Türk Kadın Hentbol Oyuncularının Besin Tüketimleri ve Antropometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 3, 343 - 362, 30.12.2024

Özlen Tamer , Gül Kızıltan , Polat Göktas

Öz

Amaç: Bu çalışmada, kadın hentbol oyuncularının genel sağlık ve spor performansının korunması ve geliştirilmesine yönelik besin tüketimi ile antropometrik ölçümlerin yeterliliği değerlendirilmiştir.
Gereç ve Yöntem: Çalışma, Nisan-Mayıs 2024 tarihleri arasında Süper Lig’de oynayan Yenimahalle Belediyesi Spor Kulübü’ne bağlı 16 yetişkin kadın hentbol oyuncusu üzerinde gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların antropometrik ölçümleri ve beslenme alışkanlıkları değerlendirilmiştir. Veriler, SPSS for Windows 24 istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 21,75 ± 2,72 yıl olarak belirlenmiştir. Oyuncuların %81,3’ü normal beden kütle indeksi (BKİ) aralığında olup, %68,8’i normal bel çevresi aralığındadır. Günlük enerji alımı 2304,06 ± 470,20 kkal ile fazla, karbonhidrat miktarı 228,90 ± 54,88 g ile fazla, karbonhidrat oranı %39,56 ± 7,94 ile yetersiz, toplam posa miktarı 20,47 ± 10,58 g ile yetersiz, protein miktarı 102,85 ± 39,83 g ile fazla, protein oranı %17,88 ± 6,76 ile yeterli bulunmuştur. Yağ oranı %42,44 ± 5,86 ile fazla, doymuş yağ oranı %1,75 ± 0,49 ile yeterli, linoleik asit miktarı 22,16 ± 12,58 g ile fazla, linolenik asit miktarı 2,47 ± 1,79 g ile fazla olarak değerlendirilmiştir. Sporcuya özgü enerji alım durumu incelendiğinde, 13 kişi (%81,25) yetersiz, 3 kişi (%18,75) fazla enerji almaktadır. Çalışmadaki oyuncuların ağırlık, boy ve BKİ değerleri, Krawczyk ve Sienkiewicz-Dianzenza (2023) tarafından yapılan çalışma ile karşılaştırıldığında, Afrika kıtasındaki kadın hentbol oyuncularının ortalama ağırlık (Z =-2.59, p = 0.0097) ve BKİ (Z = -2.45, p = 0.0144) açısından anlamlı farklar bulunmuştur. Avrupa kıtasındaki sporcularla ise boy uzunluğu (Z =-2.58, p = 0.0098) açısından anlamlı farklar tespit edilmiştir.
Sonuç: Bu araştırma, kadın hentbol oyuncularının beslenme programlarının geliştirilmesi ve uygulanabilirliği açısından önemli katkılar sağlamaktadır. Beslenme alışkanlıkları ve antropometrik ölçümler, sporcuların performanslarını ve genel sağlıklarını optimize etmek için gerekli bilgileri sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hentbol, Antropometrik ölçümler, besin tüketimi

Etik Beyan

Bu çalışma, bir vakıf üniversitesinin Tıp ve Sağlık Bilimleri Araştırma Kurulu tarafından onaylanmıştır (Etik No: KA24/135, 24/87).

Proje Numarası

KA24/135

Evaluation of Nutritional Intake and Anthropometric Measurements of Turkish Female Handball Players

Öz

Objective: This study evaluated the adequacy of nutritional consumption and anthropometric measurements to protect and improve the general health and sports performance of female handball players.
Material and Method: The study was conducted between April and August 2024 on 18 adult female handball players affiliated with Yenimahalle Municipality Sports Club, competing in the Super League. The participants’ (players’) waist, hip, upper mid-arm circumferences, and height measurements were taken using a non-elastic tape measure. The body composition of the players was measured using the bioimpedance analysis device. Dietary intake was assessed by collecting 3-day dietary records (two weekdays and one weekend day) from the players, which were then analyzed using the Nutrition Analysis Program BEBIS 7.2. Data analysis were performed using SPSS for Windows 24 statistical software program.
Results: The average age of the players was determined to be 21,83 ± 3,17 years. Of the players, 83,33 % fell within the normal body mass index range, while 50.0% were within the low-risk group in terms of waist circumference. The average daily energy intake was 2292,11 ± 433,07 kcal, with 16,67 % of the players consuming excessive energy. The carbohydrate intake ratio was 39,71 ± 7,48 %, falling below the recommended range, and the total fiber intake was insufficient. The protein intake ratio was found to be adequate at 17,61 ± 6,40 %, while the fat intake ratio was 41,94 ± 5,69 %, exceeding the recommended range. The saturated fat, linoleic acid, and alpha-linolenic acid ratios also exceeded the values recommended by TÜBER 2022. When comparing the body weight, height, and BMI values of the players in this study with elite female handball players from different continents, significant differences were found with athletes from South America and Europe. Specifically, significant differences were identified in body weight (Z = -2,57, p = 0,01) and BMI (Z = -2,30, p = 0,02) with athletes from South America, and in height (Z = -2,11, p = 0,03) with athletes from Europe.
Conclusion: This research provides significant insights to the development and applicability of nutrition programs for female handball players. The findings on nutrient intake and anthropometric measurements offer crucial information for optimizing athletes’ performance and overall health.

Anahtar Kelimeler

handball, anthropometric measurements, nutrient intake, sport nutrition

Proje Numarası

KA24/135

Kaynakça

• Baysal, A., Aksoy, M., Besler, H. T., Bozkurt, N., Keçecioğlu, S., ve Mercanlıgil, S. M. (2011). Diyet el kitabı. Hatiboğlu Yayınları, Ankara.
• de Sá, C., Monteiro, S., Osório, S., Barbosa, T., ve Sá, P. (2021). Dietary intake of young Portuguese handball players. Motricidade, 17(3), 255–261. https://doi.org/10.6063/motricidade.23685.
• Egan B. (2016). Protein intake for athletes and active adults: Current concepts and controversies. Nutrition Bulletin, 41(3), 202–213. https://doi.org/10.1111/nbu.12215.
• Erçim, R. E., ve Pekcan, G. (2014). Genç yetişkinlerin beslenme durumunun sağlıklı yeme indeksi-2005 ile değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 42(2), 91–98.
• Eskici, G. (2015). Nutrition in team sports takım sporlarında beslenme. Journal of Human Sciences, 12(2), 244–265. https://doi.org/10.14687/ijhs.v12i2.3190.