Erken Çocuklukta Mühendislik Temelli Tasarımsal Düşünme Becerileri Testinin Geliştirilmesi
Yıl 2024,
Cilt: 8 Sayı: 1, 41 - 72, 01.07.2024
Şeyma Bastırmacı Kaplan
,
Adalet Kandır
Öz
Bu araştırmada, erken çocuklukta çocukların mühendislik temelli tasarımsal düşünme becerilerini değerlendirmek üzere araştırmacılar tarafından geliştirilmiş olan “48-72 Aylık Çocuklar İçin Mühendislik Temelli Düşünme Becerileri Testi”nin geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, genel tarama modeli kullanılmıştır. 2022-2023 eğitim öğretim yılında İstanbul ili merkez ilçelere bağlı Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı özel ve devlet okullarında anasınıflarına devam eden 48-72 aylık çocuklar, araştırmanın evrenini oluşturmuştur. Bu evrenden uygun örnekleme yöntemi ile seçilmiş 517 çocuk ise araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Araştırma kapsamında veriler yüz yüze toplanarak, her çocuk ile bireysel görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veriler üzerinde, madde analizi, kapsam geçerlik indeksi, açımlayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, Mcdonald ω, Cronbach alfa analizleri ile test-tekrar test yöntemi uygulanarak geçerlik, güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, üç alt testten (problem çözme, matematiksel düşünme, estetik algı) ve toplam 34 maddeden oluşan ’48-72 Aylık Çocuklar İçin Mühendislik Temelli Düşünme Becerileri Testi’nin geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.
Etik Beyan
Araştırma kapsamında gerçekleştirilen çalışmanın etik açıdan uygunluğu, Gazi Üniversitesi Rektörlüğü Etik Kurulu tarafından 26.05.2023 tarih ve E.664441sayılı izin belgesi ile onaylanmıştır.
Teşekkür
Araştırmamıza büyük bir heyecan ve sabır ile destek veren tüm çocuklarımıza, öğretmenlerine ve okul müdürlerine teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Ashbrook, P., & Nellor, S. (2015). Integrating design. Science And Children, 53(1), 24.
http://www.nsta.org/store/product_detail.aspx?id=10.2505/4/sc15_053_01_24
- Aslan, E. (2001). Torrance yaratıcı düşünce testi'nin türkçe versiyonu. Marmara Üniversitesi Atatürk
Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14(14), 19-40.
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2120.
- Auld, E., & Morris, P. (2019). The OECD and IELS: Redefining early childhood education for the
21st century. Policy Futures in Education, 17(1), 11-26.
https://doi.org/10.1177/1478210318823949.
- Bequette, J. W., & Bequette, M. B. (2012). A place for art and design education in the STEM
conversation. Art education, 65(2), 40-47. https://doi.org/10.1080/00043125.2012.11519167.
- Blank, J., & Lynch, S. (2018). The design process. YC Young Children, 73(4), 89-93. JSTOR.
https://www.jstor.org/stable/10.2307/26783668.
- Browne, M. W., & Cudeck, R. (1992). Alternative ways of assessing model fit. Sociological Methods
& Research, 21(2), 230-258. https://doi.org/10.1177/0049124192021002005
- Bulut, D. B., İpek, A. S., & Aygün, B. (2018). Yaratici problem çözme özellikleri envanteri’ni türkçeye
uyarlama çalişmasi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1360-1377.
https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018.18.39790-430909.
- Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve
Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 470-483.
https://dergipark.org.tr/tr/download/articlefile/108451.
- Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2022). Bilimsel
araştırma yöntemleri (32.basım). Pegem Akademi.
- Cheung, G. W., & Rensvold, R. B. (2002). Evaluating goodness-of-fit indexes for testing measurement
invariance. Structural equation modeling, 9(2), 233-255.
https://doi.org/10.1207/S15328007SEM0902_5
- Clements, D. H., & Sarama, J. (2007). Effects of a preschool mathematics curriculum: Summative
research on the Building Blocks project. Journal for research in Mathematics Education, 38(2),
136-163. https://doi.org/10.2307/30034954.
- Clements, D. H., & Sarama, J. (2016). Math, Science, And Technology In The Early Grades. The
Future Of Children, 75-94. https://www.researchgate.net/profile/Douglas-Clements-
2/publication/309922496_Math_Science_and_Technology_in_the_Early_Grades/links/5a043f2a
a6fdcc1c2f5bbb78/Math-Science-and-Technology-in-the-Early-Grades.pdf.
- Clements, D. H., Sarama, J., Swaminathan, S., Weber, D., & Trawick-Smith, J. (2018). Teaching and
learning geometry: Early foundations. Quadrante, 27(2), 7-31.
https://quadrante.apm.pt/article/view/22970/17036.
- Clements, D. H., Sarama, J., Brenneman, K., Duke, N. K., & Hemmeter, M. L. (2020). STREAM
education at work—no, at play!. YC Young Children, 75(2), 36-43. JSTOR.
https://www.jstor.org/stable/10.2307/26979144?seq=1&cid=pdf-.
- Convertini, J. (2021). An interdisciplinary approach to investigate preschool children’s implicit
inferential reasoning in scientific activities. Res Sci Educ 51, 171–186.
https://doi.org/10.1007/s11165-020-09957-3.
- Creswell, J. W. (2017). Nicel veri toplama (H. Ekşi, Ed.), Eğitim araştırmaları nicel ve nitel
araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi (M. Başman, Çev.) içinde (s.187-
227). Edam Yayıncılık.
- Creswell, J.W. & Creswell J. D. (2018). Research Design- Qualitative, Quantitative, and Mixed
Methods Approaches (Fifth Edition). London: SAGE.
- Crocker, L., & Algina, J. (2006). Introduction to classical and modern test theory. Belmont:
Wadsworth Pub Co.
- Çiçekler, C. Y. (2016). Yaratıcı beceriler ölçeği (ybö)'nin türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik
çalışması (Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
- Çiçekler, C. Y., Pirpir, D. A., & Aral, N. (2020). Turkish standardization of early childhood creativity
scale. Elementary Education Online, 19(2), 817-830. https://doi:10.17051/ilkonline.2020.695260.
- DeJarnette, N. K. (2018). Implementing STEAM in the early childhood classroom. European Journal
of STEM Education, 3(3), 18. https://doi.org/10.20897/ejsteme/3878.
- Danko-Mcghee, K. (2006). Favourite artworks chosen by young children in a museum
setting. International Journal Of Education Through Art, 2(3), 223-235.
https://doi.org/10.1386/etar.2.3.223_1.
- Deniş, H., & Balim, A. G. (2012). Bilimsel yaratıcılık ölçeğinin Türkçeye uyarlama süreci ve
değerlendirme ölçütleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 1-21.
https://doi.org/10.12780/UUSBD111.
- Duran, V. (2014). Öğretmen adaylarının hipotetik-yaratıcı akıl yürütme becerilerinin bilimsel
epistemolojik inançları öğrenme stilleri ve demografik özellikleri açısından incelenmesi
(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Bilimleri
Enstitüsü Eğitim Programları Ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/419589/yokAcikBilim_10056097.pd
f?sequence=-1.
- Eckhoff, A. (2017). Meaningful art and aesthetic experiences for young children. YC Young Children,
72(5), 14–20. https://www.jstor.org/stable/90015850.
- Erten Tatli, C. Y., & Artar, M. T. D. (2017). Çocuklarda yaratıcı düşünme becerilerinin saptanması
ve okul psikolojik danışmanlarının farkındalığının incelenmesi (Doktora Tezi), Ankara
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitimde Psikolojik Hizmetler Anabilim Dalı Eğitim
Psikolojisi Bilim Dalı.
- Ersoy, E., & Başer, N. E. (2013). Matematiksel düşünme ölçeğinin geliştirilmesi. Kastamonu eğitim
dergisi, 21(4), 1471-1486. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/209980.
- Fleer, M. (2022). Engineering playworld—a model of practice to support children to collectively
design, imagine and think using engineering concepts. Res Sci Educ 52, 583–598
https://doi.org/10.1007/s11165-020-09970-6.
- Field, A. (2009). Discovering statistics using spss. Sage Publications Ltd.
- Fraenkel, J.R. ve Wallen, N.E. (2006). How to desing and evaluate research in education. McGawHill International Edition.
- Garcia, M., Gentry, C., Jordan, E., Nolan, B., & Cunningham, C. M. (2019). Methods and
strategies. Science and Children, 57(3), 73-77. JSTOR.
https://www.jstor.org/stable/10.2307/26901547.
- Gold, Z. S., Elicker, J., Evich, C. D., Mishra, A. A., Howe, N., & Weil, A. E. (2021). Engineering play
with blocks as an informal learning context for executive function and planning. Journal of
Engineering Education, 110(4), 803-818. https://doi.org/10.1002/jee.20421.
