Çocuklarla Felsefe

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 4, 71 - 90, 01.12.2017

Aynur İlhan Tunç

Öz

Çocuklar için felsefe, felsefi bir diyalog anlamına gelir. Grupça yapılır. Bireysel klasik felsefi akıl çıkarımlarının yerini grup tartışması almıştır. Soru sorma önemlidir. Tartışmayı öğretmen yönlendirir. Geri bildirim verir. Nasıl tartışacaklarını yönlendirir. Öğretmen merkezli eğitimde tek otorite öğretmendir, ama çocuklar için felsefede otorite paylaşılır.Yirminci yüzyılda özgür olma, özerk olma, rasyonalite, davranışlarının sorumluluğunu alma, eleştirel düşünme, liberal vurgu, bilgiyi yapılandırma eğitimin dikkate değer unsurlarıdır. Eğitim içinde düşünme eğitimi konusu tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de eğitim sorunları içinde önemli bir yere sahiptir. Çocuklar küreselleşen dünya ve medya aracılığıyla oluşturulan sanal bir evrenle çevrelenmişlerdir. Genel sorun çocukluk yıllarımızdaki varlığa karşı ilgi ve dikkatimizi, merak ve hayret duygumuzu yıllar içinde yitirdiğimiz gerçeğidir. Eğitim kurumunda gittikçe artarak karşı karşıya kaldığımız bu gerçek tüm dünya ülkeleri için pek fazla değişmez. Yapılan son araştırmalar da bu sonucu desteklediğinden konunun ele alınması ve incelenmesi gereklilik halini almıştır. Eğitimin temeli olan bilgi edinme, günümüzde artık eskisi gibi öğretmenden aktarma yoluyla olmamaktadır. Enformasyon bir tuşun ucunda bilgisayardadır. Bundan böyle okulun görevi bu enformasyondan nasıl bilgi üretileceğini ve verileri sorgulayarak değerlendirebilmeyi öğretmektir. Öğrenci ezbere dayalı eğitimden kurtulmalıdır. Çalışmamızda çocuklar için felsefe kavramı çeşitli yönleriyle ele alınmıştır. Çocukların felsefe konusunda yeterlilikleri var mıdır? Felsefe yönteminin amacı nedir ve yöntemi nasıldır? Öğretmenin/yöneticinin/liderin rolü nasıl olmalıdır? Son bölümde ise felsefe disiplinlerinden etik çerçevesinde geleneksel çocuk hikayemiz “Kaşağı” kitabının kısa özeti ve çocuklar için olası bir felsefi tartışma modeli sunulmuştur. En son olarak sonuç ve kaynakça yer almıştır.Yetişkinlerin de fazla ilgi göstermediği bir disiplin olan felsefenin çocukluktan başlayarak sevdirilmesi ve bir yöntem olarak kullanılması ülkemiz için bir imkan olarak ortaya çıkmaktadır. Çok yönlü çalışmalara ihtiyaç vardır

Anahtar Kelimeler

Düşünme eğitimi, çocuklarla felsefe, eleştirel eğitim, etik ve çocuk felsefesi

Çocuklarla Felsefe

Öz

For children, philosophy means a philosophical dialogue. It is made by groups. Individual classical philosophical intellectual conclusions have been replaced by group discussion. It is important to ask a question. The teacher directs the discussion. He/She gives feedback. They guide how they discuss. Teacher is the only authority in the teacher-centered education, but in the philosophical activity for children, the authority is shared with children.The aim of the program of philosophy for children is to develop their cause-andeffect building skills and to support children’s ability of judge by thinking about concepts that are important to them. What is important here is to ask questions about the main problems encountered and to think in the direction of these questions. Lipman; believes that when children are blended with the philosophy of curiosity and exploration from nature, children will turn into adults who can think more flexibly and effectively in the future. However, the teachings of philosophers such as Plato and Aristotle, which are mentioned here, are not taught in class. The approach of Philosophy for Children based on; exploring children through stimuli that are intriguing, imaginative, and fun for them, such as stories and poems; acquire the skills necessary to think about the issues that are directly related to their past, present and future. Philosophy experiences provide that children discover concepts such as righteousness, beauty, goodness, justice. The discovery of new thoughts, ideas and problems have significant effects on children’s lives.In the twentieth century, freedom, autonomy, rationality, taking responsibility for their behavior, critical thinking, liberal emphasis, knowledge construction are remarkable elements of education. Intellectual education has an important place in education problems in Turkey as well as in the whole world. The general problem is the fact that we have lost interest and care, wonder and amazement in our childhood years, over a period of years. This reality that we face increasingly in the educational institution does not change much for the countries of the world. Recent research has also supported this result, so it has become a necessity to handle and examine it. Acquiring knowledge that is fundamental to education in our times, is not through teacher to student as in the past. Information is on the computer at the tip of a button. From now on, the task of the school is to teach how to produce knowledge from this information, to teach how to evaluate the data by questioning. The student should not be sentenced to education based on memorization.The education strict on memorization should be criticized for restricting mental activities and for blocking new ideas. Education should develop the ability of comprehension and judgement. But in our day, the emphasizing of the themes such as the autonomy and freedom, rationality of the individual so many and unlimited makes it difficult to protect in a fair way the place of human in other beings. The self-confident and self-centered view of human self-consciousness is interpreted as the work of enlightenment with ecological and human disaster. The importance of the principle man’s self-awareness influences every era.At the beginning of my study, the problem of thinking education was handled in the direction of some research results. In the later part of our study, the notion of philosophy for children is handled in various ways. Do children have proficiency in philosophy? What is the purpose of philosophical method and how is its method? How should the role of the teacher be? How is the perception of philosophy in education in our country? In the last section, the philosophical disciplines in the frame of ethics are presented with a summary of the “Kaşağı” traditional child story and a possible philosophical discussion model for children. Finally, the results and bibliography are included

