Çalışanların İşe Tutkunluğu İle Kendilik Algısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Düzce İli İmalat Sanayi Örneği

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 1, 18 - 33, 30.06.2020

Aysun Yemenici Öznur Bozkurt

Öz

İşe tutkunluk, kişisel kaynakların işe adanması ve işe yönelik psikolojik bir bağlılığın geliştirilmesidir. Bu sebeple çalışanların işlerine olan tutkunluğu işletmeler için önem taşımaktadır. Kendilik algısı ise, kişilerin özel ve sosyal yaşamlarını etkileyen bir kavram olmakta iken aynı zamanda çalışma hayatlarını da yakından etkilemektedir. Çalışanların işe tutkunlukları ve kendilik algıları arasındaki ilişkiyi belirlemeye yönelik gerçekleştirilen bu çalışmada, Düzce ilinde bulunan Organize Sanayi Bölgesi imalat sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin beyaz yakalı çalışanları örneklem olarak belirlenmiş ve çalışma nicel araştırma yöntemi ile yapılmıştır. Anket tekniği ile toplanan verilerin SPSS programı ile analiz edilmesiyle çalışanların işe tutkunluğu ile kendilik algıları arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kendilik algısı işe tutkunluğu düşük bir oran ile olsa da açıklamaktadır. Ayrıca çalışanların demografik özelliklerine göre kendilik algısı farklılık göstermemektedir; fakat işe tutkunluk davranışları farklılaşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İşe Tutkunluk, Kendilik algısı, İmalat sanayi, , Düzce

