“ЫДЫРЫС ПАЙГАМБАР” ЖАЗМА ЭСТЕЛИГИНИН ЧЕЧМЕЛЕНИШИ

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 2, 113 - 116, 15.12.2024

Kayrat Belek

Öz

This paper provides an interpretation of the written monument in “Ydyrys Paygambar”, which is characterized by the Qarakhanid era. The monument in “Ydyrys Paygambar” provides a glimpse into the language, culture and politics of the people of this period. Through a close examination of the text and its context, this paper explores the political, linguistic and cultural characteristics of the Qarakhanid era, and provides insights into the nature of the written monument in “Ydrys Paygambar”. The paper concludes that the written monument in “Ydyrys Paygambar” serves as a testament to the cultural, cultural, political and linguistic diversity of the Qarakhanid era, and is an important resource for understanding the legacy of this period in Central Asia.

Anahtar Kelimeler

Qarakhanid era, mausoleum of “Ydyrys Paygambar”, written monument, Central Asia, Mahmud Kashgari

“ЫДЫРЫС ПАЙГАМБАР” ЖАЗМА ЭСТЕЛИГИНИН ЧЕЧМЕЛЕНИШИ

Öz

Бул макалада Караханиддер дооруна таандык “Ыдырыс пайгамбар” күмбөзүндөгү
жазма эстеликтин чечмелениши каралды. Ыдырыс пайгамбар эстелигиндеги текст
ошол мезгилдеги тил, маданият жана саясий түшүнүктөрдү тереңирээк түшүнүүгө
жардам берет. Текстти жана анын контекстин кылдат изилдөө аркылуу бул макала
Караханиддер доорунун жазма эстеликтеринин табиятын колго алат. Макалада
Ыдырыс пайгамбар күмбөзүндөгү жазма эстелик Караханиддер доорундагы маданий,
саясий жана тилдик ар түрдүүлүктүн күбөсү катары кызмат кылат жана Борбордук
Азиядагы ошол мезгилдин мурасын түшүнүү үчүн маанилүү булак болуп саналат
деген тыянак чыгарылат.

Anahtar Kelimeler

Караханиддер доору, Ыдырыс пайгамбар күмбөзү, жазма эстелик, Борбордук Азия, хажиб, Махмуд Кашгари

Kaynakça

• Djumagulov, Ç. (1982). Epigrafika Kirgizii. Vıp. 2. İlim.
• DLT. (2005). Divan Lugat at-Turk. Perevod. predislovie i kommentarii Z.-A. M. Auezovoi.
• indeksı sostavlenı R. Ermersom. Daik-Press, 1288 s. +2 s. vkl.
• Genç, R. (1981). Karahanlı devlet teşkilâtı (xi. yüzyıl) (Türk hâkimiyet anlayışı ve Karahanlılar). Kültür Bakanlığı.
• Goryaçeva, V. D. & Nastiç, V. N. (1983). Epigrafiçeskie pamyatniki Uzgena XII-XIV vv. Kirgiziya pri Karahanidah. İlim.
• Koşevar, V. G. (2010). Novıe numizmatiçeskie materialı-istoçnik dlya utoçneniya istorii Karahanidskogo Kaganata, etnosotsyal’nıe i etnokul’turnıe protsessı v tsentral’noy azii: istoriya i sovremennost. İlim.
• Nastiç, V. N. (1983). Arbskie i persidskie nadpisi na kayrakah s gorodişa Burana. Kirgiziya pri Karahanidah.