Investigation of the Relationship between Para-Karate Athletes' Sports Participation Motivations and Their Quality of Life and Life Satisfaction Levels
Yıl 2024,
Cilt: 19 Sayı: 1, 59 - 69, 31.01.2024
Emre Boz
,
Murat Kul
,
Yasin Çetintaş
Öz
The main purpose of this research is to examine the relationship between Para-Karate athletes' motivation to participate in sports and their quality of life and life satisfaction. For this purpose, 24 para-karate athletes (n=11 women-13 men) participating in the national team selections were included in the study. In this study, which was carried out in a relational screening model, 4 different forms were used to collect data. These are “Personal Information Form”, “Scale of Motivation to Participate in Sports for Persons with Disabilities”, “World Health Organization Quality of Life Scale” and “Satisfaction with Life Scale”. In the analysis process of these digitally collected data, Spearman Correlation Coefficient test and regression analysis were used as well as descriptive analyses of the SPSS (26. Version) package program. As a result of the data analysis, it has been determined that there is a relationship between the motivation of para-karate athletes to participate in sports and their life quality and life satisfaction levels. At the same time, it was concluded that intrinsic motivation and extrinsic motivation sub-dimensions were predictors of both life satisfaction and quality of life.
Kaynakça
- Aitchison, B., Rushton, A. B., Martin, P., Barr, M., Soundy, A., & Heneghan, N. R. (2022). The Experiences and perceived health benefits of individuals with a disability participating in sport: A Systematic review and narrative synthesis. Disability and Health Journal, 15(1), Article 101164. https://doi.org/10.1016/j.dhjo.2021.101164
- Altuntaş, Y. (2019). Üniversitelerin tenis oynayan beden eğitimi ve spor bölümü öğrencilerinin özgüven düzeylerinin yaşam doyumu ve yaşam kalitesine etkisi. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Croom, A. M. (2014). Embodying martial arts for mental health: Cultivating psychological wellbeing with martial arts practice. Archives of Budo Science of Martial Arts and Extreme Sports, 10, 59-70.
- Dağlı, A., & Baysal, N. (2016). Yaşam doyumu ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1263. https://doi.org/10.17755/esosder.263229
- Demir, R., Tanhan, A., Çiçek, İ., Yerlikaya, İ., Kurt, S. Ç., & Ünverdi, B. (2021). Yaşam kalitesinin yordayıcıları olarak psikolojik iyi oluş ve yaşam doyumu. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 192-206. https://doi.org/10.33308/26674874.2021351256
- Dünya Karate Federasyonu (DKF). (2023). Para Karate. https://www.wkf.net/sport-parakarate Erişim tarihi: 12.06.2023.
- Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). (2023a). Disability. https://www.who.int/health-topics/disability#tab=tab_1 Erişim tarihi: 10.06.2023.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). (2023b). WHOQOL: Measuring Quality of Life. https://www.who.int/tools/whoqol Erişim tarihi: 11.06.2023.
Eser, E., Fidaner, H., Fidaner, C., Eser, S. Y., Elbi, H., & Göker, E. (1999). WHOQOL-100 ve WHOQOL-BREF'in psikometrik özellikleri. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi, 7(Suppl. 2), 23-40.
- Field, A. (2006). Discovering statistics: Using SPSS. Sage Publications.
- Gold, J. R., & Gold, M. M. (2007). Access for all: The Rise of the Paralympic Games. Journal of the Royal Society for the Promotion of Health, 127(3), 133-141. https://doi.org/10.1177/1466424007077348
- Hazar, K., & Koç, A. F. (2020). Bedensel engelli sedanter ve sporcu bireylerin fiziksel aktiviteye karşı tutumları ve yaşam tatmin düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(4), 541-554. https://doi.org/10.31680/gaunjss.822392
- Hussen, S. S. (2010). Effect of using the activities of multiple intelligences to learn some basic skills in kata and level of harmonic behavior of the mentally handicapped,“acceptors for learning”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5, 1950-1955. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.07.394
- Jalayondeja, C., Jalayondeja, W., Suttiwong, J., Sullivan, P. E., & Nilanthi, D. L. (2016). Physical activity, self-esteem, and quality of life among people with physical disability. The Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health, 47(3), 546-558.
