Ulusal Bayan Ritmik Cimnastikçilerin Beslenme Durumunun ve Antropometrik Ölçümlerinin Değerlendirilmesi

Yıl 2014, Cilt: 9 Sayı: 1, 1 - 10, 01.03.2014

Gülbin R. Nalçakan Dilek Seyidoğlu

Öz

Ritmik cimnastik gibi estetik kaygıların ön planda olduğu spor branşlarında yeterli ve dengeli beslenmenin sürdürülebilmesi güçtür. Ağır antrenman programları yanında katı kilo kontrolleri sporcuların yetersiz beslenmesine yol açar. Bu durum “kadın sporcu üçlemesi” açısından risk oluşturmaktadır. Bu çalışmada amaç, Dünya şampiyonasına hazırlanan beş bayan elit ritmik cimnastikçinin beslenme durumunun ve antropometrik ölçümlerinin değerlendirilmesidir. Sporcuların vücut ağırlığı, boy uzunluğu, bel ve kalça çevresi, deri kıvrım kalınlıkları ölçüldü. Vücut yağ yüzdeleri Durnin ve Womersley eşitliği ile, istirahat enerji gereksinmeleri Harris-Benedict denklemine göre hesaplanıp fiziksel aktivite faktörü ilave edildi. Genel beslenme alışkanlıklarını saptamak için üç günlük besin tüketim kaydı alındı ve besin tüketim sıklığı anketi uygulandı. Veriler Beslenme Bilgi Sistemi (BEBİS) programı aracılığı ile analiz edildi. Sporcuların menstruasyon düzenleri sorgulandı. Yaş, kilo, boy, 5 bölgenin toplam deri kıvrım kalınlıkları, yağ yüzdesi, bel ve kalça çevresi, bel/kalça oranı, menarş yaşı ortalamaları sırasıyla 18 yıl, 52.6 kg, 1.63 m, 48.6 mm, %21.2, 66.2 cm, 88.8 cm, 0.7, 15.8 yıl olarak bulundu. Enerji alımları yetersiz, enerji dağılımında karbonhidrat oranları düşük, yağ oranları ise fazla bulundu. Ayrıca sporcuların sadece %40’ı süt, sebze ve meyve grubundan besinleri her gün tükettiğini belirtti. Sporcuların hepsi her gün et grubundan en az bir besini tüketmektedir ancak miktarı yeterli değildir. Sporcuların %80’inin oligomenore olduğu saptandı. Sporcuların vücut yağ oranları, aynı yaşlardaki ritmik cimnastikçilerle kıyaslandığında yüksektir. Kilo kontrolü döneminde olan sporcuların aldığı enerji ve besin öğeleri, almaları gereken düzeyin çok altındadır. Mevcut beslenme durumları kadın sporcu üçlemesi açısından risk faktörüdür. Sporcuların beslenme programları bu alanda uzmanlaşmış diyetisyenler tarafından düzenlenmeli ve sporculara beslenme konusunda eğitim verilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Ritmik cimnastik, Vücut yağ oranı, Kilo kontrolü, Beslenme alışkanlıkları

The Evaluation of Nutritional Habits and Anthropometric Properties on National Women Rhythmic Gymnasts

Öz

It is hard to sustain adequate and balanced nutrition in rhythmic gymnastics. Intensive training programs and strict weight controls result in insufficient nutrition for athletes. All the factors may cause the ‘female athletes triad’. The purpose of the study was to assess the nutritional status and anthropometric measurements of five elite women synchronized rhythmic gymnasts who are training for the World Championship. The body weights, heights, waist and hip circumferences, and the skinfold thickness of the athletes were measured. Body fat ratio was calculated by Durnin and Womersley equilibrium. Resting energy requirements were estimated according to Harris Benedict Equation and physical activity factors were added to the equation results. Their food consumptions for three days and food consumption frequency questionnaires were inspected. Energy and nutritional intakes were analyzed by BEBIS. Their menstruation periods were questioned. Average age, weight, height, body fat ratio, sum of 5 skinfold thicknesses, waist and hip circumferences, waist/hip ratios, menarche ages were 18 years, 52.6 kg, 1.63 m, 48.6 mm, 21.2%, 66.2 cm, 88.8 cm, 0.7, 15.8 years, respectively. It is observed that their energy and carbohydrate intake were inadequate and fat intake was too much. Only 40% of the athletes consume dairy products, vegetables and fruits on a daily basis. All of athletes consume meat products everyday but their intake is inadequate. Eighty percent of the athletes were diagnosed with oligomenorrhoea. Athletes’ body fat percentages are high compared with elite athletes in same branch and age. During the weight control periods, energy and nutritional elements that athletes intake are far below the required levels. The frequency of milk group and vegetable and fruit groups’ consumption were %40. In terms of the female athlete triad, current nutritional status is crucial risk factor. Nutrition programs of the athletes should be organized by the expert dietician on this field and athletes should be educated on sports nutrition

Anahtar Kelimeler

Rhythmic Gymnastics, Body Fat Ratio, Weight Control, Nutritional Habits