Attila İlhan’ın “Hu” Şiiri Üzerine Bir Çözümleme

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 9, 141 - 154, 15.09.2021

Tuğba Akkoyun Koç

Öz

İnsan, varlığın karşısında kendi varlığını ortaya koyabilmek için keşif ve icatlar yapmanın yanı sıra sanatla da ilgilenmiştir. İnsanlığın bu bağlamda ilk sanat eserlerini de dil vasıtasıyla ve “şiir” yoluyla verdiği bilinmektedir. Şiirler; hem şairinin “öz” ünü dolayısıyla da şiirin üretildiği bağlamı vermişler, hem de özün tesiriyle şekillenen “biçim” özellikleriyle dikkat çekmişlerdir. Şairin genetik özellikleri, yetiştiği ortam, okuduğu kitaplar, esinlendiği kişi ve olaylar, yaşadığı zaman dilimi gibi pek çok unsur onun “öz” ünü oluşturur. Dile getirilen her şeyin “söylem” olarak değerlendirilebileceği göz önünde bulundurulduğunda şiirler, şairin özünün görünür hale gelmiş varlığı olarak, söylem çözümlemesi için zengin birer kaynak olmaktadır. Orijinal olana, öze, ulaşmak için dilin kullanım özelliklerinden hareket etmek de nesnel bir tutum olarak görülmektedir. Bu çalışmada Attila İlhan’ın “hu” adlı şiiri Doğan Aksan’ın şiirlerde uyguladığı dil bilimsel yöntemle incelenmiştir. Nesnel tutumu oluşturmak adına çözümlemede yalnızca metin içi kullanımlardan, dil özelliklerinden hareket edilmiş; bu alanlardan elde edilen veriler şairin hayatı ve eserleriyle sonuç bölümünde ilişkilendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Attila İlhan, tasavvuf, Doğu-Batı sentezi.

Kaynakça

• Ahfeş. (1992). Meydan Larousse (Cilt I, s. 158). içinde İstanbul: Sabah Gazetesi Yayınları.
• Aksan, D. (1999). Anlambilim. Ankara: Engin Yayınevi.
• Aksan, D. (2013). Şiir Dili ve Türk Şiir Dili (7. b.). Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Hançerliğoğlu, O. (2015). Felsefe Sözlüğü (22. b.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Hû. (1992). Meydan Larousse (Cilt IX, s. 213-214). içinde İstanbul: Sabah Gazetesi Yayınları.
• Hüseyin B. Mansur Hallâc. (1990). Tercüman Evliyalar Ansiklopedisi (Cilt II, s. 251-254). içinde İstanbul: Tercüman Yayınları.
• İlhan, A. (1993). Bütün Şiirleri:2 Sisler Bulvarı (7. b.). Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Jeanne D'arc. (1992). İstanbul: Sabah Gazetesi Yayınları.
• Kagan, S. (1993). Estetik ve Sanat Dersleri (2. b.). (A. Çalışlar, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Kandemir, M. (1988). Ahfeş. TDV İslâm Ansiklopedisi (Cilt I, s. 524-525). içinde İstanbul: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi.
• Küçük, S., Avcı, Y., & Şengül, E. (2017, Aralık). Toplumun Devrik Cümle Hakkındaki Düşüncesi ve Nesirde Devrik Cümlenin Yeri. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi(6), s. 542-555. Ong, W. (2018). Sözlü ve Yazılı Kültür (6. b.). (S. Postacıoğlu Banon, Çev.) İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Rifat, M. (1997). Gösterge Avcıları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Rifat, M. (2019). Göstergebilimin ABC'si (5. b.). İstanbul: Say Yayınları.
• Rifat, M. (2020). XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları-2 (5. b.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Şahin, N. (2001). Mevlana Celaleddin Rumi ve G. W. F. Hegel'de Bazı Metafizik Kavramların Karşılaştırılması. Tasavvuf(5), s. 83-109. Uludağ, S. (1997). Hallâc-ı Mansûr. TDV İslâm Ansiklopedisi (Cilt XV, s. 377-381). içinde İstanbul: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi.