Su Diplomasisi ve Uygulamaları Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 3, 1275 - 1294, 30.10.2023

Burçin Demirbilek

https://doi.org/10.18074/ckuiibfd.1355331

Öz

Sanayi Devrimi ile birlikte başlayan süreçte fosil kaynakların sınırsızmış gibi kullanımı ve hızlı sanayileşme ve kitlesel üretimle birlikte çevre sorunları gitgide artmıştır. Buna bağlı olarak sera gazı emisyonlarının artması günümüzde yağış rejiminin değişmesi, su ve toprak kaynaklarının bozulması, şiddetli hava olaylarının yaşanması ve tarımsal üretimin azalması gibi ciddi sorunlara yol açmıştır. Küresel ısınmanın etkileri günümüzde ciddi bir şekilde hissedilmekte ve özellikle su kaynakları ciddi zarar görmektedir. Tatlı su kaynaklarının yeryüzünde eşit dağılmaması ve su miktarının gitgide azalmasıyla birlikte birçok ülkede su sorunları yaşanmaya başlamıştır. İklim değişikliğinin de etkisiyle, su miktarında azalma, kirliliğin artması ve su arz ve talep dengesinin kurulamaması güvenlik riskini arttırmaktadır. Suya erişimin olmadığı veya suyun kalitesinin bozulduğu yerlerde hem sektörler hem de ülkeler arası çatışmalar yaşanmaktadır. Bu makale, bu bağlamda, sınıraşan sulara sahip ülkelerin yaşadıkları anlaşmazlıklara ve çatışmalara değinerek, sorunların ortak ve işbirliği içinde çözülmesi ve barış ortamının sağlanması için su diplomasisinin nasıl bir katkısının olacağına dair detaylı bir literatür çalışması yapmakta ve çeşitli ülkelerden örnekler vererek su diplomasisinin uygulanmasına dair bir değerlendirme yapmaktadır.

Anahtar Kelimeler

su diplomasisi, çatışma, diplomasi, yumuşak güç

An Evaluation on Water Diplomacy and Its Practices

Öz

The process that started with the Industrial Revolution is the unlimited use of fossilization caused the gradual growth of environmental problems with rapid industrialization and mass production. Accordingly, the increase in greenhouse gas emissions has led to serious issues such as the change of precipitation regime, deterioration of water and soil resources, severe weather events and decrease in agricultural production. The effects of global warming are seriously felt today and especially water resources are seriously damaged. With the uneven distribution of fresh water resources on the earth and the decrease in the amount of water, water issues have begun to be experienced in many countries. With the effect of climate change, the decrease in the amount of water, the increase in pollution and the inability to balance the water supply and demand cause the security issues. In places where there is no access to water or the quality of water deteriorates, there are conflicts between sectors and countries. In this context, this article deals with the disputes and conflicts experienced by countries that share transboundary waters, conducts a detailed literature review on how water diplomacy will contribute to solving problems cooperatively and ensuring a peaceful environment, and also provides an evaluation of the implementation of water diplomacy by giving examples from various countries.

