ERKEN DÖNEM ÖĞRENCİLERİN YAŞAM BECERİLERİ ÜZERİNE YAPILAN LİSANSÜSTÜ ÇALIŞMALARIN DOKÜMAN ANALİZİ İLE İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 5, 85 - 100, 08.04.2023

Halil Koncak , Ferit Çiftçi , İbrahim Karakaş Mehmet Çiftçi

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de erken dönem öğrencilerinin yaşam becerileri ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin doküman analizi ile incelenmesidir. Çalışmanın amacı doğrultusunda 2013-2022 yılları arasında yürütülmüş olan toplam 18 lisansüstü tezi incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Veri analiz yöntemi olarak nitel veri analiz tekniklerinden olan betimsel analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Yaşam becerileri üzerine yapılan tezlerin incelenmesinde; araştırmacılar tarafından ilgili literatürden yararlanılarak geliştirilen “Yayın İnceleme Formu” kullanılmıştır. Yayın inceleme formu; araştırmanın künyesi, araştırmanın alanı, konusu, yöntemi, veri toplama araçları, örneklemi, veri analiz teknikleri alt başlıklarından oluşmaktadır. Araştırma bulgularına göre erken dönem öğrencilerin yaşam becerileri ile ilgili en fazla tezin 2021 ve 2022 yıllarında yapıldığı ve araştırma türü olarak nicel araştırma yöntemlerini tercih ettikleri görülmektedir. Aynı zamanda tezler araştırma temalarına göre incelendiğinde en çok problem çözme beceresi ve kişisel becerilerinin ele alındığı ve daha çok deneysel araştırma tekniğinin benimsendiği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, Doküman Analizi, Yaşam Becerileri, Lisansüstü.

Kaynakça

• Akaydın, B., & Kaya, S. (2015). Türkiye’de ilkokul hayat bilgisi ve sosyal bilgiler alaninda yapilan ve ulusal indeksli dergilerde yayinlanan araştirmalara yönelik bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 251-264.
• Arık, R. S. & Türkmen, M. (2009). Eğitim bilimleri alanında yayımlanan bilimsel dergilerde yer alan makalelerin incelenmesi. Retrieved December 2009. http://oc.eab.org.tr/egtconf/pdfki- tap/pdf/488.pdf.
• Aydeniz, M. (2017). Eğitim sistemimiz ve 21. yüzyıl hayalimiz: 2045 hedeflerine ilerlerken, Türkiye için STEM odaklı ekonomik bir yol haritası. Erişim adresi: http://trace.tennessee.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1019&context=utk_theopubs. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021.
• Bayhan, P. ve Bencik, S. (2008). Erken çocukluk dönemı̇ programlarından Waldorf yaklaşımına genel bı̇r bakış. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 15-25.
• Bektaş, M., & Karadağ, B. (2013). The tendencies and assessments of post graduate thesis made in the field of life study teaching Hayat bilgisi öğretimi alanında yapılan lisansüstü tezlerinin eğilimleri ve değerlendirilmesi. Journal of Human Sciences, 10(2), 113-129.
• Dağıstan, F. (2019). Hayat Bilgisi dersine yönelik lisansüstü tezlerin meta analizi.(Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı. Kırşehir.
• Demirci, G. (2017). Yaşam becerileri e.ğitimi kapsamında yürütülen grupla psikolojik danışma uygulamasının ortaokul öğrencilerinin iyi oluşları üzerindeki etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 45(45), 153-170. https://doi.org/10.15285/maruaebd.263879
• Donnelly, J. & Ryder, J. (2011). The pursuit of humanity: curriculum change in English school science. History of Education, 40(3), 291-313.
• Edwards, C., Gandini, L. ve Forman, G. (2011). The hundred languages of children: the reggio Emilia experience in transformation (3rd edition). Westport: Abc-Clio.
• Eskici, G. Y. & Özsevgeç, T. (2019). Yaşam becerileri ile ilgili çalışmaların tematik içerik analizi: bir meta-sentez çalışması. International e-Journal of Educational Studies, 3(5), 1-15.
• Eskici, G. Y., & Özsevgeç, T. (2019). Yaşam becerileri ile ilgili çalışmaların tematik içerik analizi: bir meta-sentez çalışması. International e-Journal of Educational Studies, 3(5), 1-15.
