Hızırname'de Eğirdir ve Eğirdirli Veliler

Yıl 2013, Cilt: 11 Sayı: 2, 504 - 512, 01.06.2013

Mehmet Altunmeral

Öz

In history Eğirdir that was Hamidoğulları Beyliği’s capital growth sufistic and literary persons. Seyh of Eğirdir Zeyni Zaviye Mehmed Çelebi is one of these too. He used Muhyiddîn and Dolu nicknames in his poem. Hızırname is poets most important work. İn this work we will give informations about Eğirdir city and Eğirdir’s saints in Hızırname.

Anahtar Kelimeler

Seyh Mehmed Çelebi, Muhyiddîn-Dolu, Hızırname, Eğirdir

HIZIRNÂME'DE EĞİRDİR VE EĞİRDİRLİ VELİLER

Öz

Hamidoğulları Beyliği’nin başkentliğini yapmış olan Eğirdir tarih içerisinde tasavvufî ve edebî simalar yetiştirmiştir. Eğirdir Zeynî Zâviyesi Şeyhi Mehmed Çelebi de bunlardan biridir. Şiirlerinde Muhyiddîn ve Dolu mahlaslarını kullanmıştır. Hızırnâme şâirin en önemli eseridir. Bu çalışmada Hızırnâme’de anlatılan Eğirdir şehri ve Eğirdirli evliyalar hakkında bilgiler verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Şeyh Mehmed Çelebi, Muhyiddîn-Dolu, Hızırnâme, Eğirdir

