Türkiye'de Yayılış Gösteren Bazı Sisymbrium L. (Brassicaceae) Taksonlarının Meyve ve Tohum Yapılarının Mikromorfolojik Açıdan İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 65 - 72, 30.06.2023

Abdurrahman Sefalı , Murat Ünal

https://doi.org/10.55117/bufbd.1277801

Öz

Brassicaceae familyası ülkemizin en büyük kapalı tohumlu bitki ailelerinden biridir. Tıbbi, ekonomik ve gıda amaçlı yetiştirilen birçok üyesi bulunmaktadır. Bazı üyeler ise genetik çalışmalarda model canlı olarak kullanılmaktadır. Bu denli önemli bir familyanın ülkemizde yayılış gösteren taksonlarının araştırılması önem arz etmektedir. Bu araştırmada Türkiye’de yayılışı olan Sisymbrium L. cinsinin meyve ve tohum yapılarının morfolojik özellikleri incelenmiştir. 2010-2013 yılları arasında üç yıl süren saha çalışmaları sonucunda toplanılan 450 bitki örneği incelenerek herbaryum ziyaretleri neticesinde dokuz Sisymbrium türüne ait (Sisymbrium polyceratium, S. runcinatum, S. elatum, S. officinale, S. altissimum, S. septulatum, S. orientale, S irio ve S. loeselii) bulgular sunulmuştur. Çalışmada S. confertum Steven ex Turcz. türünün Türkiye’deki varlığı teyit edilemediğinden incelenememiştir. Ülkemizin cinse ait tek endemik türü olan 2015 yılında yayımlanan S. malatyanum Mutlu & Karakuş türü ise çalışmaya dahil edilememiştir. İncelenen dokuz Sisymbrium türüne ait meyve ve tohum yüzeyi mikromorfolojileri elektron mikroskobu (SEM) ile incelenmiş olup farklılık ve ayrımlar dikkate alınarak cinsin mikromorfolojik teşhis anahtarı oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Türkiye Florası, Brassicaceae, Sisymbrium, SEM

Destekleyen Kurum

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Başkanlığı

Proje Numarası

2012-EBE-YL055

Teşekkür

Araştırmada meyve ve tohum örneklerinin SEM görüntüleri için Balıkesir Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü’nde görevli Prof. Dr. Fatih Satıl’a teşekkür ederiz. Ayrıca bu çalışma Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Başkanlığı tarafından 2012-EBE-YL055 numaralı proje olarak desteklenmiştir.

Micromorphological Investigation of Fruit and Seed Structures of Some Sisymbrium L. (Brassicaceae) Taxa Spreading in Turkey

Öz

The Brassicaceae family is one of the largest Angiosperm families in our country. It has many members grown for medical, economic and food purposes. Some members are used as a living model in genetic studies. It is important to investigate the taxa of such an important family spreading in our country. In this research, the morphological characteristics of fruit and seed structures of the genus Sisymbrium L., which has spread in Turkey. 450 plant samples collected as a result of three years of field studies between 2010-2013 were examined and are presented as a result of the herbarium visitations belonging to nine Sisymbrium species (Sisymbrium polyceratium, S. runcinatum, S. elatum, S. officinale, S. altissimum, S. septulatum, S. orientale, S irio and S. loeselii) are presented. In the study, the presence of the S. confertum Steven ex Turcz genus in Turkey could not be examine because it could not be verifiable. S. malatyanum Mutlu & Karakuş species published in 2015, which is the only endemic species belonging to the genus of our country, could not be included in the study. Fruit and seed surface micromorphologies of nine Sisymbrium species were examined by electron microscopy (SEM) and the micromorphological diagnostic key of the genus was established taking into account the differences and distinctions.

