Tevfik Mahmud'un Gençlerin Hayatını Anlatan Dramları

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 85 - 94, 13.09.2023

İlhama Agazade

Öz

Makalede Azerbaycan çocuk edebiyatının önemli temsilcilerinden olan Tevfik Mahmud'un gençler için yazdığı dramlardan bahsediliyor. Dramaturjinin olanaklarına dayanan her sahne çalışması, eğitici değeri ve gücü nedeniyle daha büyük bir sanatsal etkiye sahiptir. Tevfik Mahmud da drama yaratımında bu geleneğe sadık kalmıştır. Dönemine göre konu ve kahramanlar seçen Tevfik Mahmud'un Salman Mümtaz adına Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Edebiyat ve Sanat Arşivi'nde saklanan materyaller arasında toplam 35 dram ve 10 senaryosu bulunuyor. (Vakıf No. 538, Liste No. 5. 1.5. Drama eserleri.) Bu listede yer alan belgeler 1954-1997 yıllarını kapsamaktadır. İlk kez araştırmaya konu olan dram eserlerinin çoğu yarışmalarda ödüller almış, çeşitli tiyatrolarda ve kültür evlerinde sahnelenmiştir.
Tevfik Mahmud'un dram eserleri, yazıldığı dönemin olaylarını anlatması bakımından ilgi çekicidir. İmgeler, yaşadıkları toplumdaki kişiliğin iç dünyasını ve ahlaki sorunlarını incelemek için zengin malzeme sağlar. Geleneksel dramaturjik türlerde yazan Tevfik Mahmud'un eserlerinde, birbiriyle tutarlı bir şekilde gelişen çeşitli temalara rastlanılır.
Çocuklara ve gençlere yüksek insani duygular aşılamanın önemli olduğunu bilen Tevfik Mahmud, çeşitli dramaturjik türler ve biçimler kullanmıştır. Onun masal-dram, alegorik-dram, lirik dram, tele-dram, radyo-dramları özel bir öneme sahiptir. İlginç fikirlerin sunumunda önemli bir niteliğe sahip olan bu eserlerde folklordan öğeler, çocuklar ve gençler için anlaşılır bir biçimde verilmektedir. Gençlerin manevi eğitiminde özel rol oynayabilecek örnekler yazarın drama yaratmasında yeterlidir. Tevfik Mahmud'un dramlarının incelenmesi çocuk tiyatrosunun ve Azerbaycan çocuk edebiyatının gelişmesinde ayrı bir önem arz edecektir.

Anahtar Kelimeler

Tofig Mahmud, drama, oyun, gençlik, manevi değerler

Teşekkür

Teşekkür ederim

Kaynakça

• Akimova, E. (2019). "Practical possibilities of children's literature: the text and its influence" "Literary newspaper", December 25
• Contemporary Azerbaijani dramaturgy: problems, considerations. (2014). "525th newspaper"
• Dadashov, A. (2004). Dramaturgy. Publishing house of BDU, 320 pages
• Dadashov, A. (2012). Modern Azerbaijani dramaturgy. B., Science and education. 304 p
• Basics of literary studies. (1988). Baku, "Maarif", 280 pages
• Ahmadov, B. (2015). 20th century Azerbaijani literature; stages, directions, problems. Baku, "Science and education", 552 pages
• Garayev, Y. (1998). Azerbaijani dramaturgy at the modern stage. Baku. Mahmud, T. (1958). About the awarding of the play "My son-in-law" newspaper " Azerbaijani youth, August 6
• Mahmud, T. (1960). "Aesthetic education among children should be strengthened" Azerbaijani teacher. March 10, page 4
• Mahmud, T. (1970). Earthquake. Baku. Republican House of Artistic Self-Activity of the Trade Union. 69 p
• Mahmud, T. (1971). About awarding the incentive prize to the radio play "The sea is not of one color". "Literature and art". December 18.
• Mahmud, T. (1971) About the first performance of the play "Earthquake". Performed by amateurs: Baku. April 8
• Mahmud, T. (1972). About the prize-winning TV play "Rhapsody of Courage". “Baku shows and Talks”. December 9, page 4
• Mahmud, T. (1979). "School and Azerbaijani children's literature" Azerbaijani school. N3, pp. 59-63
• Mahmud, T. (1989). The article "I have a book in front of me" is archival material
• Mahmud, T. (2017). Manuscripts. Materials stored in the State Archive of Literature and Art of the Republic of Azerbaijan named after Salman Mumtaz. Fund No. 538, List No. 5. 1.5. Drama works
• Mahmud, T. (2017). Manuscripts. Materials stored in the State Archive of Literature and Art of the Republic of Azerbaijan named after Salman Mumtaz. Fund No. 538, List No. 4. 1.5. Articles
• Mahmud, T. (2018). bibliography. Republican Children's Library named after Firidun Bey Kocherli. Baku. 272p. (edited by: N. Tahirova, L. Gafarova, T. Azizova)
• Mehdiyev, T. (1959). My son-in-law. Baku. House of folk creativity. 12 p Mustafa, F. (2022). "Dramatic Pauses: Before and After." Literary newspaper, February 12. p3-4
• Safarov, C. (1982). Theater and dramaturgy. Baku, Yazichi, 119 pages
• Safiyev, A. (1998). Azerbaijani dramaturgy in the modern stage (1960-80s) Baku, "Ozan"