• Garvan, C. W. (2013). Do instructional interventions influence college students’ critical thinking skills? A metaanalysis. Educational Research Review, 9, 114-128.
• Göktaş, Y., Hasancebi, F., Varisoglu, B., Akcay, A., Bayrak, N., Baran, M., & Sozbilir, M. (2012). Trends in educational research in turkey: a content analysis. Educational Sciences: Theory and Practice, 12(1), 455-460.
• Göktürk İ., F. (2014). Barışçıl yaşam becerileri temalı eğitim programının okul öncesi dönem çocuklarının sosyal uyum ve becerilerine etkisinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Griffin, P. & Care, E. (Eds.). (2015). Assessment and teaching of 21st century skills: Methods and approach. Dordrecht: Springer. https://dx.doi.org/10.1007/978-94-017-9395-7
• Güleş, E. ve Kılınç, H. H. (2020). Sınıf öğretmenlerinin tasarım beceri atölyelerine ilişkin görüşleri. Turkish Studies-Education, 15(6), 4227-4245.
• Gündoğan, A. & Can, B. (2020). Sınıf öğretmenlerinin tasarım-beceri atölyeleri hakkındaki görüşleri, Turkish Studies- Education, 15(2), 851-876. https://dx.doi.org/10.29228/TurkishStudies.40357
• Güven, S., & Kılıç, Z. (2017). Hayat bilgisi dersinde kullanılan öğretim yöntemlerinin etkililiği konusunda yapılan lisansüstü tezlerin içerik analizi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(2), 200-223. Henriksen, D. (2017) Creating STEAM with design thinking: Beyond STEM and arts integration, The STEAM Journal, 3(1), doi: 10.5642/steam.20170301.11
• John Wiley & Sons. Smith, E. F., Steel, G. & Gidlow, B. (2010). The temporary community: Student experiences of school-based outdoor education programmes. Journal of Experiential Education, 33(2), 136- 150.
• Jordaan, J.; Beukes, R. & Esterhuyse, K. (2017). The development and evaluation of a life skills programme for young adult offenders, International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, 62(10), 3077– 3096.
• Kaya, İ. (2016). Yaşam becerileri programının (ybp) 4 yaş çocukların problem davranışlarına ve sosyal becerilerine etkisi. Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Kim, D.H., Ko, D.G. & Han, M.J. (2014). The Effects of science lessons applying steam education program on the creativity and interest levels of elementary students. Journal of the Korean Association for Science Education, 34(1), 43-54.
• Küçükoğlu, A., & Ozan, C. (2013). Content analysis about master theses and dissertations in classroom teacher education. International Journal of Eurasia Social Sciences, 4(12), 27-47.
• Lee, N. E. (2018). Skills for the 21st century: A meta-synthesis of soft-skills and achievement. Canadian Journal of Career Development, 17(2), 73-86.
• MEB (2014). Millî eğitim kalite çerçevesi, Ankara
• MEB (2018). 2023 eğitim vizyonu. Erişim adresi: http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf Erişim tarihi: 1 Eylül 2022.
• MEB (2018). 2023 Eğitim Vizyonu. http://2023vizyonu.meb.gov.tr/ adresinden 10 Eylül 2022 tarihinde alınmıştır. MEB Tasarım Beceri Atölyeleri Öğretmen El Kitabı (2021).
• MEB Ortaöğretim Genel Müdürlüğü. http://ogmmateryal.eba.gov.tr/panel/upload/etkilesimli/kitap/tda/index.html adresinden 22 Eylül 2022 tarihinde alınmıştır.
• Oktay, A. (2007). Yirmi birinci yüzyıl ve eğitimde yeni eğilimler. Eğitim Bilimine Giriş. A. Oktay (Editör). Ankara: Pegem Akademi.
• Öcal, S. D. ve İşcan, S. (2020). Millî Eğitim Bakanlığı 2023 Eğitim Vizyonu Belgesi ve Dewey’nin Türkiye Maarifi Hakkında Raporu: Belge Analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(5), 1505-1518.
• Özenç, M. (2020). Sınıf öğretmenlerinin bakış açısıyla okulların sahip olması gereken nitelikler. Turkish Studies-Education, 15(4), 2841-2855.
• Pekdoğan, S. (2012). Reggio Emilia yaklaşımı üzerine bir çalışma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 232-246
• Railsback, J. (2002). Project-based instruction: Creating excitement for learning. Portland: Orthwest Regional Educational Laboratory.
