ÇAĞDAŞ MİMARİYİ ETKİLEYEN İKİ METAFOR: FORM FONKSIYONU İZLER VE FORM AKIŞI İZLER

Yıl 2015, Cilt: 8 Sayı: 2, 0 - 0, 29.12.2015

Yasemin Aymelek Sercan Özgencil Yıldırım

https://doi.org/10.20854/befmbd.75359

Cited By: 1

Öz

100 yıl arayla iki mimarın, biri yüzyılın başı diğeri sonu olmak üzere, mimaride formun oluşumu üzerine iki metaforik yaklaşımı dikkat çekicidir;

XIX. Yüzyıl sonunda Louis H. Sullivan’ın metaforu;  “Form Fonksiyonu İzler”

XX. Yüzyıl sonunda Sim van der Ryn’ın metaforu;  “ Form Akışı İzler”

Her iki metafor da döneminde yaşanan temel sorunlara odaklanır; birincisi endüstri toplumunun henüz netleşmemiş ihtiyaçlarına; ikincisi giderek ağırlaşmakta olan çevre sorunlarına.

Her iki yaklaşım da mimaride formun temel belirleyici olduğu anlayışı ret eder; Louis SULLIVAN, dönemin form anlayışı olan Neo-Klasik forma karşı bir duruş sergilerken Sim van der Ryn ise çevre sorunlarından kopuk “Mutlak- İdeal Form” ve “Çoğulcu-Tarihselci Form” anlayışına karşıdır. Her ikisinin de ortak yönünü ise toplumsal sorumluluklar oluşturur. Bu nedenle modern toplum analizi önem kazanır.

Bu makalede, iki metaforik yaklaşım temellendikleri sorunsallar açısından araştırılır. Amaç, mimaride form karşıtı yaklaşımların temel benzerliklerini ve ayrılıklarını ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Ekoloji, Mimarlık; Eco-morfoloji; Ekolojik Tasarım

Kaynakça

• Thorns, David C., Kentlerin Dönüşümü; Kent Teorisi ve Kentsel Yaşam, İngilizceden çeviren: Esra Nal, İstanbul, GSA Global Yayın Ağacı, 2004, sayfa: 24
• https://en.wikipedia.org/wiki/Horatio_Greenough (11.11.2015)
• Arendt H., (1996). Geçmişle Gelecek Arasında, (1.Baskı), İletişim Yayınları, İstanbul
• Arendt H., (1996). Geçmişle Gelecek Arasında, (1.Baskı), İletişim Yayınları, İstanbul
• Roth, Leland M., (2002). Mimarlığın öyküsü, (2. Baskı), Kabalcı Yayınevi, sayfa: 592
• Conrads, U., (1991). 20.yy Mimarisinde Program ve Manifestolar, (1.Baskı), Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı, Ankara, sayfa: 64
• Conrads, U., (1991). 20.yy Mimarisinde Program ve Manifestolar, (1.Baskı), Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı, Ankara, sayfa: 99
• Steward Brand, Akt:Ryn, (2005). Design For Life, Utah: Gibbs Smith, sayfa: 155
• Ryn, S., (2005). Design For Life, Utah: Gibbs Smith, sayfa: 128
• Ryn, S., (2005). Design For Life, Utah: Gibbs Smith, sayfa: 132
• Ryn, S., (2005). Design For Life, Utah: Gibbs Smith, sayfa: 141
• Ryn, S., (2005). Design For Life, Utah: Gibbs Smith, sayfa: 142
• Ryn, S., (2005). Design For Life, Utah: Gibbs Smith, 2005, sayfa: 133
• Janine Benyus, Akt:Ryn, (2005). Design For Life, Utah: Gibbs Smith, 2005, sayfa: 146
• Akt:Ryn, (2005). Design For Life, Utah: Gibbs Smith, 2005, sayfa: 146
• Ryn, S., (2014). Culture, Architecture and Nature an Ecological Design Retrospective, Glasgow :Bell &Bain Ltd, 2014, sayfa: 50 – 51, Sim Van der RYN, 1991 yılında, Kaliforniya Üniversitesi’nde düzenlenen “1. Los Angeles Ekolojik Şehirler Konferansı”na çağrılı konuşmacı olarak katılmıştır. Bu konferans metni, 2014 yılında, “Culture, Architecture and Nature an Ecological Design Retrospective” başlıklı kitabında yayınlanmıştır.
• Alexander, Christopher, Akt:Ryn, (2005). Design For Life, Utah: Gibbs Smith, 2005, sayfa: 150
• Ryn, S., Cowan, S., (First published 1996 , introduction to tenth anniversary edition 2007)). Ecological Design, Island Press, Washington, DC, sayfa: 117- 120
• Kışlalıoğlu M., Berkes , F., (1995). Ekoloji ve Çevre Bilimleri, Remzi Kitapevi, sayfa: 176-177
• Leon van Schaik., (2009). Vertical Ecoinfrastructure, Liewelyn Davies Yeang, Malaysia
• Kışlalıoğlu M., Berkes , F., (1995) Ekoloji ve Çevre Bilimleri, Remzi Kitapevi, İstanbul, sayfa: 176-177
• Ryn, S., Cowan, S., (2007). Ecological Design, Island Press, Washington, DC, s. 117,118,119,120
• Leon van Schaik., (2009). Vertical Ecoinfrastructure, Liewelyn Davies Yeang, Malaysia
• Ryn, S., Cowan, S., (First published 1996 , introduction to tenth anniversary edition 2007). Ecological Design,Washington:Island Press, sayfa: 121
• Senosiain, J., (2003). Bio- Architecture, Architectural Press, Oxford, UK, s. 31
• Leibniz, Antognazza, M,R,(2003). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul
• ŞEKİL LİSTESİ
• Şekil 1. Ryn, S., (2005)Design For Life, Utah: Gibbs Smith, 2005, sayfa: 132
• Şekil 2. Ryn, S., (2005)Design For Life, Utah: Gibbs Smith, 2005, sayfa: 143
• Şekil 3. Ryn, S., (2005)Design For Life, Utah: Gibbs Smith, 2005, sayfa: 145
• Şekil 4. https://en.wikipedia.org/wiki/Patterns_in_nature (11.11.2015)
• Şekil 5. https://en.wikipedia.org/wiki/Patterns_in_nature (11.11.2015)
• Şekil 6. https://en.wikipedia.org/wiki/Patterns_in_nature (11.11.2015)
• Şekil 7. Senosiain, J., (2003). Bio- Architecture, Architectural Press, Oxford, UK, s. 31