AVRUPA BİRLİĞİ YOLUNDA TÜRKİYE’NİN KIBRIS’TA ÇÖZMESİ GEREKEN SORUNLAR

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 25 - 40, 25.06.2021

Mehmet Boztepe

Öz

AB, 1993 yılında GKRY’nin üyelik başvurusunu kabul ettiğini duyurmuştur. Annan Planı’na Türk tarafının büyük çoğunlukla “evet” cevabı vermesine rağmen, AB 2004 yılında GKRY’i “Kıbrıs Cumhuriyeti” olarak birliğe dâhil etmiştir. Bu tarihten itibaren AB, GKRY vasıtasıyla Doğu Akdeniz’deki enerji kaynaklarını elde etme çabasına girmiştir. GKRY ise, Yunanistan ile beraber Türkiye’nin AB üyeliği sürecinde ilerlemesine sürekli engel olmuştur. BM öncülüğünde yürütülen müzakere süreci Rumların sürekli olarak siyasal eşitliği, eşit kimliği ve eşit insani hakları kabul etmeyen tutumları sebebiyle sonuca ulaşamamaktadır. Türkiye, AB yolculuğuna devam etmek için Kıbrıs meselesi bağlamında GKRY’e liman ve hava sahalarını açma, mülkiyet ve Doğu Akdeniz enerji kaynakları sorunlarını çözmek durumundadır.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, Kıbrıs, KKTC, GKRY, Doğu Akdeniz

Teşekkür

Çalışmamı, "KIBRIS MESELESİ BAĞLAMINDA KÜRESEL AKTÖRLERİN POLİTİKALARI VE TÜRKİYE’NİN AB YOLCULUĞU" adlı yüksek lisans tezimden türetmeye çalıştım. Gönderim kısmında hatalarım olduysa kusura bakmayın. teşekkürler.

THE PROBLEMS TURKEY MUST SOLVE IN CYPRUS ON WAY TO THE EUROPEAN UNION

Öz

The EU announced that it accepted the application of the GCASC for membership in 1993. Although the Turkish side mostly answered “yes” to the Annan Plan, the EU included the Greek Cypriot Administration in 2004 as the “Republic of Cyprus”. Since then, the EU has made efforts to acquire energy resources in the Eastern Mediterranean through the GCASC. The GASC, together with Greece, has been hampered by continuous progress in Turkey's EU membership process. The negotiation process led by the UN does not come to a conclusion due to the Greek Cypriots' non-acceptance of political equality, equal identity and equal human rights. In the context of Cyprus issue, Turkey has to solve the problems; opening the ports and airspaces to GCASC, property and East Mediterranean energy sources problem to continue the journey to Europe Union.

