SOSYAL POLİTİKADA YENİ UFUKLAR

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 1, 1 - 23, 15.01.2021

Nükhet Hotar

Öz

Risk toplumu ve yeni fırsatlar çerçevesinde toplumsal sürdürülebilirlik ve küresel değişime uyum sağlanabilmesinde sosyal politika bakış açısının önemi giderek artmaktadır. Sosyal politikalar, devletin ve toplumun çıkarlarını kollamak üzere piyasaya ve bireyler arasındaki kendi kendine yardım mekanizmasına bırakılamayacak hizmetleri yerine getirme yükümlülüğünden doğmaktadır. Sosyal politika alanında ulusal düzeydeki başarılar; ekonomik krizler, teknolojik dönüşüm, iklim değişikliği ve son dönemde etkili olan küresel salgın hastalıklar gibi durumlarla başa çıkılmasında etkili olmaktadır. Güncel teknolojik dönüşümü betimleyen endüstri 4.0 yaklaşımı büyük veri, yapay zeka ve makine öğrenmesi temelinde ortaya çıkarken, toplum 5.0 olgusu ise yeni değerlerin ve hizmetlerin yaratılacağı, yeni risk ve afetlere direnç gösterebilen, akıllı süreçlerin toplumsal hizmet ve yaşam alanlarına entegre edildiği yeni bir toplum olarak açıklanmaktadır. Endüstri 4.0 ile birlikte gelen teknolojik dönüşüm, robotik uygulamalar, yapay zeka ve büyük veri sistemleri kamu hizmetleri ve işgücü piyasasının ihtiyaçlarının karşılanmasında önemli bir potansiyele sahiptir. Bu değişiklikler, sosyal politika ve çalışma yaşamı açısından hem tehditleri hem de fırsatları temsil etmektedir. Yaşlanan nüfus, emeklilik sistemleri ve köprü istihdam olgusu, küresel ısınma ve iklim değişikliği ile yeni afet tiplerinin ortaya çıkması, iç ve dış göçler, toplumların başa çıkması gereken sorunlarının farklı ve yeni bir sosyal politika anlayışı ile ele alınmasını gerekli kılan gelişmelerdir.