- Jansen, P., & Dahmen-Zimmer, K. (2012). Effects of cognitive, motor, and karate training on cognitive functioning and emotional well-being of elderly people. Frontiers in Psychology, 3, 40. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2012.00040
- Kamberidou, I., Bonias, A., & Patsantaras, N. (2019). Sport as a means of inclusion and integration for those of us with disabilities. European Journal of Physical Education and Sport Science, 5(12), 99-128. http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.3464696
- Karadaş, B., & Çetiner, H. (2022). Engelli spor politikaları kapsamında paralimpik oyunlara bakış. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(1), 135-155. https://doi.org/10.21325/jotags.2022.983
- Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (27. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
- Koca, A. (2016). Shotokan karate-do kata el kitabı. Spor Dünyası Yayıncılık.
- Kotarska, K., Nowak, L., Szark-Eckardt, M., & Nowak, M. (2019). Selected healthy behaviors and quality of life in people who practice combat sports and martial arts. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(5), 875. https://doi.org/10.3390/ijerph16050875
- Kızar, O., Tekkurşun-Demir, G., & Genç, H. (2021). Examination of the effect of national and amateur disabled athletes’disabilty types on sports participation motivation. European Journal of Physical Education and Sport Science, 6(12), 1-16. http://dx.doi.org/10.46827/ejpe.v6i12.3655
- Kiuppis, F. (2018). Inclusion in sport: Disability and participation. Sport in Society, 21(1), 4-21. https://doi.org/10.1080/17430437.2016.1225882
- Mastnak, W. (2016). Karate: Interdisciplinary perspectives and benefits for health. Journal of Combat Sports & Martial Arts, 7(2), 127. https://doi.org/10.5604/01.3001.0009.9078
- Meriç, S., & Turay, Ö. (2020). Tekerlekli sandalye basketbolcularının spora katılım motivasyonu ile yaşam kalitesi arasındaki ilişki. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 48, 433-450.
- Mockevičienė, D., & Savenkovienė, A. (2012). Aspects of life quality of persons with physical disabilities. Social Welfare: Interdisciplinary Approach, 2(2), 84-93. https://doi.org/10.15388/SW.2012.28203
- Nemček, D. (2016). Quality of life of people with disabilities from sport participation point of view. Acta Facultatis Educationis Physicae Universitatis Comenianae, 56(2), 77-92. https://doi.org/10.1515/afepuc-2016-0007
- Özgür, İ. (2008). Engelli çocuklar ve eğitimi, özel eğitim. Karahan Kitabevi.
- Özkan-Topaloğlu, F., & Güzel-Gürbüz, P. (2023). Maden işletmesi çalışanlarının serbest zaman katılım motivasyonu ve yaşam kalitesi ilişkisinin incelenmesi. Research in Sports Science, Epub ahead of Print. 1-8, https://doi.org/10.5152/rss.2023.23004
- Özkul, A. S., & Alparslan, A. M. (2019). Yaşam doyumunu artıran motivasyon kaynağı: Düşünme-anlama ihtiyacı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(4), 3272-3288. https://doi.org/10.15869/itobiad.615902
- Potoczny, W., Herzog-Krzywoszanska, R., & Krzywoszanski, L. (2022). Self-Control and emotion regulation mediate the impact of karate training on satisfaction with life. Frontiers in Behavioral Neuroscience, 15, Article 802564. https://doi.org/10.3389/fnbeh.2021.802564
- Proctor, C., Linley, P. A., Maltby, J., & Port, G. (2017). Life satisfaction. Encyclopedia of Adolescence, 2(1), 2165-2176. https://doi.org/10.1007/978-3-319-32132-5_125-2
- Sağlamdemirel, B. & Özkan, A. (2021). Elit karate-do kata sporcularının antropometrik ve motorik özelliklerinin incelenmesi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 65-79.