Anahtar Kelimeler

Water diplomacy, conflict, diplomacy, soft power

Kaynakça

• Altincik, H., Güner Koçak, P. (2022). Kamu diplomasisi ve Halkla İlişkilerde Kullanılan Araçlar Kamu Diplomasisi Alanında Çalışan Akademisyenlerin Değerlendirmeleri. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Van YYÜ 40. Yıl Özel Sayısı, 137-156.
• Çatal, B. ve Doğan, M. (2018). Yeni Diplomatik Yöntemler: Çevre Diplomasisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 40, 16-31.
• Carmi, N., Alsayegh, M. ve Zoubi, M. (2019). Empowering Women in Water Diplomacy: A Basic Mapping of the Challenges in Palestine, Lebanon and Jordan. Journal of Hydrology, 569, 330-346.
• Chandekar, Sayali M.P. (2021). Importance of Water Diplomacy in Current Era: With Special Reference to South Asian Countries. International Journal of Law Management & Humanities, 4(3), 825-832.
• Chew, J. F., Corlin, L., Ona, F., Pinto, S., Fenyi-Baah, E., Osei, B. G. ve Gute, D. M. (2019). Water Source Preferences and Water Quality Perceptions among Women in the Eastern Region, Ghana: A Grounded Theory Study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16, 1-14.
• Dehshiri, M. ve Hekmatara, H. (2020). Water Diplomacy and Water Disputes in the Maghreb Region. Technium Social Sciences Journal, 10, 530-543.
• Grech-Madin, C., Döring, S., Kim, K. ve Swain, A. (2018). Negotiating Water Across Levels: A Peace and Conflict “Toolbox” for Water Diplomacy. Journal of Hydrology, 559, 100-109.
• Güntay, N. (2022). Su Diplomasisi ve Bölgesel İşbirliği Ekseninde Mekong Nehri Havzası’nın İncelenmesi. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 18(41), 137-169.
• Honkonen, T. ve Lipponen, A. (2018). Finland’s Cooperation in Managing Transboundary Waters and the UNECE Principles for Effective Joint Bodies: Value for Water Diplomacy?. Journal of Hydrology, 567, 320-331.
• Keskinen, M., Salminen, E. ve Haapala, J. (2021). Water Diplomacy Paths – An Approach to Recognise Water Diplomacy Actions in Shared Waters. Journal of Hydrology, 602, 1-13.
• Lama, N. (2021). Water and Women's Right in India: An Eco-Feminist Approach. Indian Journal of Law and Justice, 12(1), 263-275.
• Kittikhoun, A. ve Staubli, D. M. (2018). Water Diplomacy and Conflict Management in the Mekong: From Rivalries to Cooperation. Journal of Hydrology, 567, 654-667.
• Maden, T. E. (2013). Sınıraşan Su Havzalarında İşbirliği Sorunu. OrtadoğuAnaliz, 5(53), 23-31.
• Mirumachi, N. (2022). Informal Water Diplomacy and Power: A Case of Seeking Water Security in the Mekong River Basin. Environmental Science and Policy, 114, 86-95.
• Mekonnen, T. (2018). The Nile Issue and the Somali-Ethiopian Wars (1960s-78). Annales d'Ethiopie. 32, 271-291.
• Morris, M. E. (1997). Water and Conflict in the Middle East: Threats and Opportunities. Studies in Conflict & Terrorism, 20(1), 1-13.
• Mukhtarov, F., Gasper, D., Alta, A., Gautam, N., Duhita, M. S. ve Morales, D. H. (2022). From ‘Merchants and Ministers’ to ‘Neutral Brokers’? Water diplomacy Aspirations by the Netherlands – A Discourse Analysis of the 2011 Commissioned Advisory Report. International Journal of Water Resources Development, 38(6), 1009-1031.
• Nye, J. S. (2017). Yumuşak Güç: Dünya Siyasetinde Başarılarının Araçları (R. İnan-Aydın, Çev.). Ankara: BB101 Yayınları.
• Phillips, D., Daoudy, M., McCaffrey, S., Öjendal, J. ve Turton, A. (2006). Trans-boundary Water Cooperation as a Tool for Conflict Prevention and for Broader Benefit-sharing. Global Development Studies, No: 4. Prepared for the Ministry for Foreign Affairs: Sweden.
• Ruiz, C. M. (2020). EU Water Diplomacy. Water Management and Diplomacy, 1, 1-9.
• Salmoral, G., Schaap, Nynke C. E., Walschebauer, L. ve Alhajaj, A. (2019). Water Diplomacy and Nexus Governance in a Transboundary Context: In the Search for Complementarities. Science of the Total Environment, 690, 85–96.
• Sam, J. M. ve Todd, S. K. (2020) Women as Hand Pump Technicians: Empowering Women and Enhancing Participation in Rural Water Supply Projects. Development in Practice, 30(3), 357-368.
• Schmeier, S. (2021). International Water Law Principles in Negotiations and Water Diplomacy. AJIL Unbound, 115, 173-177.
• Schmeier, S. ve Shubber, Z. (2018). Anchoring Water Diplomacy – The Legal Nature of International River Basin Organizations. Journal of Hydrology, 567, 114-120.
• Shuval, H. (2007). Meeting Vital Human Needs: Equitable Resolution of Conflicts over Shared Water Resources of Israelis and Palestinians. H. Shuval ve H. Dweik (Ed.). Water Resources in the Middle East: Israel-Palestinian Water Issues – From Conflict to Cooperation içinde (s. 1-16). New York: Springer.
• Smith, D. ve Winterman, K. (2022). Models and Mandates in Transboundary Waters: Institutional Mechanisms in Water Diplomacy. Water, 14, 1-23.
• Turan, E. ve Bayrakdar, E. (2020). Türkiye’nin Su Yönetim Politikaları: Ulusal Güvenlik Açısından Bir Değerlendirme. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 6(1), 1-19.
• TASAM (2016). Su Diplomasisi Çalıştayı Sonuç Raporu. https://tasam.org/tr-TR/Icerik/39036/su_diplomasisi_calistayi_sonuc_raporu (Erişim Tarihi: 05 Mayıs 2023). Ünal Erzen, M. (2014). Kamu Diplomasisi. İstanbul: Derin Yayınları.
• Yimer, N. A. ve Subaşı, T (2021). Ethiopia: Trump’s Securitization ‘Speech Act’ on the Grand Ethiopian Renaissance Dam (GERD). A Risk on the Ethiopia-Egypt Water Diplomacy. Conflict Studies Quarterly, 36, 66–82.
• Zhang, L. ve Zhang, H. (2021). Water Diplomacy and China’s Bid for Soft Power in the Mekong. The China Review, 21(4), 39–75.
• Zeitoun, M. (2007). Violations, Opportunities and Power along the Jordan River: Security Studies Theory Applied to Water Conflict. H. Shuval ve H. Dweik. (Ed.). Water Resources in the Middle East içinde. (s. 213-223). Berlin: Springer.
• Wachtel, H. M. (2007). Water Conflicts and International Water Markets. H. Shuval ve H. Dweik (Ed.). Water Resources in the Middle East: Israel-Palestinian Water Issues – From Conflict to Cooperation içinde (s. 147-153). Springer: New York. Watts, S. (2004). Women, Water Management, and Health. Emerging Infectious Diseases, 10(11), 2022-2027.