Dayanıklılık Gelişiminin Metabolik ve Fizyolojik Temelleri - 1

Yıl 1995, Cilt: 1 Sayı: 1, 34 - 45, 01.03.1995

Muzaffer Çolakoğlu

Öz

İyi bir dayanıklılık sporcusunun; belirli bir submaksimal yükte düşük laktat konsantrasyonuna (aerobik eşik ve anaerobik eşik); iyi bir koşu ekonomisine; yüksek bir maxV02'ye ve tolere edilebilen maksimum yükte yüksek-bir laktat konsantrasyonu (LAT)'na gereksinimi vardır.Aerobik eşikte kan La konsantrasyonu 2mM civarındadır ve nabız 130-150/dk arasındadır. MaxV02'nin %50-75'ine karşılık gelir. Anaerobik eşik hızının dayanıklılık koşusu performansı için en iyi belirleyici olduğu ortaya konmuştur. Anaerobik eşikte kan laktat konsantrasyonu 4mM civarındadır ve bu şiddette bir egzersizi 40 dk ile 1 saat boyunca sürdürmek mümkündür. Nabız 150-170/dk arasında, yoğunluk ise %70-90 olabilir.MaxVO2 (aerobik güç) maksimal egzersizde dokuların 1 dk'da kullandığı 02 miktarıdır. MaxV02'ye denk gelen hızlarda kan laktat konsantrasyonu 8-12 mM'dür ve maxV02 hızında egzersiz, en iyi mukavemet koşucuları tarafından bile 10-12 dk sürdürülebilir. Bu yüzden sadece 5-15 dakika arası maksimal şiddetli egzersizlerde dominant kabul edilir.Laktik Asid Tolerans (LAT), sporcunun kendi maksimum güç üretim seviyesini sürdürebilmesini sağlar. Yani süratte ve kuvvette devamlılık için çok önemlidir. LAT antrenmanının bir hedefi de yükselen asidozun meydana getirdiği ağrıya toleransın artmasıdır.Aerobik performans için önemli bir kriter de hareket ekonomisidir. Belli bir hızda koşarken daha az enerji harcayanlar uzun mesafe koşularında daha avantajlıdırlar. Bu yüzden, koşu stilini hareket ekonomisini geliştirecek şekilde modifiye etmek önemlidir.

Metabolic and physiologic bases of endurance development

Öz

Metabolic and physiologic bases of endurance developmentIn order to achieve better performance in distance running, the athlete needs to develop a lower lactate concentration at a given submaximal workload (aerobic and anaerobic thresholds), a better level of running economy, a higher level of maximaloxygen consumption capacity (aerobic power), and a higher lactate concentration at a
maximal workload (lactic acid tolerance).
The aerobic threshold (~2mM blood lactate) can be improved using exercise
intensities between 50-75% V 0 2max and a heart rate between 130-150/min. Anaerobic
threshold (~4mM blood lactate) has been revealed as the best determinant of
endurance performance. At the anaerobic threshold velocity, an exercise can last for
40-60 min. Pulse rate is generally constant between 150-170/min. Intensity of exercise
is between 70-90% V 0 2max depending on the stage of endurance.
V 0 2max (aerobic power) refers to the oxygen utilization of tissues at maximal exercise
intensities. While running at V 0 2max velocity, blood lactate level is generally between
8-12mM and exercise at this intensity can not be maintained more than 12 min even
by elite endurance performers. Thus, V 0 2max is accepted as a dominant factor only
for exercise lasting 5-15 min with maximal intensities.
Lactic Acid Tolerance (LAT) permits an athlete to maintain his/her maximum power
output. In other words, it is essential for speed and strength endurance. Another g'oal
of LAT training is to develop tolerance to pain resulting from increased acidosis.
Running economy is also a very important criterion for endurance performance. An
athlete who is more economical while running at a given velocity, has the chance to
be more successful!. Therefore, it is important to modify the running style for improving
running economy.