- Shapiro, D. R., & Martin, J. J. (2014). The Relationships among sport self-perceptions and social well-being in athletes with physical disabilities. Disability and Health Journal, 7(1), 42-48. https://doi.org/10.1016/j.dhjo.2013.06.002
- Tekkurşun-Demir, G., & İlhan, E. L. (2019). Spora katılım motivasyonu: Görme engelli sporcular üzerine bir araştırma. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 157-170. https://doi.org/10.31680/gaunjss.525455
- Tekkurşun-Demir, G., İlhan, E. L., Esentürk, O. K., & Kan, A. (2018). Engelli bireylerde spora katılım motivasyon ölçeği (ESKMÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(1), 95-106. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000347
- Wilson, N. C., & Khoo, S. (2013). Benefits and barriers to sports participation for athletes with disabilities: The Case of Malaysia. Disability & Society, 28(8), 1132-1145. https://doi.org/10.1080/09687599.2012.758034
- Yazıcıoğlu, K., Yavuz, F., Göktepe, A. S., & Tan, A. K. (2012). Influence of adapted sports on quality of life and life satisfaction in sport participants and non-sport participants with physical disabilities. Disability and Health Journal, 5(4), 249-253. https://doi.org/10.1016/j.dhjo.2012.05.003
- Yılmaz, A., Şentürk, U., & Ramazanoğlu, F. (2014). Bedensel engellilerde spor konulu araştırmaların içerik analizi. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri, 9(1-2), 28-43.
- Zar, A., Alavi, S., Hosseini, S. A., & Jafari, M. (2018). Effect of sport activities on the quality of life, mental health, and depression of the individuals with disabilities. Iranian Journal of Rehabilitation Research in Nursing, 4(3), 31-39. http://dx.doi.org/10.21859/ijrn-04035
Milli Takım Düzeyindeki Bedensel Engelli Para-Karate Sporcularının Spora Katılım Motivasyonları ile Yaşam Kalite ve Yaşam Doyum Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi
Yıl 2024,
Cilt: 19 Sayı: 1, 59 - 69, 31.01.2024
Emre Boz
,
Murat Kul
,
Yasin Çetintaş
Öz
Para-Karate sporcularının spora katılım motivasyonları ile yaşam kaliteleri ve yaşam doyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi bu araştırmanın temel amacıdır. Bu amaç doğrultusunda milli takım seçmelerine katılan 24 para-karate sporcusu (n=11kadın-13erkek) çalışmaya dâhil edilmiştir. İlişkisel tarama modelinde gerçekleştirilen bu araştırmada verilerin toplanması adına 4 ayrı form kullanılmıştır. Bunlar; “Kişisel Bilgi Formu”, “Engelli Bireylerde Spora Katılım Motivasyonu Ölçeği”, “Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği” ve “Yaşam Doyum Ölçeği”. Dijital ortamda toplanan bu verilerin analiz sürecinde ise SPSS (26. Versiyon) paket programının tanımlayıcı analizlerinin yanı sıra Spearman Korelasyon Katsayısı testi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Veri analizinin neticesinde para-karate sporcularının spora katılım motivasyonları ile yaşam kalite ve yaşam doyum düzeyleri arasında ilişki olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda içsel motivasyon ve dışsal motivasyon alt boyutlarının hem yaşam doyumunun hem de yaşam kalitesinin yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Kaynakça
- Aitchison, B., Rushton, A. B., Martin, P., Barr, M., Soundy, A., & Heneghan, N. R. (2022). The Experiences and perceived health benefits of individuals with a disability participating in sport: A Systematic review and narrative synthesis. Disability and Health Journal, 15(1), Article 101164. https://doi.org/10.1016/j.dhjo.2021.101164
- Altuntaş, Y. (2019). Üniversitelerin tenis oynayan beden eğitimi ve spor bölümü öğrencilerinin özgüven düzeylerinin yaşam doyumu ve yaşam kalitesine etkisi. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Croom, A. M. (2014). Embodying martial arts for mental health: Cultivating psychological wellbeing with martial arts practice. Archives of Budo Science of Martial Arts and Extreme Sports, 10, 59-70.
- Dağlı, A., & Baysal, N. (2016). Yaşam doyumu ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1250-1263. https://doi.org/10.17755/esosder.263229
- Demir, R., Tanhan, A., Çiçek, İ., Yerlikaya, İ., Kurt, S. Ç., & Ünverdi, B. (2021). Yaşam kalitesinin yordayıcıları olarak psikolojik iyi oluş ve yaşam doyumu. Yaşadıkça Eğitim, 35(1), 192-206. https://doi.org/10.33308/26674874.2021351256
- Dünya Karate Federasyonu (DKF). (2023). Para Karate. https://www.wkf.net/sport-parakarate Erişim tarihi: 12.06.2023.
- Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). (2023a). Disability. https://www.who.int/health-topics/disability#tab=tab_1 Erişim tarihi: 10.06.2023.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). (2023b). WHOQOL: Measuring Quality of Life. https://www.who.int/tools/whoqol Erişim tarihi: 11.06.2023.
Eser, E., Fidaner, H., Fidaner, C., Eser, S. Y., Elbi, H., & Göker, E. (1999). WHOQOL-100 ve WHOQOL-BREF'in psikometrik özellikleri. Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi, 7(Suppl. 2), 23-40.
- Field, A. (2006). Discovering statistics: Using SPSS. Sage Publications.
- Gold, J. R., & Gold, M. M. (2007). Access for all: The Rise of the Paralympic Games. Journal of the Royal Society for the Promotion of Health, 127(3), 133-141. https://doi.org/10.1177/1466424007077348
- Hazar, K., & Koç, A. F. (2020). Bedensel engelli sedanter ve sporcu bireylerin fiziksel aktiviteye karşı tutumları ve yaşam tatmin düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(4), 541-554. https://doi.org/10.31680/gaunjss.822392
- Hussen, S. S. (2010). Effect of using the activities of multiple intelligences to learn some basic skills in kata and level of harmonic behavior of the mentally handicapped,“acceptors for learning”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5, 1950-1955. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.07.394
- Jalayondeja, C., Jalayondeja, W., Suttiwong, J., Sullivan, P. E., & Nilanthi, D. L. (2016). Physical activity, self-esteem, and quality of life among people with physical disability. The Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health, 47(3), 546-558.
- Jansen, P., & Dahmen-Zimmer, K. (2012). Effects of cognitive, motor, and karate training on cognitive functioning and emotional well-being of elderly people. Frontiers in Psychology, 3, 40. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2012.00040
- Kamberidou, I., Bonias, A., & Patsantaras, N. (2019). Sport as a means of inclusion and integration for those of us with disabilities. European Journal of Physical Education and Sport Science, 5(12), 99-128. http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.3464696
- Karadaş, B., & Çetiner, H. (2022). Engelli spor politikaları kapsamında paralimpik oyunlara bakış. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(1), 135-155. https://doi.org/10.21325/jotags.2022.983
- Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (27. Baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
- Koca, A. (2016). Shotokan karate-do kata el kitabı. Spor Dünyası Yayıncılık.
- Kotarska, K., Nowak, L., Szark-Eckardt, M., & Nowak, M. (2019). Selected healthy behaviors and quality of life in people who practice combat sports and martial arts. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(5), 875. https://doi.org/10.3390/ijerph16050875
- Kızar, O., Tekkurşun-Demir, G., & Genç, H. (2021). Examination of the effect of national and amateur disabled athletes’disabilty types on sports participation motivation. European Journal of Physical Education and Sport Science, 6(12), 1-16. http://dx.doi.org/10.46827/ejpe.v6i12.3655
- Kiuppis, F. (2018). Inclusion in sport: Disability and participation. Sport in Society, 21(1), 4-21. https://doi.org/10.1080/17430437.2016.1225882
- Mastnak, W. (2016). Karate: Interdisciplinary perspectives and benefits for health. Journal of Combat Sports & Martial Arts, 7(2), 127. https://doi.org/10.5604/01.3001.0009.9078
- Meriç, S., & Turay, Ö. (2020). Tekerlekli sandalye basketbolcularının spora katılım motivasyonu ile yaşam kalitesi arasındaki ilişki. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 48, 433-450.
