Fentanil kullanımının bütünsel bir incelemesi ve bunun halk sağlığı üzerindeki etkisi

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 23 - 33, 31.12.2024

Alejandro Borrego Ruiz

Öz

Fentanil, güçlü bir analjezik etki sağlamak üzere tasarlanmış sentetik
bir opioiddir ve tıbbi kullanımı ağrı yönetimi ve anestezi
gibi klinik bağlamlarda yaygın olarak yerleşmiştir. Fentanil kullanımı,
kötüye kullanım ve yasadışı üretimin hızla yaygınlaşması
nedeniyle kritik bir halk sağlığı sorunu haline geldi. Yasa dışı
üretilen fentanil dağıtımındaki bu kalıcı artış, herhangi bir düşüş
belirtisi göstermiyor; bu durum, aşırı dozdan ölümlerdeki dramatik
artış da dahil olmak üzere, halk sağlığı ve opioid kötüye
kullanım eğilimleri üzerindeki etkisine ilişkin önemli endişeleri
artırıyor. Ayrıca, sosyal veya ekonomik açıdan istikrarsız geçmişlere
sahip bireyler ve zihinsel sağlık bozukluklarından muzdarip
olanlar özellikle savunmasızdır; çünkü kaynaklara ve destek
sistemlerine sınırlı erişim, stres ve olumsuzluklarla başa çıkma
mekanizması olarak madde kullanımının artmasına neden olabilir.
Bu nedenle, bu anlatı incelemesinin amacı fentanil hakkında
bütünsel bir genel bakış sunmak, sentez sürecini, farmakolojisini
ve klinik kullanımını, bağırsak mikrobiyomu ile ilişkisini, epidemiyolojiyi
ve küresel dağılımını, kullanım kalıplarını ve motivasyonlarını
ve aşırı doz tedavisini ele almaktır. Bu amaçla, fentanil
ve türevlerine ilişkin mevcut ve ilgili kanıtlar dikkatli bir şekilde
değerlendirilmiş ve özetlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

fentanil kullanımı, bağırsak mikrobiyomu, epidemiyoloji, motivasyonlar, doz aşımı tedavisi

A HOLISTIC REVIEW OF FENTANYL USE AND ITS IMPACT ON PUBLIC HEALTH

Öz

Fentanyl is a synthetic opioid that was engineered to provide a
potent analgesic effect, with its medical utility widely established
in clinical contexts such as pain management and anesthesia.
Fentanyl use has become a critical public health issue due to
diversion for misuse and to rapidly proliferation of illicit manufacturing.
This persistent increase in illicitly manufactured fentanyl
distribution shows no indication of decline, raising significant
concerns regarding its impact on public health and opioid
misuse trends, including a dramatic increase in overdose deaths.
Moreover, individuals from socially or economically precarious
backgrounds, as well as those suffering from mental health disorders,
are particularly vulnerable, as limited access to resources
and support systems can lead to increased substance use as a
coping mechanism for stress and adversity. Therefore, the objective
of this narrative review is to provide a holistic overview
on fentanyl, addressing its synthesis process, pharmacology and
clinical use, relationship with gut microbiome, epidemiology
and global distribution, patterns of use and motivations, and
overdose treatment. For this purpose, current and relevant evidence
on fentanyl and its correlates has been conscientiously assessed
and outlined.

Anahtar Kelimeler

fentanyl use, gut microbiome, epidemiology, motivations, overdose treatment

Kaynakça

• 1. Oesterle TS, Kolla BP, Rummans TA, Gold MS. Medication-assisted therapies for opioid use disorders in patients with chronic pain. J Neurol Sci. 2020;411:116728.
• 2. Bakovic M, Nestic M, Mayer D. Death by band-aid: Fatal misuse of transdermal fentanyl patch. Int J Leg Med. 2015;129(6):1247-52.
• 3. Manchikanti L, Sanapati J, Benyamin RM, Atluri S, Kaye AD, Hirsch JA. Reframing the prevention strategies of the opioid crisis: Focusing on prescription opioids, fentanyl, and heroin epidemic. Pain Physician. 2018;21(4):309-26.
• 4. Volkow ND, Blanco C. The changing opioid crisis: Development, challenges and opportunities. Mol Psychiatry. 2021;26(1):218-33.
• 5. Jiang X, Guy GP, Dunphy C, Pickens CM, Jones CM. Characteristics of adults reporting illicitly manufactured fentanyl or heroin use or prescription opioid misuse in the United States, 2019. Drug Alcohol Depend. 2021;229(Pt A):109160.
• 6. Bird HE, Huhn AS, Dunn KE. Fentanyl absorption, distribution, metabolism, and excretion: Narrative review and clinical significance related to illicitly manufactured fentanyl. J Addict Med. 2023;17(5):503-8.
• 7. LaForge K, Stack E, Shin S, Pope J, Larsen JE, Leichtling G, et al. Knowledge, attitudes, and behaviors related to the fentanyl-adulterated drug supply among people who use drugs in Oregon. J Subst Abuse Treat. 2022;141:108849.
• 8. Mattson CL, Tanz LJ, Quinn K, Kariisa M, Patel P, Davis NL. Trends and geographic patterns in drug and synthetic opioid overdose deaths - United States, 2013-2019. Morb Mortal Wkly Rep. 2021;70(6):202-7.
• 9. Cicero TJ, Kasper ZA, Ellis MS. Increased use of heroin as an initiating opioid of abuse: Further considerations and policy implications. Addict Behav. 2018;87:267-71.
• 10. Morales KB, Park JN, Glick JL, Rouhani S, Green TC, Sherman SG. Preference for drugs containing fentanyl from a cross-sectional survey of people who use illicit opioids in three United States cities. Drug Alcohol Depend. 2019;204:107547.
• 11. Borrego-Ruiz A. Motivación intrínseca y consumo de drogas: Una revisión de estudios sobre los motivos de curiosidad y de expansión [Intrinsic motivation and drug consumption: A review of studies on curiosity and expansion motives]. Health and Addictions/ Salud y Drogas. 2024;24(2):47-67.
• 12. Park JN, Rashidi E, Foti K, Zoorob M, Sherman S, Alexander GC. Fentanyl and fentanyl analogs in the illicit stimulant supply: Results from U.S. drug seizure data, 2011-2016. Drug Alcohol Depend. 2021;218:108416.
• 13. Cook JL. The opioid epidemic. Best Pract Res Clin Obstetr Gynaecol. 2022;85(Pt B):53-8.
• 14. Valdez CA, Leif RN, Mayer BP. An efficient, optimized synthesis of fentanyl and related analogs. PLoS