Kaynakça

• AÇIKEL, Yusuf (2001), “XV. Yüzyılda Yaşamış Mehmed Çelebi ve Divanı”, Tarihi Kültürel ve Ekonomik Yönleri İle Eğirdir, 1. Eğirdir Sempozyumu, s.85-120. AÇIKEL, Yusuf (2001), “XIV-XVI. Eğirdir Yazla Mahallesinde Yaşamış İnanç Önderleri”, 07-08 Eylül Hoşgörü Yılı ve İnanç Turizminde Göller Yöresi Sempozyumu, Isparta. AKDEMİR, M. Sadık (2001), “Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında Eğirdir’deki Vakıf Hizmetleri”, Tarihi Kültürel ve Ekonomik Yönleri İle Eğirdir, 1. Eğirdir Sempozyumu, s. 129-142. ALAY, Zehra (2005), Muhyiddin Çelebi’nin Hızırnâmesi (İncelemeMetin), Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Konya. ALTUNMERAL, Mehmet (2010), “Eğirdir Mevlevihanesi”, Uluslararası Mevlanâ ve Tasavvuf Geleneği Sempozyumu, Manisa. AYAN, Hüseyin (1990), “Hızırnâme ve Muhiddin Dolu”, Journal of Turkısh Studıes; Türklük Bilgisi Araştırmaları, S. 14, s. 33-41. AYAN, Hüseyin (2001), “Eğirdirli Muhiddin Dolunun Hızır-nâmesinde Eğiridir”, Tarihi Kültürel ve Ekonomik Yönleri İle Eğirdir, 1. Eğirdir Sempozyumu, s.179-188. BARDAKÇI, Mehmet Necmeddin (2008), Eğirdir Zeynî Zâviyesi ve Şeyh Mehmed Çelebi Divanı (Hızırnâme), Isparta Eğirdir.
• BEYZADEOĞLU, Süreyya,(2001), “XVI. yy. Tezkirelerine Göre Eğirdir ve Civarında Yetişmiş ġair Devlet Adamları”, Tarihi Kültürel ve Ekonomik Yönleri İle Eğirdir, 1. Eğirdir Sempozyumu, s.189-196. BÖCÜZADE, Süleyman Sami (1983), Kuruluşundan Bugüne Kadar Isparta Tarihi, Çeviren ve Hazırlayan: Suat Seren, İstanbul. BULUT, Muhammet Ali (2003), Eğirdirli Şeyh Mehmed Dede Sultan’ın Hızırnâmesi (İnceleme-Metin), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Erzurum. DARKOT, Besim (1977), “Eğirdir”, İslam Ansiklopedisi, C.4 MEB Yayınları, Ankara. ERDOĞRU, M. Akif (2001), “XVI. Yüzyılda Eğirdir ġehri”, Tarihi Kültürel ve Ekonomik Yönleri İle Eğirdir, 1. Eğirdir Sempozyumu, s. 301-314. ERTURAN, Elif (2009), Muhyiddîn Çelebi’nin Hızırnâme Adlı Mesnevisi (Dil İncelemesi-Metin-Sözlük), Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (yayınlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul. GÖÇMEN, Muammer (2001), “Eğirdir’de Ahi Zaviyeleri ve Tekkeler, Tarihi Kültürel ve Ekonomik Yönleri İle Eğirdir, 1. Eğirdir Sempozyumu, s. 333-3 GÜNGÖR, Nuri (2001), “Eğirdir Evliyaları ve Kutsal Yerler”, Tarihi Kültürel ve Ekonomik Yönleri İle Eğirdir, 1. Eğirdir Sempozyumu, s. 413-428. GÜNGÖR, Nuri (2005), Eğirdir Ansiklopedisi ve Hamidoğlu Tarihi Oyun, Eğirdir. İbn-i Battuta (Tarihsiz), Büyük Dünya Seyahatnamesi, Sadeleştiren: Mümin Çevikoğlu, Yeni ġafak Kültür Armağanı, İstanbul. KARADUMAN, Ruken (2004), Eğirdirli Şeyh Muhiddin Dolu “Hızırnâme” (İnceleme-Metin), Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Van. Karçınzâde Süleyman ġükrü (2005), Seyahatü’l-Kübrâ Büyük Seyahat, Çev. Salih ġapçı, Eğirdir. KAZAN, ġevkiye (2001), “Kültür Tarihimizde Eğirdir ve Eğirdirli ġairler”, Tarihi Kültürel ve Ekonomik Yönleri İle Eğirdir, 1. Eğirdir Sempozyumu, s.503-524. KÖPRÜLÜ, Fuad (tarihsiz), Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara. KUCUR, Sadi S. (2001), “Eğirdir Mevlevihanesi ve Germiyanoğlu Musa Beyîn Temliki ile Sultan Veled’in Vakfı”, Tarihi Kültürel ve Ekonomik Yönleri İle Eğirdir, 1. Eğirdir Sempozyumu, s.579-593. MORKOÇ, Yasemin Ertek (2003), Eğirdirli Hacı Kemal’in Camiü’nnezâir’i, Ege Üniv. SBE, (yayınlanmamış doktora tezi). İzmir. NAR, Oktay (2007), Şeyhî-Hayatı ve Divanı’nın Tenkitli Metni, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Entitüsü, (yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Konya.
• OĞRAġ, Rıza (2001), “Eğirdirde Yetişen Divan ġairleri”, Tarihi Kültürel ve Ekonomik Yönleri İle Eğirdir, 1. Eğirdir Sempozyumu, s.625-635. PARLAK, Betül Dönmez (2006), Eğirdirli Şeyhî Mehmed Efendi’nin Divanı’nın İncelenmesi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ensitüsü (yayınlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul. TUNCEL, Metin (1994), TDVİA, C.X, İstanbul, s. 494. TURAN, Selami (2001), “Eğirdirli Hacı Kemal ve Camiu’n-Nezâir’i”, Tarihi Kültürel ve Ekonomik Yönleri İle Eğirdir, 1. Eğirdir Sempozyumu, s.8418 YAZAR, Sadık (2006), Seyyid Şerîfî Mehmed Efendi Hayatı-Divanı ve Hilyesi, Fatih Üniveritesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (yayınlanmamış yüksek lisans tezi) İstanbul. YAZAR, Sadık (2007), “Seyyid ġerîfî Mehmed Efendi ve Hilyesi”, Turkısh Studıes, Volume 2/4, s. 1026-1044. YAZAR, Sadık (2007), “XVI. Asır ġairlerinden Allâme ġeyhî, Divanı ve Bir Kasidesi”, Turkısh Studıes, Volume 2/3 Summer, s. 586-605. YAZAR, Sadık (2009), “XVI. Asır ġairlerinden Eğirdirli ġerîfî’nin ġevâhidü’ş-ġühedâ’sı”, Turkısh Studıes, Volume 4/2 Winter, s. 1093-1116. YAZAR, Sadık (2012), Eğirdirli Münevver Bir Ailenin Hikâyesi Şerîf Mehmed’in Menâkıb-ı Şeyh Burhâneddîn’i, Okur Akademi, İstanbul. YİĞİTBAġI, S. Sükûti (1972), Eğirdir-Felekâbad Tarihi, İstanbul.