Kastamonu Teacher’s Training School for Girls in Teacher Training (1956-1975)

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 2, 1 - 17, 19.03.2016

S. Tunay Kamer

Öz

Türk eğitim tarihi incelediğinde, Tanzimat döneminde geçekleştirilen eğitimi yenileştirme çabaları kapsamında öğretmen yetiştirme sorunu da ele alınarak yeni açılan Rüşdiyelere öğretmen yetiştirmek amacıyla, 16 Mart 1848’de İstanbul’da Darülmûallimin adıyla ilk öğretmen yetiştiren okulun açıldığı görülmektedir. 16 Mart 1848’den günümüze kadar geçen 164 yıllık zaman içerisinde, çağın ve toplumun ihtiyaç ve beklentileri dikkate alınarak, eğitim sistemimizin her kademesi için öğretmen yetiştirmek amacıyla yeni öğretmen okullarının açıldığı, farklı öğretmen yetiştirme modellerinin geliştirildiği bilinmektedir. Bu çalışmada, genel anlamda ilköğretime öğretmen yetiştirmenin ana hatları çizilirken, özel anlamda ise öğretmen yetiştiren kurumlardan olan Kastamonu Kız İlköğretmen Okulu incelenmiştir. Bu okul gerek amaç, gerek yönetim, gerekse eğitim-öğretim faaliyetleri açısından irdelenmiştir. Kuruluş gerekçeleri, fiziksel yapıları, öğrenci ve öğretim elemanı profilleri, öğretim programları, sosyal ve kültürel faaliyetleri detaylı olarak ortaya konmuş; sonuç olarak ta ülkemize 1956-1975 yılları arasında birçok mezun veren bu okulun sahip olduğu imkanların, uygulanan ders programlarının, kadrolarının ve fiziki yapılarının önemli birer faktör olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

teacher education, tecaher training scholl

Öğretmen Yetiştirmede Kastamonu Kız İlköğretmen Okulu Uygulaması (1956-1975)

Öz

Türk eğitim tarihi incelediğinde Tanzimat döneminde geçekleştirilen eğitimi
yenileştirme çabaları kapsamında, öğretmen yetiştirme sorunu da ele alınarak, yeni açılan
Rüşdiyelere öğretmen yetiştirmek amacıyla, 16 Mart 1848‟de İstanbul‟da Darülmûallimin
adıyla ilk öğretmen yetiştiren okulun açıldığı görülmektedir. 16 Mart 1848‟den günümüze
kadar geçen 164 yıllık zaman içerisinde, çağın ve toplumun ihtiyaç ve beklentileri dikkate
alınarak, eğitim sistemimizin her kademesi için öğretmen yetiştirmek amacıyla yeni
öğretmen okullarının açıldığı, farklı öğretmen yetiştirme modellerinin geliştirildiği
bilinmektedir. Bu çalışmada, genel anlamda ilköğretime öğretmen yetiştirmenin ana hatları
çizilirken, özel anlamda ise öğretmen yetiştiren kurumlardan olan Kastamonu Kız
İlköğretmen Okulu incelenmiştir. Bu okul gerek amaç, gerek yönetim, gerekse eğitim-
öğretim faaliyetleri açısından irdelenmiştir. Okulun kuruluş gerekçeleri, fiziksel yapıları,
öğrenci ve öğretim elemanı profilleri, öğretim programları, sosyal ve kültürel faaliyetleri
detaylı olarak ortaya konmuş; sonuç olarak da ülkemize 1956-1975 yılları arasında birçok
mezun veren bu okulun sahip olduğu imkanların, uygulanan ders programlarının,
kadrolarının ve fiziki yapılarının önemli birer faktör olduğu tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Öğretmen Yetiştirme, Kız İlköğretmen Okulu, Kastamonu

