SAFİYYUDDÎN EL-HİLLÎ’NİN EL-KAFÎYETU’L-BEDΑİYYESİ

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 26 - 44, 30.12.2018

Yahya Suzan Aziz Yavuz

Öz

Safiyyuddîn
el-Hillî, Memlûk döneminin önemli şairleri arasında yer almaktadır. Kendi
çağını en iyi şekilde temsil eden el-Hillî, nebevî methiyeler başta olmak üzere
şiir türlerinde pek çok manzume nazmetmiştir. Onun bu manzumeleri hacimli bir
divan oluşturmuş ve daha sonra bu divan neşredilmiştir. Yapılan çalışmada, bu
şairin hayatı, edebi kişiliği, eserleri ve bedîiyyât türünde nazmedilen ilk
kaside sayılan el-Kafîyetu’l-Bedî‘iyye fî’l-Medaihi’n-Nebeviyye adlı
manzumesi incelenmiştir. Ayrıca çalışmanın sonuna, söz konusu manzume ve onun
Türkçe tercümesi eklenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Arap Edebiyatı, Bedîiyye, Bedîiyyât, Safiyyuddîn el-Hillî, el-Kafîyetu’l-Bedî‘iyye, Bedîî Sanatları

SAFİ AL-DİN AL-HİLLİ’S AL-KAFİYAH AL-BADİʽİYYAH

Öz

Safi Al-Din Al-Hilli is one of the most important
poets of the Mamluk period. Al-Hilli, who represents his own age in the best
way, has many poems in poetry genres, especially eulogies for the prophet. His
poems created a voluminous poetry book (diwan) and later this book was
published. In the
study, Safi Al-Din Al-Hilli’s life, his literary personality, his works and his
poem which was called Al-Kafiyah al-Badiʿiyyah fi al-Madaih
an-Nabaviyyah
was the first eulogium that was written in the Badiʽiyyat genre were
studied.  At the end of this study was
added this eulogy and his turkish translate. 

Anahtar Kelimeler

Arabic Literature, Badiʽiyyah, Badiʽiyyat, Safi al-din al-Hilli, al-Kafîyyah al-Badiʽiyyah, the arts of badiʽ