• Robinson, C. W. ve Zajicek, J. M. (2005). Growing minds: The effects of a one-year school garden program on six constructs of life skills of elementary school children. HortTechnology, 15(3), 453-457. https://doi.org/10.21273/HORTTECH.15.3.0453
• Salı, G. & Arslan, M. (2000). Cumhuriyet dönemi ilkokul programlarında toplu öğretim uygulaması. Eğitim ve Bilim, 25 (117), 1300-1337.
• Scheer, A. Noweski, C. & Meinel, C. (2012). Transforming Constructivist Learning into Action: Design Thinking in education. Design and Technology Education: An International Journal, 17(3), 8-19.
• Siew, N. M., Amir, N. & Chong, C. L. (2015). The perceptions of pre-service and in-service teachers regarding a project-based STEM approach to teaching science. SpringerPlus, 4(1), 1-20. Silva, E. (2009). Measuring skills for 21st-century learning. Phi Delta Kappan, 90(9), 630-634.
• Solak, Y. ve Karataş, S. (2020). 2023 eğitim vizyonu hakkında eğitim yöneticileri görüşleri. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 1-18.
• Sökmen, Y. (2021). Content analysis for articles published in the field of social studies education: Content analysis for articles. International Journal of Curriculum and Instruction, 13(2), 1564-1582.
• Şahin, M., Göğebakan-Yıldız, D., & Duman, R. (2011). Türkiye’deki sosyal bilgiler eğitimi tezleri üzerine bir değerlendirme. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2), 96-121.
• Şimşek, A. (2019). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler dersi ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Tarman, B., Acun, I., & Yüksel, Z. (2010). Evaluation of theses in the field of social studies education in Turkey. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 9(3), 725-746.
• Tarman, B., Acun, I., & Yüksel, Z. (2010). Evaluation of theses in the field of social studies education in Turkey. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 9(3), 725-746.
• Taştan Akdağ, F. (2017). Stem uygulamalarının öğrencilerin akademik başarı, bilimsel süreç ve yaşam becerileri üzerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Topbaş, E. & Yücel Toy, B. (2007). Kalabalık sınıflarda öğrenci merkezli öğretim uygulaması etkinliklerinin değerlendirilmesi: öğretimde planlama ve değerlendirme dersi örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5 (3), 405-436.
• Topçu Bilir, Z. (2019). Yaşam becerileri programının beş yaş çocuklarının yaşam becerileri, benlik algıları ve sosyal duygusal uyum düzeylerine etkisi. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Trilling, B. & Fadel, C. (2009). 21st Century Skills, Enhanced Edition: Learning for Life in Our Times. New York:
• Tunkham, P., Donpudsa, S. & Dornbundit, P. (2016). Development of STEM activities in chemistry on “protein” to enhance 21 st century learning skills for senior high school students. Silpakorn University Journal of Social Sciences, Humanities, and Arts, 16(3), 217- 234.
• Ulutan, E. (2018). TEOG fen bilgisi başarısını etkileyen değişkenlerin çok düzeyli regresyon modeli ile incelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Uslu, G. (2019). Hayat Bilgisi konuların yer alan nitel çalışmaların incelenmesi: Bir meta-sentez çalışması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Temel Eğitim Anabilim Dalı, Elazığ.
• Ümmet, D. & Demirci, G. (2017). Yaşam becerileri eğitimi kapsamında yürütülen grupla psikolojik danışma uygulamasının ortaokul öğrencilerinin iyi oluşları üzerindeki etkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 45, 153-170. https://dx.doi:10.15285/maruaebd.263879
• Ütkür, N. (2018). Hayat bilgisi derslerinde kullanılan yöntem ve etkinliklerin tespiti: lisansüstü tezlerin incelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(01), 101-122.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı), Seçkin Yayıncılık: Ankara.
• Yıldırım, B. & Altun, Y. (2015). STEM eğitim ve mühendislik uygulamalarının fen bilgisi laboratuar dersindeki etkilerinin incelenmesi. El-Cezeri Journal of Science and Engineering, 2(2), 28-40.
• Yıldırım, B. & Selvi, M. (2018). Ortaokul öğrencilerinin STEM uygulamalarına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(STEMES’18), 47-54.
• Yılmaz, F., & Göçen, S. (2019). Hayat bilgisi öğretim programına ilişkin yapılan araştırmalara yönelik bir inceleme. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 79-86.