- Mockevičienė, D., & Savenkovienė, A. (2012). Aspects of life quality of persons with physical disabilities. Social Welfare: Interdisciplinary Approach, 2(2), 84-93. https://doi.org/10.15388/SW.2012.28203
- Nemček, D. (2016). Quality of life of people with disabilities from sport participation point of view. Acta Facultatis Educationis Physicae Universitatis Comenianae, 56(2), 77-92. https://doi.org/10.1515/afepuc-2016-0007
- Özgür, İ. (2008). Engelli çocuklar ve eğitimi, özel eğitim. Karahan Kitabevi.
- Özkan-Topaloğlu, F., & Güzel-Gürbüz, P. (2023). Maden işletmesi çalışanlarının serbest zaman katılım motivasyonu ve yaşam kalitesi ilişkisinin incelenmesi. Research in Sports Science, Epub ahead of Print. 1-8, https://doi.org/10.5152/rss.2023.23004
- Özkul, A. S., & Alparslan, A. M. (2019). Yaşam doyumunu artıran motivasyon kaynağı: Düşünme-anlama ihtiyacı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(4), 3272-3288. https://doi.org/10.15869/itobiad.615902
- Potoczny, W., Herzog-Krzywoszanska, R., & Krzywoszanski, L. (2022). Self-Control and emotion regulation mediate the impact of karate training on satisfaction with life. Frontiers in Behavioral Neuroscience, 15, Article 802564. https://doi.org/10.3389/fnbeh.2021.802564
- Proctor, C., Linley, P. A., Maltby, J., & Port, G. (2017). Life satisfaction. Encyclopedia of Adolescence, 2(1), 2165-2176. https://doi.org/10.1007/978-3-319-32132-5_125-2
- Sağlamdemirel, B. & Özkan, A. (2021). Elit karate-do kata sporcularının antropometrik ve motorik özelliklerinin incelenmesi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 65-79.
- Shapiro, D. R., & Martin, J. J. (2014). The Relationships among sport self-perceptions and social well-being in athletes with physical disabilities. Disability and Health Journal, 7(1), 42-48. https://doi.org/10.1016/j.dhjo.2013.06.002
- Tekkurşun-Demir, G., & İlhan, E. L. (2019). Spora katılım motivasyonu: Görme engelli sporcular üzerine bir araştırma. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 157-170. https://doi.org/10.31680/gaunjss.525455
- Tekkurşun-Demir, G., İlhan, E. L., Esentürk, O. K., & Kan, A. (2018). Engelli bireylerde spora katılım motivasyon ölçeği (ESKMÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(1), 95-106. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000347
- Wilson, N. C., & Khoo, S. (2013). Benefits and barriers to sports participation for athletes with disabilities: The Case of Malaysia. Disability & Society, 28(8), 1132-1145. https://doi.org/10.1080/09687599.2012.758034
- Yazıcıoğlu, K., Yavuz, F., Göktepe, A. S., & Tan, A. K. (2012). Influence of adapted sports on quality of life and life satisfaction in sport participants and non-sport participants with physical disabilities. Disability and Health Journal, 5(4), 249-253. https://doi.org/10.1016/j.dhjo.2012.05.003
- Yılmaz, A., Şentürk, U., & Ramazanoğlu, F. (2014). Bedensel engellilerde spor konulu araştırmaların içerik analizi. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri, 9(1-2), 28-43.
- Zar, A., Alavi, S., Hosseini, S. A., & Jafari, M. (2018). Effect of sport activities on the quality of life, mental health, and depression of the individuals with disabilities. Iranian Journal of Rehabilitation Research in Nursing, 4(3), 31-39. http://dx.doi.org/10.21859/ijrn-04035