Evaluation of the Relationship Between Diabetes Risk, Sleep Quality, Healthy Lifestyle Behaviors and Nutritional Status in Adult Individuals.

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 1, 56 - 69, 25.04.2025

Melike Şen , Perim Türker

Öz

Objective: This study was planned to evaluate the relationship between diabetes risk, sleep quality, healthy lifestyle behaviors and nutritional status in adult individuals.
Metarial and Metod: The study was carried out by face-to-face survey method with 200 adult individuals between the ages of 19-64, who volunteered for the research between December 2023 and April 2024, were registered at the Mukhtar of Konya Akşehir District Meydan District and applied for official transaction approvals. The survey form included sociodemographic characteristics, eating habits, anthropometric measurements, International Physical Activity Questionnaire-Short Form (IPAQ-SF), Pittsburgh Sleep Quality Index, Healthy Lifestyle Behaviors Scale II (SYBDÖ-II), Finnish Type-2 Diabetes Risk Survey (FINDRISK), includes a 24-hour retrospective reminder form.
Result: The average age of male individuals participating in the study is 46,9 ± 14,54 years, and the average age of female individuals is 41,5 ± 13,91 years. The mean score of the PSQI scale in female individuals was 4,9±2,91, and the mean score of male individuals was 3,8±2,57, and it was found to be higher in men (p<0,05). The mean HLBS II total score was 117,0±14,01 in female individuals and 116,9±18,17 in male individuals, and no relationship was found between the scale and gender (p>0,05). The FINDRISK mean for women was 9,8±5,43 and for men was 11,1±5,47, and no relationship was found between gender and scale score (p>0,05). There is a weak positive correlation between the IPAQ scale score and PSQI scale score (r=0,19 p=0,006), and a moderate negative correlation between PSQI scale score and HLBS (r=-0,28 p<0,001).
Conclusion: Individuals at high risk of diabetes should be approached multidisciplinary for a certain period of time, healthy lifestyle behaviors should be supported, ideal body weight should be maintained, adequate and quality sleep habits should be ensured, and it is important to prevent diabetes for both the society and the individual.
Key words: diabetes risk, sleep quality, healthy lifestyle behaviors

Anahtar Kelimeler

diabetes risk , sleep quality , healthy lifestylebehaviours

Yetişkin Bireylerde Diyabet Riski, Uyku Kalitesi, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Beslenme Durumları Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi

Öz

Amaç: Bu çalışma yetişkin bireylerde diyabet riski, uyku kalitesi, sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve beslenme durumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amacıyla planlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışma, Aralık 2023-Nisan 2024 tarihleri arasında araştırmaya gönüllü olan, Konya Akşehir İlçesi Meydan Mahallesi Muhtarlığında kaydı bulunan ve resmi işlem onayları için başvuran 19-64 yaş aralığında olan 200 yetişkin bireyler ile yüz yüze anket formu uygulama yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Anket formu sosyodemografik özellikleri, beslenme alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri, Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi- Kısa Form (IPAQ-SF), Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II (SYBDÖ-II), Finlandiya Tip-2 Diyabet Risk Anketi (FINDRISK), 24 saatlik geriye dönük hatırlatma formu içermektedir.
Bulgular: Çalışmaya katılan erkek bireylerin yaş ortalaması 46,9±14,54, kadın bireylerin yaş ortalamasına 41,5 ±13,91’dur. Kadın bireylerde PUKİ ölçeği puan ortalaması 4,9±2,91 erkek bireylerin ise ölçek puan ortalaması 3,8±2,57 olup erkeklerde daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0,05). SYBDÖ II toplam puan ortalaması kadın bireylerde 117,0±14,01, erkek bireylerde ise 116,9±18,17 olup ölçek ile cinsiyet arasında ilişki saptanmamıştır (p>0,05). Kadınların FINDRISK ortalaması 9,8±5,43, erkeklerde 11,1±5,47 olup cinsiyet ile ölçek puanı arasında ilişki saptanmamıştır (p>0,05). IPAQ ölçek puanı ile PUKİ ölçek puanı arasında pozitif yönde zayıf korelasyon (r=0,19 p=0,006), PUKİ ölçek puanı ile SYBDÖ arasında negatif yönde orta düzeyde bir korelasyon vardır (r=-0,28 p<0,001)).
Sonuç: Diyabet riski yüksek olan bireylere belirli bir süre multidisipliner yaklaşılmalı, sağlıklı yaşam biçimi davranışları desteklenmeli, ideal vücut ağırlığı sağlanmalı, yeterli ve kaliteli uyku alışkanlığı sağlanarak hem toplum açısından hem birey açısından diyabetin önlenmesi önemlidir.
Anahtar Kelimeler: diyabet riski, uyku kalitesi, sağlıklı yaşam biçimi davranışları

Anahtar Kelimeler

diyabet riski , sağlıklı yaşam biçimi davranışları , uyku kalitesi

Kaynakça

• Ağargün, M. Y., Kara, H. ve Anlar, O. (1996). Pittsburgh uyku kalitesi indeksinin geçerliği ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 7, 107-111.
• Akgün Kostak, M., Kurt, S., Süt, N., Akarsu, Ö. ve Ergül Dilan, G. (2014). Hemşirelik ve sınıf öğretmenliği öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 13(3), 189-196.
• Anothaisintawee, T., Reutrakul, S., Van Cauter, E. ve Thakkinstian, A. (2016). Sleep disturbances compared to traditional risk factors for diabetes development: Systematic review and meta-analysis. Sleep Medicine Reviews, 30, 11-24.
• Bahar, Z., Beşer, A., Gördes, N., Ersin, F. ve Kıssal, A. (2008). Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1), 1-13.
• Bonaccorsi, G., Guarducci, S., Ruffoli, E. ve Lorini, C. (2012). Diabetes screening in primary care: the PRE.DI.CO. Study. Annali di Igiene: Medicina Preventiva e di Comunita, 24(6), 527–534.