Beden Eğitimi Öğretmenlerinin İşe Yabancılaşma Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2009, Cilt: 4 Sayı: 4, 164 - 177, 01.12.2009

Erkan Faruk Şirin

Öz

Amaç: Bu araştırma, resmi ilk ve ortaöğretim okullarında görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinin işe yabancılaşma algılarının güçsüzlük, anlamsızlık, yalıtılmışlık ve okula yabancılaşma boyutlarında cinsiyete, medeni duruma, çalışılan kuruma, eşin çalışma durumuna, iş değişikliği yapma isteğine, yaşa ve kıdeme göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Yöntem: Araştırmanın evrenini, Konya iline bağlı üç merkez ilçede (Karatay, Meram, Selçuklu) görev yapan 254 ilk ve ortaöğretim beden eğitimi oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise, bu üç ilçenin oluşturduğu evrenden rastgele seçilen 71 ilköğretim 82 ortaöğretim okullarında görevli toplam 153 beden eğitimi öğretmeni oluşturmaktadır. Örneklemi oluşturan öğretmenlere, ‘Kişisel Bilgi Formu’ ve ‘İşe Yabancılaşma Ölçeği’ uygulanmıştır. Elma (2003) tarafından geliştirilen ‘İşe Yabancılaşma Ölçeği’ 38 maddeyi içeren 5’li likert türü bir ölçme araçtır. Maddeler güçsüzlük, anlamsızlık, yalıtılmışlık ve okula yabancılaşma alt boyutlarında gruplandırılmıştır. Beden Eğitimi öğretmenlerinin işe yabancılaşma düzeylerinin cinsiyet, medeni durum, çalışılan kurum, eşin çalışma durumu ve iş değişikliği yapma isteği değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesinde t-testi, yaş ve kıdem değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için de tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Bulgular ve Sonuç: Bu araştırmada elde edilen bulgular, beden eğitimi öğretmenlerinin güçsüzlük, anlamsızlık, yalıtılmışlık ve okula yabancılaşma düzeylerinin düşük çıktığını göstermektedir. Bununla birlikte beden eğitimi öğretmenlerinin işe yabancılaşma düzeylerinin en çok okula yabancılaşma boyutunda, en az ise anlamsızlık boyutunda olduğu görülmektedir. Ayrıca işe yabancılaşma duygusu, ilköğretim okullarında görev yapan beden eğitimi öğretmenlerinde, eşi çalışmayan öğretmenlerde ve iş değişikliği yapmak isteyen öğretmenlerde daha yüksek bulunmuştur. Araştırma sonucunda beden eğitimi öğretmenlerinin işe yabancılaşma sorunu yaşamadığı ve çalışılan kurum, eşin çalışma durumu, iş değişikliği yapma isteği değişkenlerinin işe yabancılaşmanın önemli yordayıcıları olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Yabancılaşma, İşe Yabancılaşma, Demografik Değişkenler, Beden Eğitimi Öğretmeni

Anahtar Kelimeler

Yabancılaşma, İşe Yabancılaşma, Demografik Değişkenler, Beden Eğitimi Öğretmeni

The Search of Physical Education Teachers Work Alienation Level According to Some Variables

Öz

Aim: This research aim is to determine performing in official elementary and high school physical education teachers’ the work alienation perceptions of powerlessness, meaningfulness, isolation and in school work dimensions whether or not their perceptions changes according to gender, marital status, institution of employment,spouse's employment status, request to change jobs, age and work experience. Method: The research population hasbeen consisted of 254 elementary and high school physical education teachers who worked in the central towns of thecity of Konya (Karatay, Meram, Selçuklu). In the research sample has been consisted of selecting with random in population who is performing 71 elementary school physical education teachers, 82 high school physical education teachers and totally 153 physical education teachers. The ‘Personal Information Form’ and the ‘Work Alienation Scale’ havebeen applied the research sample. ‘Work Alienation Scale’ is a measuring instrument including 38 item and 5 Likerttype and it has been developed by Elma (2003). The items have been grouped in sub-dimensions of powerlessness,meaningfulness, isolation and school alienation. The t-test has been used to determine whether or not there has beenany difference among the physical education teachers’ work alienation levels’ according to variables of gender, marital status, institution of employment, spouse's employment status, request to change jobs. Variance analysis (One-WayANOVA) has been used to determine whether or not there has been any difference among the physical educationteachers’ work alienation levels’ according to age and work experience. Results: This research results indicated that,physical education teachers’ powerlessness, meaningfulness, isolation and school alienation levels’ have been found low.However, it has been seen that physical education teachers’ work alienation levels’ the most in dimension of schoolalienation and the least in dimension of meaningfulness. Beside that, feelings about work alienation has been foundto be high among the performing in elementary school physical education teachers, spouse is not working teachers andteachers who want to make job changes. As a result, physical education teachers’ their work alienation problems cannot be said, it has been determined the variables including institution of employment, spouse's employment status andrequest to change jobs very important interpreters of work alienation

Anahtar Kelimeler

Alienation, Alienation to Work, Demographic Variables, Physical Education Teacher