- Grammenos, D., & Antona, M. (2018). Future designers: introducing creativity, design thinking &
design to children. International Journal Of Child-Computer Interaction, 16, 16-24.
https://doi.org/10.1016/j.ijcci.2017.10.002.
- Griethuijsen, R. A. L. F., Eijck, M. W., Haste, H., Brok, P. J., Skinner, N. C., Mansour, N., et. al.
(2014). Global patterns in students’ views of science and interest in science. Research in Science
Education, 45(4), 581–603. https://doi.org/10.1007/s11165-014-9438-6
- Güldemir, S., & Çınar, S. (2021). STEM etkinliklerinin okul öncesi öğrencilerinin yaratıcı
düşünmesine etkisi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 5(2), 359-383.
- Hung, W. T., & Fang, C. H. (2010). Exploring geometric cognition of young children.
http://ir.meiho.edu.tw/bitstream/987654321/1147/1/%E9%A6%AC%E4%BE%86%E8%A5%B
F%E4%BA%9E%E7%A0%94%E8%A8%8E%E6%9C%83_Exploring+Geometric+Cognition+
of+Young+Children_.pdf
- İvrendi, A., Erol, A., & Atan, A. (2018). 5-6 yaş çocuklarına yönelik geometri ve uzaysal algı testinin
geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 1823-1833.
- Kahila, J., Valtonen, T., Tedre, M., Mäkitalo, K., & Saarikoski, O. (2020). Children’s experiences on
learning the 21st-century skills with digital games. Games and Culture, 15(6), 685-706.
https://doi.org/10.1177/1555412019845592.
- Kandemir, M. A., & Kaufman, J. C. (2020). The Kaufman domains of creativity scale: Turkish
validation and relationship to academic major. The Journal Of Creative Behavior, 54(4), 1002-
1012.
- Kay, K. (2009). Middle schools preparing young people for 21st century life and work. Middle School
Journal, 40(5), 41-45.
- Kewalramani, S., & Veresov, N (2022). Multimodal creative inquiry: theorising a new approach for
children’s science meaning-making in early childhood education. Res Sci Educ 52, 927–947.
https://doi.org/10.1007/s11165-021-10029-3.
- Kıray, G. (2013). Khatena-Torrance yaratıcılık algı envanterinin türkiye koşullarına
uyarlanması (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kline. P. (1994). An easy guide to factor analysis. Routledge.
- Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford press.
- Lee, J., Yunus, S., & Lee, J.O. (2023). Investigating children's programming skills through play with
robots (KIBO). Early Childhood Educ J. https://doi.org/10.1007/s10643-023-01563-y.
- Lindeman, K. W., & Anderson, E. M. (2015). Using blocks to develop 21st century skills. Cover Story.
YC: Young Children, 70(1), 36-43. https://www.naeyc.org/resources/pubs/yc/mar2015/usingblocks.
- Lippard, C.N., Lamm, M.H., Tank, & K.M. Choi (2019). Pre-engineering thinking and the engineering
habits of mind in preschool classroom. Early Childhood Educ J 47, 187–198.
https://doi.org/10.1007/s10643-018-0898-6.
- Lott, K., Urbanek-Carney, S., & Mitchell, A. (2019). Engineering encounters: cookie jar
alarms. Science and Children, 57(3), 66-72. JSTOR.
https://www.jstor.org/stable/10.2307/26901546.
- Lottero-Perdue, P., Bowditch, M., Kagan, M., Robinson-Cheek, L., Webb, T., Meller, M., & Nosek,
T. (2016). An engineering design process for early childhood: trying (again) to engineer an egg
package. Science And Children, 54(3), 70.
- Malone, K. L., Tiarani, V., Irving, K. E., Kajfez, R., Lin, H., Giasi, T., & Edmiston, B. W. (2018).
Engineering design challenges in early childhood education: effects on student cognition and
interest. European Journal of STEM Education, 3(3), 11. https://doi.org/10.20897/ejsteme/3871.
- MacDonald, A., Huser, C., & Sikder, S. et al. (2020). Effective early childhood stem education:
findings from the little scientists evaluation. Early Childhood Educ J 48, 353–363.
https://doi.org/10.1007/s10643-019-01004-9.
- Mercan, Z., & Kandır, A. (2019). Preschool teachers opinions regarding STEAM approach in
education. Journal of Current Researches on Educational Studies, 8(2), 15-28.
- McDonald, R. (1985). Factor analysis and related methods. Hillsdale, N J:Erlbaum.