Kaynakça

• Afsar, B. ve Rehman, M. (2015). The relationship between workplace spirituality and innovative work behavior: The mediating role of perceived person-organization fit. Journal of Management, Spirituality and Religion, 12 (4), 329-353.
• Akça, F., Şahin, G. ve Vazgeçer, B. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Kendilik Algıları, Gestalt Temas Biçimleri Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (1), 1-15.
• Albrecht, S. L., Bakker, A. B., Gruman, J. A., Macey, W. H. ve Saks, A. M. (2015). Employee engagement, human resource management practices and competitive advantage. Jounal of Organizational Effectiveness. People and Performance, 2 (1), 7-35.
• Bakker, A. B., Demerouti, E., ve Lieke, L. (2012). Work Engagement, Performance, and Active Learning: The Role of Conscientiousness. Journal of Vocational Behavior, 80 (2), 555-564.
• Bakker, Arnold B., ve Albrecht S.. (2018). Work Engagement: Current Trends. Career Development International, 23 (1), 4-11.
• Bal- Taştan, S. (2014). Örgüt İklimi ile Örgütsel Adanmışlık Arasındaki İlişkide Psikolojik Güçlendirme Algısının Ara Değişken Olarak İncelenmesi ve Psikososyal Kaynakların Rolü: Kamu Kesim Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6 (1), 91-106.
• Başoda, A. (2017). İşe Tutkunluk: Kavramsal Açıdan Bir İnceleme. Uluslararası Tarih ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17, 71-98.
• Bozkurt, Ö. (2018). Örgüt Tipinin İç Girişimcilik Eğilimi ve İşe Tutkunluk Davranışı ile İlişkisi. Araştırmalar Işığında Yönetimde Güncel Konular, (Ed. Reyhanoğlu, M). Nobel Akademik Yayıncılık, 1, 377-388.
• Demerouti, E., Bakker, A. B. ve Gevers, J. M. (2015). Job Crafting and Extra-RoleBehavior: The Role of Work Engagement and Flourishing. Journal of Vocational Behavior, 91, 87-96.
• Fagley, N.S. ve Adler, M.G. (2012). Appreciation: a spiritual path to finding value and meaning in the workplace. Journal of Management, Spirituality & Religion, 9 (2), 167-187.
• Gander, M. J. ve Gardiner, H.W. (2001). Çocuk ve Ergen Gelişimi.(4. Baskı). (Haz.: B.Onur). Ankara: İmge Kitabevi.
• Gilbert, P., Allan, S. ve Trent, D. (1991). A Social Comparison Scale: Psychometric Properties and Relationship to Psychopathology. Personality and Individual Differences, 19 (3), 293-299.
• Güllüce, A. Ç., Bozkurt, Ö. ve Meriç, S. (2017). Örgütsel Adalet Algısının İç Girişimci Davranışlar İle İlişkisi: Otel Yöneticilerine Yönelik Bir Araştırma. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 12(2), 39-50.
• Hewitt, A. (2017). Trends in global employee engagement: Global anxiety erodes employee engagement gains. Web: https://www.aon.com/engagement17/?utm_source=email&utm_medium=sotw&utm_campaign=empengage2017 (13.03.2020).
• Hoffman, B. J. ve Woehr, D. J. (2006). A quantitative review of the relationship between person–organization fit and behavioral outcomes. Journal of Vocational Behavior, 68, 389–399.
• Josephs, R. A., Bosson, J. K. ve Jacobs, C.G. (2003). Self-esteem maintance processes: Why low self-esteem may be resistant to change. Personality and Social Psychology Bulletin, 29, 920-933.
• Jung, D. I., Chow, C. ve Wu, A. (2003). The role of transformational leadership in enhancing organizational innovation: hypotheses and some preliminary findings. The leadership quarterly, 14 (4), 525–544.
• Kahn, W. (1990). Psychological conditions of personel engegement and disengagement at work. Academy of Management Journal, 33, 692-724.
• Kahn, W. (1992). To be fully there: Psychological presence at work. Human Relations, 45, 321-349.
• Karslı, E. (2008). Kişilerarası Tarz, Kendilik Algısı, Öfke ve Psikosomatik Bozukluklar (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Psikoloji Anabilim Dalı, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• Kristof-Brown, A.L. ve Billsberry, J. (2013). Organizational fit: key issues and new directions. New York: Wiley.
• Lin, C. P. (2010). Modeling Corporate Citizenship, Organizational Trust, and Work Engagement Based on Attachment Theory. Journal of Business Ethics, 94 (4), 517-531.
• May, D.R., Gilson, R.L., ve Harter, L.M. (2004). The psychological conditions of meaningfulness, safety and availability and the engagement of the human spirit at work. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 77, 11-37.
• Meng, Y. S., Qi, S. H., ve Li, L. (2011). A study on the impact of hotel leaders’ psychological capital on employee engagement. Service Systems and Services Management (ICSSSM), 2011 8th International Conference, 1-5.
• Meriç, S. ve Babur, Y. (2020). Çalışan Memnuniyetine Etki Eden Faktörler: Otellere Yönelik Bir Araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(74), 812-827.
• Mijakoski, D., Karadzinska-Bislimovska, J., Basarovska, V., Montgomery, A.,Panagopoulou, E., Stoleski, S. ve Minov, J. (2015). Burnout, engagement, andorganizational culture: Differences between physicians and nurses. Macedonian Journal of Medical Sciences, 3 (3), 506.
• Milliman, J., Czaplewski, A. J. ve Ferguson, J., (2003). Workplace spirituality and employee work attitudes: an exploratory empirical assessment. Journal of Organizational Change Management, 16 (4), 426–447.
• Neck, C.P. ve Milliman, J. F., (1994). Thought self-leadership: finding spiritual fulfillment in organizational life. Journal of Managerial Psychology, 9 (6), 9–16.
• Othman, N., ve Nasurdin, A. M. (2013). Social Support and Work Engagement: A Study of Malaysian Nurses. Journal of Nursing Management, 21(8), 1083-1090.
• Özen, Y. (2014). Kendilik, Kendilik Algısı ve Kendilik Algısına Bağlı Psikosomatik Bozukluklara Sosyal Psikolojik Bir Bakış. Akademik Bakış Dergisi, 40, 1-12.
• Özer-Topaloğlu, E., Sönmez, R. ve Yazgan, A. E. (2019). Çalışmaya Tutkunluk ve İş Yaşam Dengesi Arasındaki İlişki: Banka Çalışanları Üzerine. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 13 (1), 59-76.
• Rego, A. ve Cunha, M. P. (2008). Workplace spirituality and organizational commitment: an empirical study. Journal of Organizational Change Management, 21 (1), 53–75.
• Saks, A. M. (2006). Antecedents and cosequences of employee engagement. Journal of Managerial Psychology, 21 (7), 600-19.
• Saks, A. M.. (2011). Workplace spirituality and employee engagement. Journal of Management, Spirituality & Religion, 8 (4), 317–340.
• Schaufeli, W. B., Salanova, M., González-Romá, V., ve Bakker, A. B. (2002). The Measurement of Engagement and Burnout: A Two Sample Confirmatory Factor Analytic Approach. Journal of Happiness Studies, 3 (1), 71-92.
• Schaufeli, W. B., Taris, T. W., ve Van Rhenen, W. (2008). Workaholism, Burnout, and Work Engagement: Three of A Kind or Three Different Kinds of Employee Well‐Being?. Journal of Applied Psychology, 57 (2), 173-203.
• Schaufeli, W. B. (2013). What is engagement?. In C. Truss, K. Alfes, R. Delbridge, A. Shantz & E. Soane (Eds.), Employee Engagement in Theory and Practice. London: Routledge.
• Schaufeli, W. B., Shimazu, A., Hakanen, J., Salanova, M., ve De Witte, H. (2017). An Ultra-Short Measure for Work Engagement: The UWES-3 Validation Across Five Countries. European Journal of Psychological Assessment.
• Şahin, N. H., Durak, A. ve Şahin, N. (1993). Sosyal Karşılaştırma Ölçeği: Bilişsel-Davranışçı Terapilerde Değerlendirme. Ankara Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Şahin, S. ve Çankır, B. (2018). İş Tatmininin İş Performansına Etkisinde Çalışmaya Tutkunluğun Aracılık Rolü: Satış ve Pazarlama Sektöründe Bir Araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (17. UİK Özel Sayısı), 389-402.
• Şahin, S. ve Çankır, B. (2019). Sürdürülebilir Kalite Algısı ve İş Performansı: Çalışmaya Tutkunluğun Aracı Rolü. Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28 (3), 196-211.
• Tabachnick, B.G. ve Fidell. L.S. (2013). Using Multivariate Statistics (sixth ed.) Pearson, Boston.
• Turgut, T. (2010). Çalışmaya Tutkunluk. Kurumlarda İyilik De Var, (Ed: İslamoğlu, G.), Nobel Yayıncılık, 1, 57-89.
• Tutar, H., Altınöz, M. ve Çakıroğlu, D. (2009). İşgörenlerin Kendilik Algılarının Bireysel Özellikler Bakımından Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 489-496.
• Zigarmi, D., Nimon, K., Houson, D., Witt, D. ve Diehl, J. (2009). Beyond engagement: Toward a framework and operational definition for employee work passion. Human Resource Devolopment Review, 8, 300-26.