Anahtar Kelimeler

European Union, Cyprus, TRNC, GCASC, East Mediterranean

Kaynakça

• Bbc. (2014). AİHM’den Türkiye’ye Kıbrıs Tazminatı. Accessed date: 24.04.2019,https://www.bbc.com/turkce/haberler/2014/05/140512_kibris_tazminat
• Cumhuriyet. (2018). Türkiye’den Kazandığı 1,3 Milyon Doları Almıyor. Accessed date: 24.04.2019, http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/dunya/1001789/Turkiye_den_kazindigi_1.3_milyon_dolari_almiyor.html
• Devlet Planlama Teşkilatı Müşavirliği. (2005). Müzakere Çerçeve Belgesi. Accessed date: 24.04.2019, http://eucenter.sdu.edu.tr/tr/turkiye-ab-iliskileri/muzakere-cerceve-belgesi-6955s.html
• Duman, Ç. (2017). Annan Planı ve İki Kesimlilik. Accessed date: 28.09.2019,https://tasam.org/trTR/Icerik/41065/annan_plani_ve_iki_kesimlilik_
• Ediger, V. Ş., Devlen, B., Mcdonald, D. B. (2012). Levant’ta Büyük Oyun: Doğu Akdeniz’in Enerji Jeopolitiği. Uluslararsı İlişkiler. 33 (9), 86.
• Eralp, A. N. (2010). Doğrudan Ticaret Tüzüğü: Tüm Taraflar İçin Bir Çıkış Yolu Olabilir Mi?. TEPAV Politika Notu.
• Ertürk, A. C. (2011). Doğu Akdeniz’de MEB Paylaşımı: Güney Kıbrıs-İsrail Örneği. Accessed date: 29.09.2019, http://www.bilgesam.org/incele/1164/-dogu-akdeniz%E2%80%99de-meb-paylasimi--guney-kibris-israil-ornegi/
• Fazlıoğlu, Ö. (2006). AİHM’nin Xenides-Arestis Kararı ve Kıbrıs’ta Mülkiyet Sorunu. Accessed date: 29.09.2019, https://www.tepav.org.tr/upload/files/1271246809r1949.AIHM_nin_Xenides_Arestis_Karari_ve_Kibris_ta_AIHM_nin_Xenides_Arestis_Karari_ve_Kibri_ta_Mulkiyet_Sorunu.pdf
• Gözler, M. Z. (2014). Doğu Akdeniz’de Paylaşılamayan Kaynaklar. Accessed date: 29.09.2019, https://21yyte.org/tr/merkezler/islevsel-arastirma-merkezleri/enerji-ve-enerji-guvenligi-arastirmalari-merkezi/dogu-akdenizde-paylasilamayan-kaynaklar
• Güven, E. (2003). Helsnki'den Kopenhag'a Kıbrıs. İstanbul: Om Yayınevi
• İktisadi Kalkınma Vakfı. (2016). Müzakere Sürecinde Hangi Aşamadayız?. Accessed date: 27.09.2019, https://www.ikv.org.tr/ikv.asp?ust_id=41&id=371
• Karapınar, N. (2015). Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi ve Deniz Alanlarına İlişkin Bazı Kavramlar. Accessed date: 18.12.2019, http://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/hizmetler/kutuphane/ekonomi-bultenleri/2015_20/3.pdf
• Mfa. Avrupa İnsan Hakları ve Avrupa Konseyi. Accessed date: 29.09.2019, http://www.mfa.gov.tr/insan-haklari-ve-avrupa-konseyi.tr.mfa
• Mfa. (2011). GKRY’nin Doğu Akdeniz’de Petrol ve Doğal Gaz Arama Faaliyetleri. Accessed date: 30.09.2019, http://www.mfa.gov.tr/no_-181_-5-agustos-2011_-gkry_nin-dogu-akdeniz_de-petrol-ve-dogalgaz-arama-faaliyetleri-hk_.tr.mfa
• Necatigil, Z. (1993), The Cyprus Question and The Turkish Position in International Law. (2. Edition). Oxford University Press.
• Oxman, B. H., Rudolf, B. (1997). Loizidou v. Turkey. The American Journal of International Law. 3 (91), 533.
• Özarslan, B. (2006). Uluslararası Hukuk ve Avrupa Birliği Hukuku Açısından Kıbrıs Sorunu. (Unpublished Master Thesis) Retrieved From YOK Thesis Center Database. (Thesis No: 189703).
• Özersay, K., Gürel, A. (2008). Property and Human Rights in Cyprus: The European Court of Human Rights as a Platform of Political Struggle. Middle Eastern Studies. 2 (44), 295.
• Robertson, J. (2011). Natural Gas Potential Assessed in Eastern Mediterranean. Accessed Date: 01.09.2018, https://www.sciencedaily.com/releases/2010/04/100408132812.htm
• Sandıklı, A., Akçadağ, E. (2011). Kıbrıs Sorunu Kapsamında AB-Türkiye İlişkileri. Bilge Strateji. 4 (2). 4.
• Soydan, B. (2011). Duruşma Hâkimiyle Savcı Evliyse. Sabah Newspaper.
• Talu, Ö. (2014). Kıbrıs Sorunu ve Türkiye – AB İlişkileri. Accessed date: 26.09.2019, https://www.abhaber.com/kibris-sorunu-ve-turkiye-ab-iliskileri/