi’nin ahlak düşüncesindeki karakter güçlerini tespit etmektir. Peterson ve Seligman’ın erdem ve karakter gücü sınıflandırması evrensel olarak kabul edilen sınıflandırmadır. Taşköprîzâde Ahmet Efendi, Şerhu’l-Ahlak’il-Adudiyye adlı eserinde temel erdemleri anlatırken temel erdemlerin şubeleri olarak ele aldığı eylemler, Peterson ve Seligman’ın ele aldığı karakter güçleriyle benzerliği ele alınacaktır. Yani 21. yüzyılda ortaya konulmuş bu yeni kavram farklı bir isimle 16. Yüzyılda yaşamış Taşköprîzâde’nin ahlak düşüncesinde de olduğunu görmekteyiz.

Anahtar Kelimeler

taşköprizade, erdem, karakter gücü, ahlak, psikoloji

Virtue and Character Strengths in The Moral Thought of Taskoprizade Ahmet Efendi

Öz

The overall purpose of the article is to determine the character strengths in the moral thought of Taskoprizade Ahmet Efendi, one of the names who lived in the Ottoman period, based on the concept of character power that Peterson and Seligman demonstrated in Character Strengths and Virtues. Peterson and Seligman's classification of virtue and character power is universally accepted classification. In his work Serhu'l Ahlak'il-Adudiyye, Taskoprizade Ahmet Efendi discusses the basic virtues, the actions he refers to as branches of basic virtues, and his resemblance to the character forces mentioned by Peterson and Seligman. In other words, this new concept, which was introduced in the 21st century, is also in the moral mind of Taskoprizade, who live in the 16th century, with a different name.

Anahtar Kelimeler

virtue, character strengths, moral, taskoprizade

Kaynakça

• ARICI, M. (2016). İnsan ve Toplum; Taşköprîzâde’nin Ahlak ve Siyaset Düşüncesi, Ankara: Nobel Yayınları.
• ARİSTOTELES. (1999). Eudemos’a Etik. (S. Babür, Çev.) Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• ARİSTOTELES. (2016). Magna Moralia-Büyük Etik. (Y.Gurur Sev, Çev.) İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• ARİSTOTELES. (2017). Nikomakhos’a Etik. (F. Akderin Çev.) İstanbul: Say Yayınları.
• ARİSTOTELES. (2012). Nikomakhos’a Etik. (S. Babür Çev.) Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
• BURGER, J.M. (2016). Kişilik. (İnan Deniz Erguvan Sarıoğlu Çev.) İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• DOĞAN, M.D. (1996). Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul: İz Yayıncılık.
• EKŞİ, H., DEMİRCİ, İ., KAYA, Ç. ve EKŞİ, F. (2017). Karakter Gelişim İndeksi’nin Türk Ergenlerdeki Psikometrik Özellikleri. Ege Eğitim Dergisi (18). 476-500.
• GÖKBERK, M. (1993). Felsefe Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• İBN MİSKEVEYH. (1983). Ahlaki Olgunlaşma. (Abdulkadir Şener, Cihad Tunç ve İsmet Kayaoğlu Çev.) Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• KABAKÇI, Ö.F. (2016). Karakter Güçleri ve Erdemli Oluş: Güçlü Yanlara-Dayalı Psikolojik Danışma ve Değerler Eğitimine Yeni Bir Yaklaşım. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi (6). 25-40.
• KARANCI, N., DİRİK, G., ve YORULMAZ. (2007). O. Eysenck’in Kişilik Anketi-Gözden Geçirilmiş Kısaltılmış Formu’nun (EKA-GGK) Türkiye’de Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi (18). 254-261.
• KERSCHENSTEINER, G. (1977). Karakter Kavramı ve Terbiyesi. (H. Fikret Kanad Çev.) Ankara: Milli Eğitim Yayınları.
• KINALIZADE ALİ EFENDİ. (Basım Yılı Bilinmiyor). Ahlak-ı Alai. (Hüseyin Algül Çev.), Basım Yeri Bilinmiyor: Kervan Kitapçılık.
• PARK, N., PETERSON, C., ve SELİGMAN, M. (2004). Strengths of Character and Well-Being. Journal of Social and Clinical Psychology (23). 603-619.
• PETERSON, C., SELİGMAN, M. (2004). Character Strengths and Virtues.New York: American Psychological Association.
• TAŞKÖPRİZADE AHMET EFENDİ. (2014). Şerhu’l-Ahlaki’l-Adudiyye (Müstakim Arıcı Çev.) İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yayınları.
• THOMAS AQUINAS. (1954). Nature and Grace: Selections from the Summa Theologica of Thomas Aquinas. Philadelphia: The Westminster Press: Christian Classics Ethereal Library.
• TİRYAKİ, M.Z., TİRYAKİ, K.B. (2016). İslam Düşüncesinde Mizaç Teorileri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• YAZICI, S., YAZICI, A. (2011). Felsefi, Psikolojik ve Eğitim Boyutlarıyla Karakter. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları.