Öz
In this study, it is aimed to examine the fantastic elements in the children's literary work of Christine Nöstlinger in the epic story form titled “The Flame-Haired Child” and the contribution of these elements to the children's development. The study was conducted with document analysis, one of the qualitative research methods, and the data were analyzed with descriptive analysis. As a result of the research, the dream-reality relationship was designed as a cyclical relationship in the fictionalization of the fantastic elements in the story built around the main character named Frida. The fantastic elements in this work can be seen as Frida’s ability to light and extinguish her hair with mantras, Aunt Anna's having the same ability, their flying abilities in the air, their hair's turning into wings, the mysterious red book, the cat's speech ability, and the coding of words. In the story, the superhuman powers were presented with the element of imagination in a style that will appeal to the readers and it was shown how human life changed through a book by buildings a connection between reality and imagination. With this way, the author conveys that the power of imaginary reality will be revealed only by the power of knowledge, and shows the greatness of knowledge skillfully to the children's world through implication, going beyond didactic. In spite of this criticism, communication based on intrafamilial love has been brought into the forefront. Although this imaginary reality is covered up, the fantastic elements in the work have been tried to be built without breaking the connection between the dream and reality, and the readers are directed to intuitive thinking with the limitless possibilities of imagination.
Kaynakça
- Balta, E. E. (2014). Çocuk edebiyatı dairesinde Gülten Dayıoğlu’nun fantastik-bilim kurgusu. Journal of International Social Research, 7(31), 59-67.
- Beşkirli, A., Özdemir, D. & Beşkirli, M. (2019). Şifreleme yöntemleri ve RSA algoritması üzerine bir inceleme. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 284-291.
- Bozkaplan, D. (2010). 1990-2008 arası çocuk edebiyatımızda fantastik ve bilim-kurgu romanlar üzerinde bir inceleme. Yayımlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Büyükkavas Kuran, Ş. (2011). Çocuk edebiyatı ve kültür eğitimi ilişkisi. III. Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 191-196.
- Cebeci, O. (2004). Psikanalitik edebiyat kuramı. İthaki Yayınları
- Çağın, Ş. (2019). Resimden edebiyata kadın ve kedi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(01), 209-226.
- Çakır, P. (2011). Christine Nostlinger ve Sevim Ak’ta çocuğun gözünden yetişkinlerin dünyasına eleştirel bir bakış. III. Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 327-335.
- Dayıoğlu, G.( 2007). II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Sempozyumu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 23, 15-18.
- Dilidüzgün, S. (2018). Çağdaş çocuk yazını: Yazın eğitimine atılan ilk adım. Tudem Yayınları.
- Dilidüzgün, S. (2012). Çağdaş çocuk yazını: Yazın eğitimine atılan ilk adım. Morpa Kültür Yayınları.
- Dilidüzgün, S. (2011). Fantastik çocuk kitaplarında fantastik öğeleri belirleyen etmenler. III. Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 608-612.
- Erdoğan, F. (2014). Sihirli kitap. Mavibulut Yayıncılık.
- Erdoğan, İ. & Alemdar, K. (2005). Popüler kültür ve iletişim. ERK Yayıncılık.
- Ertekin, A. (2007). Fantastik yazın nedir? Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 35-46.
- Ertem, C. (2003). Fantastik edebiyat ve aşkı giyinen adam. Littera, 12, 191.
- Eskimen, A. D. (2015). Gülten Dayıoğlu’nun Yada’nın Gizilgücü adlı eserinde eğitsel, fantastik, estetik ve halk kültürüne ait unsurlar. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(34), 63-77.
- Gökçek, H. S. (2013). Gülten Dayıoğlu’nun gençlik romanlarında fantastik unsurlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
- Günay, D. (2007). Metin Bilgisi. İstanbul: Multilingual.
- Güneş, Y. (2008). Türk romanında fantastiğin yeri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
- Hatipoğlu, T. (2019). Ortaokul Türkçe ders kitaplarında fantastik öğe içeren metinlerin varlığı ve işleniş şekli. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- Neydim, N. (2003). Çocuk edebiyatı. Bu Yayıncılık.
- Neydim, N. (2004). Popüler çocuk kitapları ve medyasının çocuk kültürüne etkilerine sosyolojik gerçeklikler açısından bakış. Popüler Kültür ve Gençlik-Özel Sayı-Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim (57), 76-80.
- Nöstlinger, C. (2017). Alev saçlı çocuk. Çev. Suzan Geridönmez. Günışığı Yayıncılık.
- Özbaşı, S. (2020). Fatih Erdoğan’ın kitaplarında fantastik ögeler. Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi, 3(1), 89-104.
- Özdemir, M., & Hatipoğlu, T. (2019). 2006, 2015 ve 2018 Türkçe öğretim programlarının fantastik ögeler açısından incelenmesi. Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergisi (ÇEDAR), 3(1), 37-46.
- Sakaoğlu, S. (2003). 101 Anadolu efsanesi. Akçağ Yayınları.
- Sever, S. (2017). Çocuk ve edebiyat. Tudem Yayınları.
- Steinmetz, J. (2006). Fantastik edebiyat. (Çev. H. F. Nemli). Dost Yayınevi. (Eserin orijinali 1990’da yayımlandı).
- Suvağci, İ. (2020). Fantastik bir çocuk romanı: Bendar ya da Kehaneta Sêmenda (Üçlülerin Kehaneti). Electronic Turkish Studies, 15(1), 607-616.
- Şirin, M. R. (2007). Çocuk edebiyatına eleştirel bir bakış: Çocuk edebiyatı nedir ne değildir?. Kök Yayıncılık.
- Taş, İ. (2009). 1980-2000 arası Türk hikaye kitaplarında fantastik unsurlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Pamukkale.
- Tosun, N. (2011). Hayal gücünün imkanları: Fantastikten büyülü gerçekliğe. Hece Öykü, 8(43), 58-68.
- Tunç, A. & Akın, E. (2020). Miyase Sertbarut’un çocuk kitaplarında fantastik kurgu. Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergisi (ÇEDAR), 4(1), 45-53.
- Türk Dil Kurumu. (2009). Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Uğur, V. (2010). Türk edebiyatında fantastik roman. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 42 (42), 133-154.
- Uraz, M. (1994). Türk mitolojisi. Düşünen Adam Yayınları.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, D. (2016). Popüler çeviri çocuk romanlarının içerik bakımından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (36), 435-466.
Öz
Bu araştırmada, Cristine Nöstlinger’in “Alev Saçlı Çocuk” adlı masalsı öykü formundaki çocuk yapıtındaki fantastik unsurlar ve bu unsurların çocuk gelişimine katkısının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesiyle gerçekleştirilmiş, veriler betimsel analiz yoluyla incelemiştir. Eserde Frida adlı ana karakter etrafında yapılanan öyküdeki fantastik unsurların kurgulanışında düş-gerçek ilişkisi çevrimsel ilişki olarak tasarlanmıştır. Yapıttaki fantastik unsurlar incelendiğinde; Frida’nın kullandığı mantralarla saçlarını tutuşturup söndürebilmesi, teyzesi olan Anna Teyze’nin de aynı özelliğe sahip olması, havada uçmaları, saçlarının kanata dönüşmesi, gizemli kırmızı kitap, kedinin konuşması ve kelimelerin şifrelemesi sayılabilir. Öyküde insanüstü güçler hayal unsuruyla birlikte okuyucuda ilgi uyandıracak bir üslupla sunulurken gerçeklikle hayal arasında bağ kurularak bir kitap sayesinde insan yaşamının nasıl değiştiği ortaya konulmuştur. Böylelikle yazar, düşsel gerçekliğin gücünün açığa çıkışının ancak bilginin gücüyle olacağını aktarırken bilginin yüceliğini çocuk dünyasına ustaca bir üslupla didaktiğin ötesine geçerek sezdirme yoluyla gerçekleştirmiştir. Eserde fantastik unsurlar düş ve gerçek arasındaki gidiş gelişle gerçeklikten bağını koparmadan kurulmaya çalışılmış ve düş gücünün sınırsız olanaklarıyla okuyucu sezgisel düşünmeye yönlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Balta, E. E. (2014). Çocuk edebiyatı dairesinde Gülten Dayıoğlu’nun fantastik-bilim kurgusu. Journal of International Social Research, 7(31), 59-67.
- Beşkirli, A., Özdemir, D. & Beşkirli, M. (2019). Şifreleme yöntemleri ve RSA algoritması üzerine bir inceleme. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 284-291.
- Bozkaplan, D. (2010). 1990-2008 arası çocuk edebiyatımızda fantastik ve bilim-kurgu romanlar üzerinde bir inceleme. Yayımlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Büyükkavas Kuran, Ş. (2011). Çocuk edebiyatı ve kültür eğitimi ilişkisi. III. Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 191-196.
