Sır Dizilerinde Yer Alan Adil Dünya İnancı

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 4, 71 - 87, 15.09.2019

Süleyman Yurttaş

Öz

Yapılan bu çalışma, “sır dizileri” olarak adlandırılan
televizyon programlarını konu edinmektedir. Çalışmanın amacı, sır dizilerinde
yer alan içeriklerin barındırdığı adil dünya inancının izlerini ortaya
çıkarabilmektir. Çalışmada içerik analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın
örneklem grubunda yer alan “Kalp Gözü” adlı dizinin 16 bölümü analiz edilerek
bulgulara ulaşılmıştır. Verilerden elde edilen bulgular, bölüm içeriklerinde
dini sembol ve ritüellerin kullanımının sınırlı olduğunu göstermektedir. Dizide
dini sembol ve ritüel kullanımı yerine bölüm içeriklerinde yer alan alt metinler
ve kullanılan motifler aracılığıyla dini bir etki oluşturulmaya çalışıldığı
görülmektedir. Çalışmada ele alınan televizyon programının insanlarda
hâlihazırda var olan güven ve beklenti ihtiyaçlarına odaklanarak, gündelik
yaşam içerisinde adil dünya inancının yerleşmesine ve/veya pekişmesine kaynak
oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Adil dünya inancı, Sır dizileri, Din, Kalp gözü

Kaynakça

• Akkaya, Ü. H. (2015). Din sosyolojisi perspektifinden sır dizileri. ERUIFD, (2), 39-61.
• Akkaya, Ü. H. (2016). Sır dizilerinde kadın. Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 10 (10), 247-270.
• Aronson, E., Wilson, T. D. & Akert, R. M. (2012). Sosyal psikoloji. (çev. Okhan Gündüz), İstanbul: Kaknüs Yayınları. Arslan, M. (2010). Seküler toplumlarda kutsal arayışları: geç modern dönemde büyü-din ilişkisinin sosyolojik analizi. İÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1(1), 195-210.
• Arslan, M. (2016). Kitle İletişim Araçları, Medya ve Din İlişkisi Üzerine. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (1), 5-26.
• Benson, D. E. & Ritter, C. (1990). Belief in a just world, job loss, and depression. Sociological Focus, 23(1), 49-63.
• Correia, I. & Dalbert, C. (2008). School bullying: Belief in a personal just world of bullies, victims, and defenders. European Psychologist, 13(4), 248-254.
• Çelik, C. (2007). Teodisenin Sosyolojisi: Toplumsal Süreçlerle İlişkisi İçinde Teodise Konusuna Sosyolojik Bir Yaklaşım. Bilimname, XIII, 2007/2, 37-66.
• Dalbert, C. (1998). Belief in a just world, well-being, and coping with an unjust fate. In Responses to victimizations and belief in a just world. Springer, Boston, MA. 87-105.
• Dik, T. (2010). Belief in just world in proverbs [Atasözlerinde adil dünya inancı]. Millî Folklor, (88), 28-32.
• Düzgün, U & Akgün, S. (2017). Bireysel ve Genel Adil Dünya İnancının Depresyon İle İlişkisi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1).
• Furat, A. Z. (2008). Yetişkinlerin yaygın din eğitiminde televizyonun yeri ve fonksiyonları, İstanbul örneği: Sır dizileri ve dini programlar. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Göle, N. (2001). Modern mahrem: Medeniyet ve örtünme. İstanbul: Metis.
• Göregenli, M. (2012). Ayrımcılığın meşrulaştırılması. (Der. Kenan Çayır & Müge Ayan Ceyhan). Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 61-72.
• Hafer, C. L. & Correy, B. L. (1999). Mediators of the relation between beliefs in a just world and emotional responses to negative outcomes. Social Justice Research, 12(3), 189-204.
• Hogg, M. A. & Vaughan, G. M. (2014). Sosyal psikoloji, (çev. İ. Yıldız ve A. Gelmez). Ankara: Ütopya.
• Koçak, A., Çakır, V. & Gülnar, B. (2006). Mystery serials: The relations between the watching motives and religiousness. Proceedings of the Fourth International Symposium Communication in the Millennium. 344-354.
• Kurt, A. (2017). Toplum ve Din. Sosyolojiye Giriş, Editör: İhsan Sezal, İstanbul: Beta.
• Lerner, M. J. & Simmons, C. H. (1966). Observer's reaction to the" innocent victim": Compassion or rejection?. Journal of Personality and social Psychology, 4(2). 203-210.
• Lerner, M. J. (1980). The belief in a just world. The Belief in a just World. Boston: Springer, MA. 9-30.
• Lipkus, I. M. & Siegler, I. C. (1993). The belief in a just world and perceptions of discrimination. The Journal of psychology, 127(4), 465-474.
• Ritter, C., Benson, D. E. & Synder, C. (1990). Belief in a just world and depression. Sociological Perspectives, 33(2), 235-252.
• Tavşancıl, E. & Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon.
• URL 1, https://www.wikizero.com/tr/S%C4%B1rlar_D%C3%BCnyas%C4%B1 Erişim tarihi: 12.05.2019.
• URL 2, https://www.haberturk.com/medya/haber/16926-sir-dizilerine-ilahiyatci-gorusu-sarti Erişim tarihi: 01.06.2019.
• URL 3, https://www.izle7.com/ Erişim tarihi: 14.06.2019.
• Yiğit, A. (2011). Islamic modernity and the re-enchanting power of symbols in Islamic fantasy serials in Turkey. Muslim Rap, Halal Soaps, and Revolutionary Theater: Artistic Developments in The Muslim World. University of Texas Press. 207-229.