Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Environmental Kuznets Curve Hypothesis and Determinants of CO₂ Emission: Evidence from Oil-Exporting MENAP Countries

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 3, 96 - 115, 30.09.2025

Öz

This study investigates the validity of the Environmental Kuznets Curve (EKC) hypothesis and the determinants of CO₂ emissions in oil-exporting MENAP countries, among the world’s key fossil fuel producers. Using panel data for the period 1999–2021, the effects of financial development, renewable energy consumption, and total trade on CO₂ emissions are analyzed, with data obtained from the World Bank Database. The findings show that renewable energy consumption significantly reduces CO₂ emissions, while expanding credit volume and international trade increase them. The EKC hypothesis is not valid in these countries. Notably, the negative link between renewable energy use and CO₂ emissions indicates that fossil fuel–exporting countries contribute to emission reductions by adopting renewables and have taken concrete steps toward a transformation in regional energy policies.

Kaynakça

  • Şahin, D. (2018). D-8 Ülkelerinde Finansal Gelişme Ve Ticari Açikliğin Çevresel Kalite Üzerine Etkisi: Panel Veri Analizi. Dicle Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(15), 48-67.
  • Şeyranlıoğlu, O. (2024). Türkiye’de Finansal Gelişmenin Karbon (CO2) Emisyonlarına Etkisi: Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezi Çerçevesinde Sektörel Bir Bakış. Sosyoekonomi, 32(61), 427-454. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2024.03.20
  • Tamazian, A., Chousa, J. P., & Vadlamannati, K. C. (2009). Does higher economic and financial development lead to environmental degradation: Evidence from BRIC countries. Energy Policy, 37(1), 246–253. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2008.08.025
  • Tatoğlu Yerdelen, F. (2013). Panel Veri Ekonometrisi. İstanbul: Beta Yayınevi

Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezi ve CO₂ Emisyonu Belirleyicileri: Petrol İhraç Eden MENAP Ülkelerinden Kanıtlar

Yıl 2025, Cilt: 23 Sayı: 3, 96 - 115, 30.09.2025

Öz

Bu çalışma, dünyanın en önemli fosil yakıt üreticileri arasında sayılan petrol ihracatçısı MENAP ülkelerinde Çevresel Kuznets Eğrisi (ÇKE) hipotezinin geçerliliğini sınamayı ve bu ülkelerde CO2 emisyonunun belirleyicilerini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Ülkelerin finansal gelişme düzeyi, yenilenebilir enerji tüketimi ve toplam ticaretin CO2 emisyonu üzerindeki etkisi 1999-2021 dönemi için panel veri analizi ile tahminlenmiştir. Değişkenlere ait veriler Dünya Bankası Veritabanı’ndan temin edilmiştir. Elde edilen verilere göre petrol ihracatçısı MENAP ülkelerinde yenilenebilir enerji tüketimindeki artışın CO2 emisyonu üzerinde negatif, artan kredi hacmi ve uluslararası ticaret üzerinde ise pozitif etkisi olduğu ve ÇKE hipotezinin bu ülkelerde geçerli olmadığı tespit edilmiştir. Özellikle yenilenebilir enerji tüketimi ile CO2 emisyonu arasındaki negatif ilişki, fosil yakıt ihracatı yapan ülkelerin de yenilenebilir enerji tüketimi ile CO2 emisyonunun azaltımına katkı sağladığını ve bu ülkelerin bölgesel enerji politikalarında bir dönüşüme yönelik somut adımlar attığını göstermektedir.

Kaynakça

  • Şahin, D. (2018). D-8 Ülkelerinde Finansal Gelişme Ve Ticari Açikliğin Çevresel Kalite Üzerine Etkisi: Panel Veri Analizi. Dicle Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(15), 48-67.
  • Şeyranlıoğlu, O. (2024). Türkiye’de Finansal Gelişmenin Karbon (CO2) Emisyonlarına Etkisi: Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezi Çerçevesinde Sektörel Bir Bakış. Sosyoekonomi, 32(61), 427-454. https://doi.org/10.17233/sosyoekonomi.2024.03.20
  • Tamazian, A., Chousa, J. P., & Vadlamannati, K. C. (2009). Does higher economic and financial development lead to environmental degradation: Evidence from BRIC countries. Energy Policy, 37(1), 246–253. https://doi.org/10.1016/j.enpol.2008.08.025
  • Tatoğlu Yerdelen, F. (2013). Panel Veri Ekonometrisi. İstanbul: Beta Yayınevi
Toplam 4 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Finansal Ekonometri, Finans ve Yatırım (Diğer)
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Bahadır Uysal 0000-0002-6670-644X

İlkut Elif Kandil Göker 0000-0002-5290-3514

Yayımlanma Tarihi 30 Eylül 2025
Gönderilme Tarihi 5 Ocak 2025
Kabul Tarihi 23 Ağustos 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 23 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Uysal, B., & Kandil Göker, İ. E. (2025). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezi ve CO₂ Emisyonu Belirleyicileri: Petrol İhraç Eden MENAP Ülkelerinden Kanıtlar. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(3), 96-115. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1613907