- Cebeci, O. (2004). Psikanalitik edebiyat kuramı. İthaki Yayınları
- Çağın, Ş. (2019). Resimden edebiyata kadın ve kedi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(01), 209-226.
- Çakır, P. (2011). Christine Nostlinger ve Sevim Ak’ta çocuğun gözünden yetişkinlerin dünyasına eleştirel bir bakış. III. Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 327-335.
- Dayıoğlu, G.( 2007). II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Sempozyumu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 23, 15-18.
- Dilidüzgün, S. (2018). Çağdaş çocuk yazını: Yazın eğitimine atılan ilk adım. Tudem Yayınları.
- Dilidüzgün, S. (2012). Çağdaş çocuk yazını: Yazın eğitimine atılan ilk adım. Morpa Kültür Yayınları.
- Dilidüzgün, S. (2011). Fantastik çocuk kitaplarında fantastik öğeleri belirleyen etmenler. III. Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, 608-612.
- Erdoğan, F. (2014). Sihirli kitap. Mavibulut Yayıncılık.
- Erdoğan, İ. & Alemdar, K. (2005). Popüler kültür ve iletişim. ERK Yayıncılık.
- Ertekin, A. (2007). Fantastik yazın nedir? Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 35-46.
- Ertem, C. (2003). Fantastik edebiyat ve aşkı giyinen adam. Littera, 12, 191.
- Eskimen, A. D. (2015). Gülten Dayıoğlu’nun Yada’nın Gizilgücü adlı eserinde eğitsel, fantastik, estetik ve halk kültürüne ait unsurlar. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(34), 63-77.
- Gökçek, H. S. (2013). Gülten Dayıoğlu’nun gençlik romanlarında fantastik unsurlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
- Günay, D. (2007). Metin Bilgisi. İstanbul: Multilingual.
- Güneş, Y. (2008). Türk romanında fantastiğin yeri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
- Hatipoğlu, T. (2019). Ortaokul Türkçe ders kitaplarında fantastik öğe içeren metinlerin varlığı ve işleniş şekli. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
- Neydim, N. (2003). Çocuk edebiyatı. Bu Yayıncılık.
- Neydim, N. (2004). Popüler çocuk kitapları ve medyasının çocuk kültürüne etkilerine sosyolojik gerçeklikler açısından bakış. Popüler Kültür ve Gençlik-Özel Sayı-Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim (57), 76-80.
- Nöstlinger, C. (2017). Alev saçlı çocuk. Çev. Suzan Geridönmez. Günışığı Yayıncılık.
- Özbaşı, S. (2020). Fatih Erdoğan’ın kitaplarında fantastik ögeler. Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi, 3(1), 89-104.
- Özdemir, M., & Hatipoğlu, T. (2019). 2006, 2015 ve 2018 Türkçe öğretim programlarının fantastik ögeler açısından incelenmesi. Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergisi (ÇEDAR), 3(1), 37-46.
- Sakaoğlu, S. (2003). 101 Anadolu efsanesi. Akçağ Yayınları.
- Sever, S. (2017). Çocuk ve edebiyat. Tudem Yayınları.
- Steinmetz, J. (2006). Fantastik edebiyat. (Çev. H. F. Nemli). Dost Yayınevi. (Eserin orijinali 1990’da yayımlandı).
- Suvağci, İ. (2020). Fantastik bir çocuk romanı: Bendar ya da Kehaneta Sêmenda (Üçlülerin Kehaneti). Electronic Turkish Studies, 15(1), 607-616.
- Şirin, M. R. (2007). Çocuk edebiyatına eleştirel bir bakış: Çocuk edebiyatı nedir ne değildir?. Kök Yayıncılık.
- Taş, İ. (2009). 1980-2000 arası Türk hikaye kitaplarında fantastik unsurlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Pamukkale.
- Tosun, N. (2011). Hayal gücünün imkanları: Fantastikten büyülü gerçekliğe. Hece Öykü, 8(43), 58-68.
- Tunç, A. & Akın, E. (2020). Miyase Sertbarut’un çocuk kitaplarında fantastik kurgu. Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergisi (ÇEDAR), 4(1), 45-53.
- Türk Dil Kurumu. (2009). Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Uğur, V. (2010). Türk edebiyatında fantastik roman. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 42 (42), 133-154.
- Uraz, M. (1994). Türk mitolojisi. Düşünen Adam Yayınları.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
- Yıldız, D. (2016). Popüler çeviri çocuk romanlarının içerik bakımından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (36), 435-466.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 22 Aralık 2021 |
| Kabul Tarihi | 27 Temmuz 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 4 Sayı: 2 |