Kaynakça

• ‘Alî Ebû Zeyd, el-Bedî‘îyât fî’l-Edebi’l-‘Arabî, ‘Âlemu’l-Kutub, Beyrut, 1983.
• ‘Allûş, Cevâd Ahmed, Şi‘ru Safiyyiddîn el-Hillî, Matba‘atu’l-Me‘ârif, Bağdat, 1959.
• ……., Edebu’l-Hille, thk. Sabâh Nûrî el-Mezrûk, Merkez Bâbil li’d-Dirâsâti’l-Hadâriyye ve’t-Târîhiyye, Bağdat, 2012.
• el-‘Askalânî, İbn Hacer, ed-Dureru’l-Kâmine, Dâru’l-Cîl, Beyrut, 1993.
• Bâşâ, ‘Umer Mûsâ, Târîhu’l-Edebi’l-‘Arabî el-‘Asru’l-Memlûkî, Dâru’l-Fikri’l-Mu‘âsır, Beyrut, 1989.
• Bekrî, Şeyh Emîn, el-Belâgatu’l-‘Arabiyye fî Sevbiha’l-Cedîd, Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, Beyrut, 1998. Çağmar, M. Edip, Edebi Açıdan Arapça Mevlidler, Avrasya Yayınları, Ankara, 2004.
• el-Fâhûrî, Hannâ, el-Câmiʽ fî Târîhi’l-Edebi’l-‘Arabî el-Edebi’l-Kadîm, Dâru-l-Cîl, Beyrut, 1986.
• Ferrûh, ‘Umer, Târîhu’l-Edebi’l-‘Arabî, Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, Beyrut, 1989.
• Gâzî Şebîb, Fennu’l-Medîhi’n-Nebevî fî’l-‘Asri’l-Memlûkî, Mektebetu’l-‘Asriyye, Beyrut, 1998.
• el-Hillî, Safiyyuddîn, Dîvân, thk. Kerem el-Bustânî, Dâru Sâdır, Beyrut, tsz.
• ……..., Şerhu’l-Kâfîyeti’l-Bedî‘iyye fî ‘Ulûmi’l-Belâğa ve Mehâsinu’l-Bedî‘, thk. Nesîb Neşâvî, Dâru Sâdır, Beyrut, 1992. İbn Câbir el-Endulusî, el-Hulletu’s-Siyerâ fî Medhî Hayri’l-Verâ, (Muhakkik Mukaddimesi), thk. ‘Alî Ebû Zeyd, ‘Âlemu’l-Kutub, Beyrut, 1985.
• İbn Manzûr, Ebû’l-Fadl Cemâluddîn Muhammed b. Mukerrem, Lisânu’l-‘Arab, Beyrut, tsz.,
• İbn Nubâte el-Mısrî, Cemaluddîn el-Fârûkî, Dîvân, Dâru İhyâu’t-Turâsu’l-‘Arabî, Beyrut, tsz.
• İbn et-Tağriberdî, Cemâluddîn Ebû’l-Mehâsin Yûsuf el-Atâbekî, en-Nucûmu’z-Zâhire fi Mulûk Mısr ve’l-Kâhire, Dâru’l-Kutub, tsz. Kehhâle, ‘Umer Rıdâ, Mu‘cemu’l-Muellifîn, Dâru Sâdır, Beyrut, 1977.
• Kılıç, Hulûsi, “Bedîiyyât”, Diyanet İslâm Ansiklopedisi, TDV Yayınları, İstanbul, 1992, V, 323.
• Kılıçlı, Mustafa, “Hillî, Safiyyüddin”, Diyanet İslâm Ansiklopedisi, TDV Yayınları, İstanbul, 1998, XVIII, 41.
• el-Kutubî, Muhammed b. Şâkir, Fevâtu’l-Vefayât, thk. İhsân ‘Abbâs, Dâru Sâdır, Beyrut, tsz.
• Mahmûd Rızk Selîm, ‘Asru Selâtîni’l-Memâlîk, Mektebetu’l-Âdâb, Kahire, 1965.
• Marangozoğlu, İzzet, Arap Edebiyatında Bedîʽ ve Bedîʽiyyât, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2005.
• el-Medenî, es-Seyyid ‘Alî Sadruddîn b. Ma‘sûm, Envaru’r-Rebî‘ fî Enva‘i’l-Bedî‘, thk. Şâkir Hâdî Şukr, Matba‘atu’n-Nu‘mân, Necef, 1968. Mubârek, Zekî, el-Medâihu’n-Nebeviyye fî’l-Edebi’l-‘Arabî, Dâru’l-Kitâbi’l-‘Arabiyye, Kahire tsz.
• Mûsâ, Ahmed İbrâhîm, es-Sıbğu’l-Bedî‘î fi’l-Lugâti’l-‘Arabiyye, Dâru’l-Kâtibi’l-‘Arabî, Kahire, 1969.
• en-Nâblusî, ‘Abdulganî, Nefehâtu’l-Ezhâr ‘alâ Nesemâti’l-Eshâr fî Medhi’n-Nebiyyi’l-Muhtâr, ‘Âlemu’l-Kutub, Beyrut, tsz.
• en-Necefî, ‘Abdulhuseyn Ahmed el-Emînî, el-Gadîr fi’l-Kitâb ve’s-Sunne, Dâru’l-Kutubi’l-İslâmiyye, Tahran, 1366.
• es-Safedî, Selâhuddîn Halîl b. Aybek, A‘yânu’l-‘Asr ve A‘vânu’n-Nasr, thk. ‘Alî Ebû Zeyd, Nebîl Ebû ‘Aşme, Muhammed el-Mev‘ad, Mahmûd Sâlim Muhammed, Dâru’l-Fikr, Dimaşk, 1998.
• Suzan, Yahya, “Arap Şiirinde Muhammes ve Tahmîs”, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2008.
• eş-Şevkânî, Muhammed b. ‘Alî b. Muhammed, el-Bedru’t-Tâli‘, thk. Muhammed Hasan Hallâk, Dâru İbn Kesîr, Dimaşk-Beyrut, 2006. Yavuz, Aziz, Safiyuddîn el-Hillî’nin el-Kâfiyetu’l-Bedîʽiyyesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır, 2017.
• Zeydân, Corcî, Târîhu Âdâbi’l-Lugati’l-‘Arabiyye, thk. Şevkî Dayf, Dâru’l-Hilâl, tsz.
• ez-Zeyyât, Ahmed Hasan, Târîhu’l-Edebi’l‘Arabî, Dâru Nahda, Kahire tsz.
• ez-Ziriklî, Hayruddîn, el-A‘lâm, Dâru’l-‘İlm li’l-Melâyîn, Beyrut, 1980.