- Moran, J. D., Milgram, R. M., Sawyers, J. K., & Fu, V. R. (1983). Stimulus specificity in the
measurement of original thinking in preschool children. The Journal of Psychology, 114(1), 99–
105. https://doi.org/10.1080/00223980.1983.9915402
- Özgenel, M., & Çetin, M. (2017). Marmara yaratıcı düşünme eğilimleri ölçeğinin geliştirilmesi:
geçerlik ve güvenirlik çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri
Dergisi, 46(46), 113-132.
- Peppler, K., Wohlwend, K., & Thompson, N. et al. (2019). Squishing circuits: circuitry learning with
electronics and playdough in early childhood. J Sci Educ Technol 28, 118–132.
https://doi.org/10.1007/s10956-018-9752-2.
- Ramanathan, G., Cosso, S. & Pool, J. (2023). Engineering in preschool: what little minds can teach us
about big skills. Early Childhood Educ J. https://doi.org/10.1007/s10643-023-01512-9.
- Razzouk, R., & Shute, V. (2012). What is design thinking and why is it important?. Review Of
Educational Research, 82(3), 330-348.
- Reuter, T., & Leuchter, M. (2022). Examining kindergarten children’s testing and optimising in the
context of a gear engineering task. European Journal of STEM Education, 7(1), 04.
https://doi.org/10.20897/ejsteme/11827.
- Salkind, L., & Salkind, N. (1973). A measure of aesthetic preference. Studies in Art Education, 15(1),
21-27.
- Salvucci, S., Walter, E., Conley, V., Fink, S., & Saba, M. (1997). Measurement error studies at the
national center for education statistics. National Center for Education Statistics (ED). Retrieved
from https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED410313.pdf
- Shechter, T., Eden, S., & Spektor-Levy, O. (2021). Preschoolers' nascent engineering thinking during
a construction task. Journal of Cognitive Education and Psychology, 20(2), 83-111.ERIC.
https://connect.springerpub.com/content/sgrjcep/20/2/83.
- Simon, H. A. (1988). The science of design: creating the artificial. Design Issues, 67-82.
- Stephenson, T., Fleer, M., & Fragkiadaki, G. et al. (2022). “You can be whatever you want to be!”:
transforming teacher practices to support girls’ stem engagement. Early Childhood Educ J 50,
1317–1328. https://doi.org/10.1007/s10643-021-01262-6.
- Stoll, J., Hamilton, A., Oxley, E., Eastman, A. M., & Brent, R. (2012). Young thinkers in motion:
problem solving and physics in preschool. Yc Young Children, 67(2), 20.
- Şahin, F., Yıldırım, M., Sürmeli, H., & Güven, İ. (2018). Okul öncesi öğrencilerinin bilimsel süreci
becerilerinin değerlendirilmesi için bir test geliştirme çalışması. Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji
Dergisi, 2(2), 123-138.
- Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics.Pearson.
- Ünlüer, E., & Zembat, R. (2017). Taylor-Helmstadter çift karşilaştirmali estetik yargi ölçeği (thpc)
geçerlilik ve güvenilirlik çalişmasi. Electronic Turkish Studies, 12(18).
- Vurucu Şahin, C., & Şahin (2020), F. Bilim ve mühendislik uygulamalarının okulöncesi
öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine etkisinin incelenmesi. Türkiye Bilimsel
Araştırmalar Dergisi, 5(2), 285-303.
- Wallach, M. A. & Kogan, N. Modes of thinking in young children: a study of the creativity-intelligence
distinction. NYC: Holt, Rinehart, and Winston, 1965.
- Wang, Y., Ma, Y., Li, L., & Fleer, M. (2023). Conceptual PlayWorld: creating motivating conditions
for new kindergarten practices in China to support engineering education. European Early
Childhood Education Research Journal, 1–19. https://doi.org/10.1080/1350293X.2023.2266784.
- Ward, K. S. (2013). Creative arts-based pedagogies in early childhood education for sustainability (efs)
challenges and possibilities. Australian Journal Of Environmental Education, 29(2), 165-181.
- Yeşilyurt, S. & Çapraz, C. (2018). Ölçek geliştirme çalışmalarında kullanılan kapsam geçerliği için bir
yol haritası. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 251-264.
- Yurdugül, H. (2006). Paralel, eşdeğer ve konjenerik ölçmelerde güvenirlik katsayılarının
karsılastırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39(1), 15-37.
https://dergipark.org