Derin Beyin Stimülasyonlu Parkinson Hastalarında Vücut Ağırlığı Değişimi Ve Yeme Bağımlılığının Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 16, 30.04.2020

İrem Yakışıklı Mendane Saka Tahsin Ali Zırh Başak Bolluk Kılıç

Öz

Amaç: Bu araştırma, Derin Beyin Stimülasyonu (DBS) operasyonu geçiren Parkinson hastalarının (PH) vücut ağırlığı değişimi ve DBS operasyonuna bağlı yeme bağımlılığını araştırmak amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışma, Haziran- Kasım 2019 tarihleri arasında İstanbul Medipol Üniversitesi Hastanesi Parkinson ve Hareket Bozuklukları Merkezi’ne başvuran 50-69 yaş arasında Derin beyin Stimülasyonuna (DBS) uygun 11 Parkinson hastası üzerinde yapılmıştır. Hastalara kişisel özellikleri, beslenme alışkanlıkları ve Parkinson hastalığına ilişkin anket formu ile belirlenmiştir. Günlük enerji ve besin öğeleri alımını belirlemek ve operasyon öncesi ve sonrası değişimi gözlemlemek amacıyla 1 günlük besin tüketim kaydı alınmıştır. Bireylere Yale Yeme Bağımlılığı ölçeği uygulanmıştır, antropometrik ölçümleri (vücut ağırlığı, boy uzunluğu ve bel çevresi) belirlenmiştir.
Bulgular: Çalışma, 11 Parkinson hastası (6 kadın %54.5 ve 5 erkek %45.5) ile yürütülmüştür. Bireylerin yaş ortalaması 59.6±5.39 yıl olup, Parkinson hastalığı süresi ortalama 9.2 ± 4.05 yıldır. Erkeklerin DBS öncesi BKİ ortalama 27.7±4.16 kg/m2 iken, DBS sonrası 28.9±4.46 kg/m2olarak saptanmıştır p<0.05). DBS öncesi hastalarının bel/boy oranı ortalaması 0.6±0.08 iken, DBS sonrası 0.67±0.89 olarak saptanmıştır (p<0.05). Hastaların DBS öncesi bel çevresi ortalama 110.0±11.27 cm iken, DBS sonrası 113.1±11.51cm olarak bulunmuştur (p<0.05). Parkinson hastalarının Yale Yeme Bağımlılığı Ölçeği değerlendirilmesinde DBS öncesi ve sonrasındaki değişim anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Parkinson hastalarının DBS öncesi %18.2’si ve DBS sonrası %54.6’sı Yale Yeme bağımlılığı alt skoru olan ‘yeme isteğine özgü başarısız bırakma girişimi’ gösterdikleri saptanmıştır (p<0.05). Parkinson hastalarının DBS öncesi %9.1’i, DBS sonrası %54.6’sı YYBÖ’ye göre yemek yeme düşüncesinin olduğu ve yemek yemeyi azalttıklarında kaygı taşıdıklarını belirtmişlerdir (p<0.05).
Sonuç: Parkinson hastalarının DBS öncesi ve sonrası antropometrik ölçümlerinde artış olduğu ancak bireylerin yeme bağımlılığı geliştirmediği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Parkinson hastalığı, derin beyin stimülasyonu, vücut ağırlığı, yeme bağımlılığı