Anahtar Kelimeler

Flora of Turkey, Brassicaceae, Sisymbrium, SEM

Proje Numarası

2012-EBE-YL055

Kaynakça

• [1] F. N. Özhatay, Ş. Kültür, and B. Gürdal, “Check-list of additional taxa to the supplement of flora of Turkey X,” Istanbul Journal of Pharmacy, vol. 52(2), pp. 226-249, 2022.
• [2] I. A. Al-Shehbaz, M. A. Beilstein, and E. A. Kellogg, “Systematics and phylogeny of the Brassicaceae (Cruciferae): an overview,” Plant Systematics and Evolution, vol. 259(2-4), pp. 89-120, 2006.
• [3] B. Özüdoğru, K. Özgişi, B. Tarikahya-Hacioglu, A. Ocak, K. Mummenhoff, and I. A. Al-Shehbaz, “Phylogeny of the genus Noccaea (Brassicaceae) and a critical review of its generic circumscription,” Annals of the Missouri Botanical Garden, vol. 104, pp. 339-354, 2019.
• [4] I. A. Al-Shehbaz, B. Mutlu, and A. A. Dönmez, “The Brassicaceae (Cruciferae) of Turkey, updated,” Turkish Journal of Botany, vol. 31, pp. 327–336, 2007.
• [5] A. A. Dönmez, and S. V. Yerli, Biodiversity in Turkey. In: Global Biodiversity, Pullaiah, T. (Ed). Apple Academic Press, USA, 2018, pp. 393-438.
• [6] S. Erik, and T. Tarıkahya, “Türkiye Florası Üzerine,” Kebikeç, vol. 17, pp. 139-163, 2004.
• [7] A. A. Dönmez, Z. U. Aydın, Y. Kaya, and İ. S. Yüzbaşıoğlu, “Aubrieta birolmutlui (Brassicaceae), a new species from Eastern Turkey with molecular phylogenetic support,” Phytotaxa, vol. 579(4), pp. 278-288, 2023.
• [8] S. I. Warwick, I. A. Al-Shehbaz, R. A. Price, and C. Sauder, “Phylogeny of Sisymbrium (Brassicaceae) based on ITS sequences of ribosomal DNA,” Canadian Journal of Botany, vol. 80, pp. 1002-1017, 2002.
• [9] B. Mutlu, and Ş. Karakuş, “A new species of Sisymbrium (Brassicaceae) from Turkey: morphological and molecular evidences,” Turkish Journal of Botany, vol. 39, pp. 325–333, 2015.
• [10] P. H. Davis, (ed.) Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 1. Edinburgh Univ. Press, Edinburgh. 1985. [11] P. H. Davis, R. R. Mill, and K. Tan, (eds.) Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol.10, Edinburgh Univ. Press., Edinburgh. 1988.
• [12] M. Khodashenas, and M. Assadi, “A taxonomic revision of the genus Sisymbrium (Brassicaceae) in Iran,” Iran Journal of Botany, vol. 13(1), pp. 49-52. 2007.
• [13] I. C. Hedge, and J. M. Lamond, Sisymbrium L. In: C. C. Townsend, and E. Guest (eds.) Flora of Iraq. Baghdad: Ministry of Agriculture, Republic of Iraq, 1980, pp. 1069-1077.
• [14] P. W. Ball, Sisymbrium L. in : Flora Europaea (eds) T. G. Tutin, N. A. Burges, A. O Chater, J. R. Edmondson, V. H. Heywood, D. M. Moore, D. H. Valentine, S. M. Walters, and D. A. Webb, Cambridge. Uiniversity Press, 1993, pp. 78.
• [15] I. T. Vasil’chenko, Cruciferae in: V. L. Komarov, (ed). Flora of the USSR. Vol. VIII (Translated from Russian), Israel Program for Scientific Translation, Jerusalem, 1970, pp. 235-237.
• [16] Z. Taiyan, Lu. Lianli, Y. Guang, and A. I. Al-Shehbaz, Brassicaceae. in: W. Zheng-yi, P. H. Raven, (eds) Flora of China. Vol: 8. s.159-160 Science Press (Beiying & Misouri Botanical Garden Press ) St. Louis, 2001. [17] M. Zohary, Flora Palaestina. Vol. 1. Plates. Jerusalem: Academic Press. Israel, 1966.
• [18] K. Abdel Khalik, and L. J. G. Van Der Maesen, “Seed morphology of some tribes of Brassicaceae Implication for taxonomy and species identification for the flora of Egypt,” Blumea, vol. 47, pp. 363–83. 2002.
• [19] J. G. Vaughan, and J. M. Whitehouse, “Seed structure and the taxonomy of the Cruciferae,” Botanical Journal of the Linnean Society, vol. 64, pp. 383-409, 1971.
• [20] K. K. Koul, R. Nagpal, and S. N. Raina, “Seed coat microsculpturing in Brassica and allied genera (subtribes Brassicinae, Raphaninae, Moricandiinae),” Annales Botanici Fennici, vol. 86, 385-97, 2000.
• [21] C. H. L. Zeng, J. B. Wang, A. H. Liu, and X. M. Wu, “Seed coat microsculpturing changes during seed development in diploid and amphidiploid Brassica species,” Annales Botanici Fennici, vol. 93, pp. 555-566, 2004. [22] H. Moazzenia, S. Zarrea, I. A. Al-Shehbaz, and K. Mummenhoff, “Seed-coat microsculpturing and its systematic application in Isatis (Brassicaceae) and allied genera in Iran,” Flora, vol. 202, pp. 447-454, 2007.
• [23] N. M. Pınar, N. Adıgüzel, and F. Geven, “Seed coat macrosculpturing in some Turkish Aethionema R. Br. (Brassicaceae),” Pakistan Journal of Botany, vol. 39(4), pp. 1025-1036, 2007.
• [24] S. M. El-Naggar, and M. N. El-Hadidi, “The tribe Alysseae Hayek (Brassicaceae) in Egypt,” Journal of Union of Arab Biology, vol. 6, pp. 501–20, 1998.
• [25] Duran A (2009). Hesperis özcelikii (Brassicaceae) a new species from Turkey. Ann. Bot. Fenn. 46, 577-584.
• [26] J. G. Vaughan, and J. M. Whitehouse, “Seed structure and the taxonomy of the Cruciferae,” Botanical Journal of the Linnean Society, vol. 64, 383-409, 1971.
• [27] W. Barthlott, “Epidermal and seed surface characters of plants: Systematic applicability and some evolutionary aspects,” Nordic Journal of Botany, vol. 1, pp. 345-355, 1981.
• [28] V. H. Heywood, Scanning electron microscopy. Systematic and evolutionary applications. London: UK, 1971
• [29] G. M. Buth, and R. Ara, “Seed coat anatomy of some cultivated Brassicas,” Phytomorphology, vol. 31(1-2), pp. 69-78, 1981.
• [30] C. Brochmann, “Pollen and seed morphology of Nordic Draba (Brassicaceae): phylogenetic and ecological implications,” Nordic Journal of Botany, vol. 12, pp. 657-673, 1992.
• [31] POWO, “Plants of World Online,” 2023. [Online]. Available: https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:60436434-2 [Accessed: 05-Apr-2023].
• [32] D. G. Gabr, “Significance of fruit and seed coat morphology in taxonomy and identification for some species of Brassicaceae,” American Journal of Plant Sciences, vol. 9(03), pp. 380, 2018.
• [33] V. P. Maleev, Tertiary relicts in the flora of Western Caucasus and the main stages of the Quaternary history of the vegetation, pp. 61-144. In: V. L. Komarov, (ed.) Materials on the history of the flora and vegetation of the USSR. 1. Izdatelstvo Academii Nauk SSSR. Moscow, Leningrad, 1941, 413 pp.