Anahtar Kelimeler

sosyal politika, endüstri 4.0, toplum 5.0, yaşlı nüfus, iklim değişikliği

Kaynakça

• AFAD (2013), Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP), T.C. Başbakanlık Afet Ve Acil Durum Yönetimi, Ankara.
• AFAD (2018), Uluslararası İnsani Uluslararası İnsani Yardım Faaliyetleri -2009-2018, Ankara.
• AFAD (2019), https://www.afad.gov.tr/vizyon-ve-misyon, erişim tarihi: 18.08.2020.
• AFAD (2020), Afet Terimleri Sözlüğü, https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi-terimleri-sozlugu, erişim tarihi: 08.07.2020.
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2018), “Türkiye’de Yaşlılara Yönelik Hizmetler, Kurumsal Yaşlı Bakımı Ve Kurumsal Yaşlı Bakımında İllerin Durumu”, Yayın No: Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara.
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2018). Türkiye’de Yaşlılara Yönelik Hizmetler, Kurumsal Yaşlı Bakımı Ve Kurumsal Yaşlı Bakımında İllerin Durumu, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Yayın No: Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara – 2018: 21.
• Alper Y. (2019). Küreselleşme ve Küreselleşmenin Sosyal Sorunları, Sosyal Politika içinde, Editörler: Aysen Tokol ve Yusuf Alper, Dora Basım ve Yayın, Bursa, 25-54.
• Banger, G. (2018). Endüstri 4.0 uygulama ve dönüşüm rehberi, Dorlion Yayınları, Ankara, Başkanlığı, Ankara.
• Baştürk, Ş., 2019. Göçmenlere Yönelik Sosyal Politikalar, Sosyal Politika içinde, Editörler: Aysen Tokol ve Yusuf Alper, Dora Basım ve Yayın, Bursa, 486-522.
• Beehr, T. A. ve Bennett, M. M. (2015). Working after retirement: Features of bridge employment and research directions. Work, Aging and Retirement, 1(1), 112-128.
• Bozkurt V. (2005), Endüstriyel ve Post Endüstriyel Dönüşüm: Bilgi, Ekonomi ve Kültür, Alfa Yayınları, Bursa.
• Canyurt, D. (2015). Suriye Gelişmeleri Sonrası Suriyeli Mülteciler: Türkiye’de Riskler. Akademik Bakış Dergisi. Sayı: 48, 127-146.
• Coibion, O., Gorodnichenko, Y. ve Weber, M. (2020). Labor markets during the COVID-19 crisis: A preliminary view (No. w27017). National Bureau of Economic Research. Çakır Ö. (2019), Çalışma Yaşamında Güvenli Davranış, Afetler ve Güvenlik, Palme Yayınevi, İzmir.
• Çakır Ö. (2011), Emekliliğin Psiko-Sosyal Boyutu, Türkiye Emekliler Derneği Yayını, Ankara.
• Çamur Ç. ve Vaizoğlu S.A. (2007), Çevreye İlişkin Önemli Toplantı ve Belgeler, TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 2007: 6 (4), 297-306.
• Ersöz Halis Y. (2019), Sosyal Politika, Ders Notları, İstanbul Üniversitesi Açık Ve Uzaktan Eğitim Fakültesi, İstanbul.
• Gür, N., Ünay, S. ve Dilek, Ş. (2017), Sanayiyi Yeniden Düşünmek Küresel Teknolojik Dönüşümün Dünya Ve Türkiye Ekonomisine Yansımaları, SETA Kitapları, İstanbul.
• Hotar N, Omay RE, Bayrak S, Kuruüzüm Z, Ünal B. (2020). Pandeminin Toplumsal Yansımaları. İzmir İktisat Dergisi. 35(2). 211-220. Doi: 10.24988/ije.202035201 https://heskod.saglik.gov.tr/hes.html.
• İçduygu, A. Sert D. ve A Biriz Karaçay (2009). Türkiye’ye Yönelen Göç ve Sığınma Hareketleri ve Politikaları Üzerine Brifing, Koç Üniversitesi Göç Araştırmaları Programı No: 1. İzveren A. (1968). Sosyal Politika ve Sosyal Sigortalar, Ankara.
• Karaman, Z.T. (1993), Çevre Korumacı İdeolojiye Politik Bir Yaklaşım, Çevre Dergisi, Ekim-Kasım-Aralık 1993 Sayı: 9, 33-36.
• Karaman, Z. T. (2016). “Afet Yönetimine Giriş ve Türkiye’de Örgütlenme”, Bütünleşik Afet Yönetimi, Editörler: Zerrin Toprak Karaman, Asuman Altay, s. 1-36, İzmir: İlkem Yayınları.
• King, B. (2016). Augmented (artırılmış gerçeklik). (çev. Kerem Balaban), MediaCat Kitapları, İstanbul.
• Koçak, Y. ve Terzi, E. (2012). Türkiye’de Göç Olgusu, Göç Edenlerin Kentlere Olan Etkileri ve Çözüm Önerileri, Kafkas Üniversitesi, İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı: 3, 164-184.
• Macit İ. (2019), Bütünleşik Afet Yönetiminde Sendai Çerçeve Eylem Planının Beklenen Etkisi, Artvin Çoruh Üniversitesi Doğal Afetler Uygulama ve Araştırma Merkezi Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 5(1): 175-186.
• Okay N.ve İnal E. (2019), Kırılganlıktan Kapasite Geliştirmeye, Dirençlilik Dergisi3(1), 85-99.
• On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023) Dijital Ekonomide Meslekler Ve Yetkinlikler Çalışma Grubu Raporu (2018), Yayın No: KB: 3000 - ÖİK: 781, Ankara.
• Özdemir, Ş. ve Kılınç, D. (2019). Geleceğin meslekleri,Abaküs Kitap Yayın, İstanbul.
• Özsoylu, F., A. (2017). Endüstri 4.0. Çukurova Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 21(1), 41-64.
• Qin Jian, Liu Ying and Grosvenor Roger 2016 A Categorical Framework of Manufacturing for Industry 4.0 and Beyond Procedia CIRP 52 173-178.
• Ruhm, J., C. (1990). Bridge Jobs and Partial Retirement.Journal of Labor Economics. 8(4), 482-501.
• Serdar B. A. (2019), Sosyal Politika Kavramı, Sosyal Politika içinde, Editörler: Aysen Tokol ve Yusuf Alper, Dora Basım ve Yayın, Bursa, 1-24.
• Şenkal, A. (2005). Küreselleşme Sürecinde: Sosyal Politika, Alfa Basım Yayım Dağıtım, Ankara.
• Thinktech,(2019),https://thinktech.stm.com.tr/uploads/raporlar/pdf/2972019144022712_stm_blog_2020_meslekler.pdf, erişim tarihi: 16.08.2020.
• Tuna O. (1966). Sosyal Siyasete Giriş, İstanbul.
• Tuna O. ve Yalçıntaş N. (1994), Sosyal Siyaset, Filiz Kitabevi, İstanbul.
• TÜİK (2019), Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33705 erişim tarihi: 07.08.2020.
• TÜİK (2020), İstatistiklerle Yaşlılar, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30567 erişim tarihi: 07.08.2020.
• UN (2017). The World Population Prospects: The 2017 Revision, Department of Economic and Social Affairs, Population Division, https://population.un.org/wpp/, erişim tarihi: 25.07.2020.
• UNECE (2018), Active Ageing Index, https://www.unece.org/fileadmin/DAM/pau/age/Active_Ageing_Index/AAI_leaflet.pdf.
• UNEP (2017), A lively start to the sixth Global Environment Outlook global assessment, https://wedocs.unep.org/handle/20.500.11822/20237, erişim tarihi: 18.08.2020.
• Wang, M. ve Schultz, K. S. (2010). Employee retirement: A review and recommendations for future investigation. Journal of Management, 36, 172–206.
• WEF (2018). The Future of Jobs Report 2018, World Economic Forum, Geneva, https://www.weforum.org/reports/the-future-of-jobs-report-2018/articles/.
• WEF (2020). The Future of Jobs Report 2020, World Economic Forum, Geneva, https://www.weforum.org/agenda/2020/01/davos-2020-future-work-jobs-skills-what-to-know/. WHO (2017), Global Strategy And Action Plan On Ageing And Health, https://www.who.int/ageing/WHO-GSAP-2017.pdf?ua=1, erişim tarihi: 16.08.2020.
• WHO(2007), Global Age Friendly Cities- Guide, http://www.who.int/ageing/age_friendly_cities_guide/en, erişim tarihi: 09.08.2020.
• Kalkınma Bakanlığı (2018), Yaşlanma Özel İhtisas Komisyon Raporu, Ankara.
• YÖK (2019), Geleceğin Meslekleri Çalışmaları, Ankara, https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2019/gelecegin_meslekleri_calismalari.pdf, erişim tarihi: 29.07.2020.