Yürekdede ile Padişah Adlı Masalın Çocuk Edebiyatı Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 47 - 60, 29.06.2019

Gülşah Karakurt İpek

Öz

Çocuk kitapları, çocuklara yaşamı tanıtırken, çocuklarda olumlu tutum ve davranışlar geliştirmelidir. Çocuk edebiyatı ürünleri okuyucuyu eğlendirirken onlara; okuma zevki, estetik bakış açısı, analiz etme, eleştirel düşünme, iyiyi kötüyü ayırt etme; yardımsever, ahlaklı, saygılı olma özelliklerini de kazandırması gerekmektedir. Masalların, okuyucularına bu değerleri duyumsatmaları bakımından özel bir yere sahip olduğu görülmektedir. Bu eserler; çocuğun bilişsel, dilsel ve zihinsel gelişimini desteklemektedir. Bu yüzden çocuklara yönelik yazılan eserlerin belli nitelikleri taşıması gerekmektedir. Çocuklara sevgi, saygı, paylaşma, misafirperverlik, cömertlik, elindekiyle yetinme gibi ulusal ve evrensel değerleri vermeyi kendine görev edinen Cahit Zarifoğlu çocuk edebiyatı alanında eserler vermiştir. Bu araştırmada yazarın Yürekdede ile Padişah adlı masalı, çocuk kitaplarında bulunması gereken içyapı (konu, ileti, karakter, çevre, dil ve anlatım, plan, tema) özellikleri bağlamında incelenmiştir. Çalışmada veriler doküman incelemesiyle elde edilmiştir. Verilerin analiz edilmesinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda incelenen eserin, çocuk kitaplarında bulunması gereken içyapı özelliklerine uygun kriterlere sahip olduğu tespit edilmiştir. Zarifoğlu’nun incelenen masalı çocuk okuyucuya tavsiye edilebilecek nitelikli eserler arasında yer alabilir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk edebiyatı, Cahit Zarifoğlu, Yürekdede ile Padişah

The Review of The Tale “Yürekdede and The Sultan” in terms of Children’s Literature

Öz

Children's books should develop positive attitudes and behaviors in children while introducing life to them. Children's literature products should teach children how to be ethical, respectful, helpful and also make them gain skills such as reading pleasure, sense of aesthetics, analysing, critical thinking, and differentiating between good and bad while entertaining them, as well. It can be said that that fairy tales are special in terms of making readers feel these values. These works support cognitive, linguistic and mental development of the child. Therefore, the works written for children should bear certain qualities. Cahit Zarifoğlu, who has committed himself to foster national and universal values in children such as love, respect, sharing, hospitality and generosity, has published works in the field of children’s literature. In this research, the tale of the author named “Yurekdede and The Sultan” was analyzed in terms of the internal structure (subject, message, character, environment, language and expression) which should be included in children's books. In the study, data were obtained by document analysis. Content analysis technique was used to analyze the data. As a result of the study, it is concluded that the literary work examined has the appropriate criteria for the internal structure characteristics that should be found in the children's books. The analyzed tale of Cahit Zarifoğlu can be amongst the quality works that would be recommended to the child readers. 

Anahtar Kelimeler

Cahit Zarifoğlu, Children's literature, Cahit Zarifoğlu, Yürekdede and Padişah

Kaynakça

• Aksoy, H., Altındağ M. (2005). Eğitimde araştırma yöntemleri | nitel araştırma teknikleri. http://eytepe.com/2016/05/20/egitimde-arastirma-yontemleri-nitel-arastirma-teknikleri/. Erişim Tarihi: 19.03.2019.
• Asutay, H. (2014). Çocuk ve gençlik yazınında fantastik kavramı. Türk Dili Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı içinde (s.642-652). Ankara.
• Aydın, M. Z. (2010). Okulda değerler eğitimi, eğitime bakış. Y:6, S:18, s.16-19 ,Ankara.
• Göğüş, B. (1978). Orta dereceli okullarımızda Türkçe ve yazın eğitimi. Ankara : Gül Yayınevi.
• Görgü, A. T. (2006). Masalların çocuğun bilişsel ve duyuşsal gelişimine katkısı. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu içinde (s. 537- 544). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Gündoğan, A. O. (1996). Edebiyat ile felsefe ilişkisi üzerine. Akademik Araştırmalar, I (.2).
• Hazar, M. (2006). Türk dilinde çocuk ve genç. II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu içinde (249-279). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi.
• Kaçmaz, G. (2018). Cahit Zarifoğlu’nun masallarının değerler eğitimi ve söz varlığı açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.
• Kaya, V. (2007). Cahit Zarifoğlu’nun çocuk kitaplarında temel değerler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Kıbrıs, İ. (2016). Çocuk edebiyatı. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Metin, H. (2012). Çocuk sesinin düzlüğünü arayan adam: Cahit Zarifoğlu’nun eserlerinde çocuk imgesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
• Özbay, M., Çeçen, M. A. (2012). Türkçe ders kitaplarında (6-8. sınıflar) yer alan metinlerin tür ve tema açısından incelenmesi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 67-76.
• Parlakyıldız, H. (2014). Çocuk gerçekliğinde masal ve masalımsı türler. Türk Dili Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı içinde (s.237-239). Ankara.
• Sağman, H. N. (2016). İslami duyarlılık çerçevesinde Cahit Zarifoğlu’nun çocuk hikayeleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fatih Sultan İstanbul: Mehmet Vakfı Üniversitesi.
• Saltık, O. (2019). “Şiirimi Kedi Kaptı” adlı şiir kitabında çocuk gerçekliği. Uluslararası Beşeri Bilimler Ve Eğitim Dergisi (Ijhe), 10, 180 – 194.
• Sever, S. (1995). Çocuk kitaplarında bulunması gereken yapısal ve eğitsel özellikler . Abc Dergisi, 107, 14-15.
• Sever, S. (2015). Çocuk ve edebiyat. (8. Baskı). İzmir: Tudem.
• Şirin, M. R. (2014a). Ergin çocukların yazarı: Cahit Zarifoğlu. Türk Dili Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı içinde (s.663-674). Ankara.
• Şirin, M. R. (2014b). Edebiyat ve çocuk edebiyatı, edebiyatın amacı ve işlevi. Türk Dili Çocuk ve İlk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı içinde (s.12-31). Ankara.
• Uçan, H. (2018). “Çocuklar kadar saf” , temiz olabilmek/ kalabilmek. Hece Çocuk Edebiyatı Özel Sayısı içinde (s.17-23). Ankara: Hece Yayınları.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9.Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• WEB1: https://docplayer.biz.tr/421042-Nitel-analizler-icerik-ve-betimsel-analiz.html Erişim Tarihi:15.05.2019