Kaynakça

• Barichella, M., Marczewska, A., Vairo, A., Canesi, M., & Pezzoli, G. (2003). Is underweightnessstill a major problem in Parkinson's disease patients?. European journal of clinicalnutrition, 57(4), 543.
• Barichella, M., Cereda, E., & Pezzoli, G. (2009). Major nutritional issues in the management of Parkinson's disease. Movement disorders, 24(13), 1881-1892.
• Bayraktar, F., Erkman, F., & Kurtulus, E. (2012). Adaptation study of Yale food addiction Scale. Klinik Psikofarmakoloji Bulteni, 22(1), S38
• Bril, A., Perez-Lloret, S., Rossi, M., Fariña, S., Morisset, P., Sorrentino, L., & Merello, M. (2017). A multifactorialstudy on nutritionalstatus, bingeeatingandphysicalactivity as main factorsdirectlyinfluencing body weight in Parkinson’sdisease. NPJ Parkinson'sdisease, 3(1), 17.
• Castrioto, A., Lozano, A. M., Poon, Y. Y., Lang, A. E., Fallis, M., & Moro, E. (2011). Ten-year outcome of subthalamic stimulation in Parkinson disease: a blinde devaluation. Archives of neurology, 68(12), 1550-1556.
• Chaudhuri, K. R., & Schapira, A. H. (2009). Non-motor symptoms of Parkinson’s disease: dopaminergic pathophysiology and treatment. Lancet Neurol. 8, 464–474. doi: 10.1016/S1474-4422(09)70068-7
• Chéreau I., De Chazeron I., Rieu I., Derost P., Lemaire J. J., Llorca P. M., et al. (2010). Eating disorders and deep brain stimulation of the subthalamic nucleus in Parkinson's Disease. European College of Neuropsychopharmacology (ECNP). Amsterdam
• De Souza, R. M., Moro, E., Lang, A. E., & Schapira, A. H. (2013). Timing of deep brain stimulation in Parkinson disease: a need for reappraisal?. Annals of neurology, 73(5), 565-575
• Fasano, A., Romito, L. M., Daniele, A., Piano, C., Zinno, M., Bentivoglio, A. R., & Albanese, A. (2010). Motor and cognitive outcome in patients with Parkinson’s disease 8 years after subthalamic implants. Brain, 133(9), 2664-2676.
• Follett, K. A.,Weaver, F. M., Stern, M., Hur, K., Harris, C. L., Luo, P., & Pahwa, R. (2010). Pallidal versus subthalamic deep-brain stimulation for Parkinson's disease. New England Journal of Medicine, 362(22), 2077-2091.
• Gaba, A. (2015). Recent studies on nutrition and Parkinson’s disease prevention: a systematic review.
• Gearhardt, A. N., Corbin, W. R., & Brownell, K. D. (2009). Preliminary validation of the Yale food addiction scale. Appetite, 52(2), 430-436. Hoehn M. M. & Yahr M. D. (1967). Parkinsonizm: onset; progression and mortality. Neurology; 17:427-42).
• Jankovic, J. (2008). Parkinson’s disease: clinical features and diagnosis. Journal of neurology, neurosurgery & psychiatry, 79(4), 368-376.
• Jáuregui-Lobera, I., & Martínez-Quiñones, J. V. (2018). Neuromodulation in eating disorders and obesity: a promising way of treatment?. Neuropsychiatric disease and treatment, 14, 2817.
• Kistner, A., Lhommée, E., & Krack, P. (2014). Mechanisms of body weight fluctuations in Parkinson’s disease. Frontiers in neurology, 5, 84.
• Laudisio A., Vetrano DL, Meloni E, Franceschi F, Bentivoglio AR, Bernabei R, Zuccala G. (2014) Dopaminergic Agents and Nutritional Status in Parkinson’s Disease. Movement Disorders, 29:1543-1547.
• Lees A. J.,Blackburn N. A. & Campbell V. L. (1988). The night time problems of Parkinson’s disease. Clin. Neuropharmcol. 11, 512–519.
• Lorefält, B., Ganowiak, W., Pålhagen, S., Toss, G., Unosson, M., & Granérus, A. K. (2004). Factors of importance for weight loss in elderly patients with Parkinson's disease. Acta neurologica Scandinavica, 110(3), 180-187.
• Novakova, L., Haluzik, M., Jech, R., Urgosik, D., Ruzicka, F., & Ruzicka, E. (2011). Hormonal regulators of food intake and weight gain in Parkinson’s disease after subthalamic nucleus stimulation. Neuroendocrinology Letters, 32, 437– 441.
• Okun, M. S., Fernandez, H. H., Wu, S. S., Kirsch‐Darrow, L., Bowers, D., Bova, F., & Zeilman, P. (2009). Cognition and mood in Parkinson's disease in subthalamic nucleus versus globus pallidus intern a deep brain stimulation: the COMPARE trial. Annals of Neurology: Official Journal of the American Neurological Association and the Child Neurology Society, 65(5), 586-595.
• Růžička, F.,Jech, R., Novakova, L., Urgošík, D., Vymazal, J., & Růžička, E. (2012). Weight gain is associated with medial contact site of subthalamic stimulation in Parkinson's disease. PLoSOne, 7(5), e38020.
• Sauleau, P., Le Jeune, F., Drapier, S., Houvenaghel, J. F., Dondaine, T., Haegelen, C., ... & Vérin, M. (2014). Weight gain following subthalamic nucleus deep brain stimulation: a PET study. Movement Disorders, 29(14), 1781-1787.
• Sveinbjornsdottir, S. (2016). The clinical symptoms of Parkinson's disease. Journal of neurochemistry, 139, 318-324..
• Temel, Y. (2019) Nörolojik ve Psikiyatrik Hastalıklarda Derin Beyin Stimülasyonu (DBS) El Kitabı. Parkinson Hastalığında Derin Beyin Stimülasyonu(s. 125-154). Us Akademi
• Türk Nöroşirurji Derneği – Spinal ve Periferik Sinir Cerrahisi Grubu, (https://www.spinetr.com/Uploads/files/skor/VizuelAnalogSkala.pdf) Erişim tarihi:29.12.2019
• Vikdahl, M.,Carlsson, M., Linder, J., Forsgren, L., & Håglin, L. (2014). Weightgainandincreasedcentralobesity in theearlyphase of Parkinson'sdisease. Clinicalnutrition, 33(6), 1132-1139.