Anahtar Kelimeler

The education of thought, philosophy with children, critical education, ethics and philosophy of children

Kaynakça

• Akkocaoğlu Çayır, N. (2015). Çocuklar İçin Felsefe. Cito Eğitim: Kuram ve Uygulama, 27.
• Akkocaoğlu Çayır, N. (2015).Çocuklar İçin Felsefe Eğitimi Üzerine Nitel bir Araştırma. Basılmamış
• Doktora Tezi. Ankara: H.Ü. Bayraktar, L. (2017). Çocuklarla felsefe, Çocuklar İçin Felsefe ya da Eğitim Sistemimizde
• Felsefenin Yerine Dair. https://www.turkyurdu.com.tr/yazar-yazi.php?id=3003
• Bellatalla, L. (1998, 10. 15 August ). Philosophy and Education: From Elitism to Democracy
• Twentieth World Congress of Philosophy Boston, Massachusetts U.S.A. http://www.bu.edu/ wcp/Papers/Educ/EducBell.htm Borresen, B. (2013). Philosohy For, With and Of Children. Glina, M. B. ( Ed.). Newcastle. UK
• Cambridge Scholars Publising. Budak L. (2010). Gündoğan, E. (Ed.). Civilacademy Journal of Social Sciences/ Sosyal Bilimler Dergisi, 8/ 2 .
• Burgh, H. & Nichols, K. (2011). The Parallels Between Philosophical Inquiry and Scientific
• Inquiry: Implications for Science Education. Educational Philosophy and Theory, 44 (10), 1045
• Cevizci, A. (2011). Eğitim Felsefesi. İstanbul: Say Yayınları.
• Direk, N. (2008). Filozof Çocuk. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Direk, N. (2011) . Çocuklarla Felsefe. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Direk, N. ve Tepe, H. (2013). UNESCO verileri Işığında Dünya’da Çocuklar İçin Felsefe. İçinde B.
• Çotuksöken ve H. Tepe (Yay. Haz.). Çocuklar İçin Felsefe Eğitimi. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları. Fisher, R. (2008). Teaching Thinking: Philosophical Enquiry in the Classroom. London
• Bloomsbury Publishing. Goering, S. (2012). Ethics and Young Students; Philosopcihal Discussion as Ethics Education.
• Cambridge Scholars Publishing. Gregory, M. (2008). Philosophy for Children: Practitioner Handbook. USA : IAPC Publication, Montclair.
• Gönül, L. (2013). Çocuklar İçin Sheakspeare ile Felsefe. Ankara: ODTÜ Yayıncılık.
• Gür, Ç . (2010). Çocuklarla Felsefe. Gündoğan, E. (Ed.). Civilacademy Journal of Social
• Sciences/ Sosyal Bilimler Dergisi, 8/ 2. Karakaya, Z. (2005).Çocuk Felsefesi ve Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Hece Yayınları.
• Karakaya, Z. (2006). Çocuk Felsefesi ve Çocuk Eğitimi. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, (1), 23-37.
• Kefeli İ., ve Kara, U. (2008). Philosophical and Critical Thought Development of Child, Ankara
• University, Journal of Faculty of Educational Sciences. 41, 339-357. Kennedy, D. (1999). Philosophy for Children and Reconstruction of Metaphilosophy, 30 (4), 359.
• Lipman, M., Sharp, M. A. & Oscanyan, F.S. (1980). Philosophy in the Classroom. Philadelphia
• Temple University Press. Polat, T. (2017, 16 Eylül ) Eğitim Umut Olmaktan Çıktı mı? Karar Gazetesi.
• Philgren, A. (2008). Socrates in the Classroom: Rationales and Effects of Philosophising with
• Children. Sweden: Stockholm University-Elanders Sverige. Saeed, N.(2005). Interview M. A. Sharp. Philosophy for Children. http://www.buf.no/en/read/txt/?page=sn-sharp], Erişim tarihi: 10 ağustos 2017.
• Stanley, S. ve Bowkett,S. (2004) But why? Teacher’s Manual: Developing Philosophical Thinking in the Classroom. U.K.:Network Educational Press.
• Seyfettin, Ö.(2017). Kaşağı. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Taşdelen, V.(2014) Felsefenin Gülümseyen Yüzü: Çocuklarla Felsefe. Türk Dili. http://tdk.org.tr/
• TUSİAD Raporu. file:///C:/Users/YBU_TOSHIBA/Downloads/TUSIAD-pisa-rapor-BASKI.pdf, Erişim tarihi: 10.10.2017
• Vansielegem, N.(2005) Philosophy for Children as the Wind of Thinking. Journal of Philosophy of Education, 29(1):19-35.