SULTAN SENCER DÖNEMİ (1118-1057) SELÇUKLU VEZÎRLERİ

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 147 - 164, 15.03.2018

Özgür Tokan

Öz

Vezîr, Sâsânîler
döneminden itibaren devlet bürokrasisinde yer alan ve Orta-çağlarda, genellikle
devlet idarelerinde hükümdarlardan sonra yetki bakımından ilk sırayı alan
devlet adamlarının kullandığı bir unvandır. Bu unvanı kullanan devlet
adamlarının, başta hükümdarların danışmanlığını yapmak ve hemen her türlü
devlet işlerinin görüşülüp karara bağlandığı Dîvân-ı Âlâ’nın başkanlığı yapmak
gibi birçok görevi ve yetkisi olmuştur. Aynı anlamda, Büyük Selçuklu
İmparatorluğu bürokrasisinde de yer alan bu unvanı, bu Türk-İslam siyasî
teşekkülünün yıkılışına (1157) kadar toplamda 23 kişi kullanmıştır. Diğer bir
ifadeyle söz konusu imparatorluk bünyesinde toplamda 23 kişi vezîr olmuştur. Bu
vezîrlerden 7’si, imparatorluğun son hükümdarı olup takriben 40 yıl saltanatta
kalan Sultan Sencer döneminde görev yapmıştır. İşte bu çalışmada, söz konusu bu
7 vezîr ele alınıp incelenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Selçuklular, Vezir, Divan, Orta-çağ

Kaynakça

• Ahmed b. Lütfullah, Câmiu’d-Düvel –Selçuklular Tarihi I (Horasan, Irak, Kirman ve Suriye Selçukluları), (Nşr. Ali Öngül), Akademi Kitabevi, İzmir 2000.Avfî, Nureddîn Muhammed b. Muhammed b. Yahya el-Avfî, Lübab el-Bâb, (Nşr. Saîd Nefisi), Tahran 1335. Akîlî, Seyfeddîn Hacî b. Nizâm Akîlî, Âsaru’l- Vüzerâ, (Tsh. ve Telif: Mîr Celaleddîn Hüseynî Urmevî), Çaphâne-i Dânişgâh, Tahran 1337 Hş, 235.Beyhakî, Ebu’l-Fazl Muhammed b. El-Hasan, Tarîh-i Beyhakî, (Neşr: ‘Azîzûllah Alizâde), (Çap-ı Dovvom= 3.Baskı), İntişarat-ı Firdevsî, Tahran 1389 Hş.Bundarî, Zubdat al- Nusra va Nuhbat al-Usra (Târîh-i Silsile-i Selçûkî), (Nşr. Muhammed Hüseyin Celilî), Tahran 1978.