Kaynakça

• Akyüz, Y. (2011) Türk Eğitim Tarihi M. Ö 1000-M. S 2004. Ankara: Pegem A Yayıncılık
• Arslanoğlu, İ. (1998) . Kastamonu Öğretmen Okulları (1884-1977) . İstanbul: MEB Ayas, N. (1948) . Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitimi Kuruluşlar ve Tarihçeler. Ankara: Milli Eğitim Basımevi
• Eski, M. (2000) . Kastamonu Valileri (1838-2000) . Ankara: Önder Matbaası Eyüpgiller, K. K. (1995) . “Kastamonu Kent Tarihi (Fiziksel Gelişimi, Anıtsal Yapıları ve Konutları) ”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara,
• Gelişli, Y. (2006) . Öğretmen Yetiştirmede Ankara Yüksek Öğretmen Okulu Uygulaması. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları İlköğretmen Okulları İdare Yönetmeliği, Tebliğler Dergisi, 19 Temmuz 1965, sayı: 1364 s. 247-255
• İlköğretmen Okulları Yönetmeliği, Tebliğler Dergisi, 7 Şubat 1955, sayı:867 s. 4-8 Karasar, Niyazi. (2006) . Bilimsel Araştırma Yöntemi (16. Baskı) . Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kastamonu Kız İlköğretmen Okulu: 1956-57, 1957-58, 1958-59, 1959-60, 1960-61, 1961-62, 1962-63, 1963-64, 1964-65, 1965-66, 1966-67, 1967-68, 1968-69, 1969-70, 1970-71, 1971-72, 1972-73, 1973-74, 1974-75, 1975-76, 1976-1977 Sınıf Geçme Defterleri --------------------------------------: 1958-59, 1959-60, 1960-61, 1961-62, 1962-63, 1963-64, 1964-65, 1965-66, 1966-67, 1967-68, 1968-69, 1969-70, 1970-71, 1971-72, 1972-73, 1973-74, 1974-75, 1975-76, 1976-1977 Diploma Defterleri --------------------------------------: 1958-59, 1959-60, 1960-61, 1961-62, 1962-63, 1963-64, 1964-65, 1965-66, 1966-67, 1967-68, 1968-69, 1969-70, 1970-71, 1971-72, 1972-73, 1973-74, 1974-75, 1975-76, 1976-1977 Okulu Dışarıdan Bitirenlerin Diploma Defterleri -------------------------------------- Müdürlüğü Arşivi: Öğretmenlere Ait Sicil Dosyaları -------------------------------------- 1973-74 Yıllığı
• KMEM (Kastamonu Milli Eğitim Müdürlüğü) . (1998) . Kastamonu İlinde Cumhuriyet Öncesi ve Sonrası Eğitim. Kastamonu
• Koçer, H. A. (1983) . İlkokul Öğretmenin Yetiştirilmesi (1923-1980) . Cumhuriyet Döneminde Eğitim. MEB Yayınları
• Millî Eğitim İle İlgili Mevzuat (1999) . 1. , 2. , 3. Cilt. Ankara: MEB Yayınları. Öğretmen Okulları Genel Müdürlüğü. 1965-1966 Yıllığı, Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Okulları Genel Müdürlüğü Plânlama Şubesi Yayınları
• ----------------------- 1966-1967 Yıllığı, Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Okulları Genel Müdürlüğü Plânlama Şubesi Yayınları
• ----------------------- 1968-1969 Yıllığı, Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Okulları Genel Müdürlüğü Plânlama Şubesi Yayınları
• ----------------------- 1970-1971 Yıllığı, Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Okulları Genel Müdürlüğü Plânlama Şubesi Yayınları
• ----------------------- 1973-1974 Yıllığı, Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Okulları Genel Müdürlüğü Plânlama Şubesi Yayınları
• Özçınar, A. G. (2006) . Kastamonu Mekteb-i İdadi Binası Restorasyon Önerisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Haziran, Ankara
• Üstüner, M. (2004) . Geçmişten Günümüze Türk Eğitim Sisteminde Öğretmen Yetiştirme ve Günümüz Sorunları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt:5 Sayı:7 Dönem: Bahar. Malatya.
• YÖK (Yüksek Öğretim Kurulu) . (1998) Cumhuriyet Döneminde Öğretmen Yetiştirmenin Tarihi Gelişimi. Eğitim Fakülteleri Öğretmen Yetiştirme Programlarının Yeniden Düzenlenmesi İle İlgili Rapor, Ankara
• 1967 Kastamonu İl Yıllığı (1968) . Ankara: Ulusal Basımevi
• 1973 Kastamonu İl Yıllığı (1973) . Ankara: Yarı Açık Cezaevi Matbaası