2-6 YAŞ GRUBU ÇOCUĞUN KONUTTAKİ OYUN VE MEKÂN TERCİHİ

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 2, 89 - 104, 30.12.2022

Beyza Temur , Merve Gizem Baltacı , Şengül Yalçınkaya

https://doi.org/10.20854/bujse.1144480

Öz

Çocuğun hayatı algılamaya başladığı ilk andan itibaren çevresindeki tüm koşullar gelişim sürecine etki eder. Özellikle çocuğun fizyolojik, psikolojik ve sosyolojik olarak çok yönlü olarak gelişimini destekleyen ve çocukluk döneminde karşılaşılan ilk mekân olan konut, yoğun ve etkin kullanılması nedeni ile ayrı bir öneme sahiptir. Çalışmada, 2-6 yaş dönemindeki çocukların konutu oyun için nasıl kullandığının ortaya koyulması amaçlanmıştır. Bunun için çocukların oyun türleri ile ilgili mekân tercihleri araştırılmıştır. Kapsam çocuğun konutu genel kullanımının yanında, konuttaki mekânlarının oyun türüne ile ilişkili kullanımı ve oyuna bağlı konutun yeterliliği çerçevesinde belirlenmiştir. 2-6 yaş arası çocuk sahibi olan ve Trabzon ilinde yaşayan 94 ebeveyne uygulanan anket ile veri toplanmıştır. SPSS programı ile verilerin genel yüzde dağılımları için frekans analizi ve karşılaştırmalar için ki-kare testi kullanılmıştır. Çocuğun evin her mekânını farklı oyun türleri için kullandığı fakat özel odaya sahip olanların öz gelişimleri için daha kaliteli faaliyetlerde bulunabildikleri, konuttaki oyun tercihini cinsiyet, yaş, özel oda varlığı, oda kullanım süresi ve biçiminin etkilediği, konutun oyun için yeterliliğinde oda sayısı ve gürültü konusunun ön plana çıktığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak konuttun tasarımında, kullanıcısı olan çocuğun gereksinimleri ve beklentileri öncelikli belirleyiciler arasında yer almalıdır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk gelişimi, Oyun türü, Çocuk Kullanıcı, Konut, Mekân Tercihi

Kaynakça

• Açıcı, F., K, ve Bal, H. B. (2020). Göstergebilimsel Analiz Üzerinden Tasarımı Anlamak: Sallanan At Üzerine. Art-Sanat, (13), 293-312.
• Aksu, K., M. (2022). İlköğretim Yapılarında Serbest Zaman Etkinliği ve İç Mekân Tasarımı, [Yüksel Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimlerin Enstitüsü], Trabzon.
• Akarsu, F. (1984). Piaget’ye Göre Çocukta Mekan Kavramının Gelişimi. Mimarlık, 84(9), 31-33.
• Alga, R. (2005). Yaşam Döngüsüne Bağlı Olarak Konut Tasarımını Etkileyen Faktörler, [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü] , İstanbul.
• Aydoğan, Y.(2006). Ev Ortamının Çocuğun Gelişimine Göre Düzenlenmesi, Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, Temmuz-Ağustos-Eylül 2006 Yıl:8 Cilt: 3 Sayı:10 ISSN: 1303-0256.
• Bardak, M. ve Topaç, N. (2019). Oyun ve Oyun Materyalleri. İstanbul Üniversitesi Açık Ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, Çocuk Gelişimi Lisans Programı, 6-10.
• Çakmakçı, M ve Yıldız, S. (2022). Çocuğun Odası ile İlişkisinin Esneklik Kavramı Üzerinden İncelenmesi, bāb Mimarlık ve Tasarım Dergisi, Journal of Architecture and Design, Cilt 3, Sayı 1, Ocak 2022.
• Erten Bilgiç, D & Çiftci, S, K. (2020). Türkiye Kentleşmesinin Sonucu Olan Toplu Konutlarda Çocuk Odası Tasarımı ve İşlevsellik, Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD) Eurasian Journal Of Researches İn Social And Economics, Asead Cilt 7 Sayı 7 Yıl 2020, S 25-42 (EJRSE) ISSN:2148-9963.
• Miller, E ve Almon, J. (2009).Crisis İn The Kindergarten: Why Children Need To Play İn School, Alliance For Childhood (NJ3a), ED504839. Mutdoğan, S. (2014). Türkiye’de Çok Katlı Konut Oluşum Sürecinin İstanbul Örneği Üzerinden İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar E-Dergisi, (s.20).
• Öymen Gür, Ş. (2013). How Children Describe Their Houses: Present vs. Ideal. Child Indicators Research, 6(3), 493-525.
• Öymen Gür, Ş., & Yalçınkaya, Ş. (2013). Ev: Kadın Büyürken, International Journal of Architecture and Planning, Volume 1, Issue 2, pp:101-131.
• Tavşan, F. (1995). Trabzon Konutları Örneğinde Çocuk Odaları Mekân ve Donatı Özellikleri Üzerine Bir Araştırma, [Yüksek Lisans Tezi Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı] , Trabzon.
• Yalçın, M., Yıldırım, K. ve Bozdayı, A, M. (2015). Developmental Implications Of Children Bedroom İn The Interior Environment And Implementations Of Adults Preferences, Megaron Journal, 2015;10(3):305-316 Doı: 10.5505/Megaron.2015.55798.
• Yalçınkaya, Ş. (2015). Modern Kentin Yeni Kamusal Alanında Çocuk, Alışveriş Merkezleri ve Serbest Zaman Etkinlikleri, İdealkent, Sayı 17, Eylül 2015, ISSN: 1307-9905.