Eğitimin Milliyeti: Mülteci Öğrenciler ve Türkiyeli Öğrencilerin Kademelere Göre Değişen Öğrencilik Deneyimleri

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 9, 159 - 180, 20.10.2020

Lutfiye Aktan , Enes Şafak Bilen

Öz

Bu araştırma Suriyeli mülteci öğrenciler ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı öğrencilerin aynı sınıfta eğitim görürken öğrenciliği nasıl deneyimlediklerini konu edinmiştir. Birbirinden farklı kültürlerin, sınıfsal konumların, hukuki hakların ve en önemlisi de birbirinden farklı dillerin, eğitim sürecinde nasıl
etkileşimler kurduğunu keşfetmeyi amaçlamıştır. Bu bağlamda hukuki statüsü fark etmeksizin Suriyeli öğrenciler ve Türkiyeli öğrenciler ile derinlemesine mülakat yapılmıştır. Mülakatların sonucunda elde edilen veriler eğitim kademelerine göre incelenmiş, eğitim kademelerindeki farklılıklar belirlenmeye çalışılmıştır. Eğitim kademeleri ayırt edilmeksizin çocukların birbirleriyle
kurduğu etkileşimde öne çıkan ilk unsur dil olarak belirlenmiş, öğretmenin tutumu ve gelir düzeyi bunu takip etmiştir. Farklılıkların, eğitime ulaşmakta ve eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanmasında yıkıcı değil yapıcı bir etken olması konusunda araştırma verileri ekseninde birtakım öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Uyum, Eğitim, Öğrenci, Mülteci, Göç

Kaynakça

• Akbaş, E. (2019). Türk yazılı basınında Suriyeli sığınmacı çocuklar. Çocuk ve Medeniyet, 4(8), 159- 171.
• Akbaş, E. ve Erükçü Akbaş, G. (2019). Çocukluk sosyolojisinin özgün sahası: Çocuklarla nitel araştırma. Çocuk ve Medeniyet, 4(7), 149- 161.
• Althusser, L. (2017). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları. (çev. A. Tümertekin.) İstanbul: İthaki.
• Apple, M. (2006). Eğitim ve iktidar.(çev. Ş. Tanrıverdi ve E. Bulut.) İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Baker, C. (2000). Zorunlu eğitime hayır. (çev. A. Sönmezay .) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z. (2018). Sosyolojik düşünmek .(çev. A. Yılmaz.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Türkiye Temsilciliği. (1998). Sığınma ve mülteci konularındaki uluslararası belgeler ve hukuki metinler. Ankara: Damla Matbaası.
• Çayır, K. (2014). Biz kimiz? Ders kitaplarında kimlik, yurttaşık ve haklar. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları- Seçbir Yayınları.
• Çiçeksöğüt, A. (2017). Uluslararası göç hukuk perspektifinde yerinden edilmiş Suriyelilerin Türkiye›deki statüsü. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi ,6(2), 1- 20.
• Goffman, E. (2004). Günlük yaşamda benliğin sunumu .(çev. B. Cesar.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2020). İstatistikler, göç alanındaki güncel sayılar. Mart 5, 2020 tarihinde T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü: https://www.goc.gov.tr adresinden alındı.
• Gürkaynak, E. Ç. (2012). Toplumsal temas: Önyargı ve ayrımcılığı önlemek için bir sosyal değişim aracı olarak kullanılabilir mi? (der. K. Çayır ve M. Ayan Ceyhan) , Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar içinde (s. 255-265). İstanbul : İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Illich, I. (2006 ). Okulsuz toplum .(çev. C. Öner.) İstanbul : Oda Yayınları.
• İsmail, S., Kahraman, Ö. F., ve Aydın, A. (2018). Türkiye’deki Suriyeli nüfusun hukuki statüsü ile ilgili bir analiz. Turkish Studies , 13(7), 383- 396.
• Karakaş, K., ve Şahin, R. (2017). Şiddet ve zorbalığı önleme yolları. (ed. M. Baloğlu, E.Göv ve T. Bağrıaçık) Geçiçi Koruma Statüsündeki Bireylere Yönelik Rehberlik Hizmetleri Kılavuz Kitabıiçinde (s. 132). Ankara: MEB.
• Kılıç, Y. T. (2008). Wilhelm von Humboldt’ta ulusal kimlik ve dil sorunsalı: Yabancılığın içinden bütüne ulaşma çabası . Doktora Tezi, Okan Üniversitesi- Almanca Mütercim Tercümanlık Anabilim Dalı, İstanbul. 41- 57.
• Mavi Kalem Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Deneği. (2019). Suriyeli çocukların eğitimi araştırma raporu . İstanbul: Mavi Kalem.
• Özger, B. Y., ve Akansel, A. (2019). Okul öncesi sınıfındaki Suriyeli çocuklar ve aileleri üzerine bir etnografik durum çalışması: Bu sınıfta biz de varız! Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi , 7(3), 942- 966.
• Özyürek, A., Kapçı, P. E., ve Yılancı, S. (2019). Farklı yaş grubundan bireylerin Türkiye›deki Suriyeli mültecilerin durumu hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 6(1), 56-69.
• Suriyeli Çocukların Türk Eğitim Sistemine Entegrasyonunun Desteklenmesi Projesi [PIKTES]. (2017). Projenin kapsamı . Mart 1, 2020 tarihinde: https://piktes.gov.tr adresinden alındı
• Punch, K. (2016). Sosyal araştırmalara giriş. Ankara: Siyasal Yayınevi.
• Şahin, R., ve Karakaş, K. (2017). Çok kültürlülük ve çok kültürlü danışma. (ed. M. Baloğlu, E. Göv ve T. Bağrıaçık) Geçiçi Koruma Statüsündeki Bireylere Yönelik Rehberlik Hizmetleri Kılavuz Kitabı içinde (s. 82-95). Ankara: MEB.
• T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ve Unicef. (2017). Geçici koruma stasündeki bireylere yönelik özel eğitim kılavuz kitabı. Ankara: MEB.
• T.C. Milli Eğitim BakanlığıHayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü. (2020) Geçici koruma kapsamı. https://hbogm.meb.gov.tr/ adresinden alındı.
• Tanhan, F. (2017). Geçici koruma statüsündeki bireylerde ölüm ve yas. (ed. M. Baloğlu, E. Göv ve T. Bağrıaçık) Geçiçi Koruma Statüsündeki Bireylere Yönelik Rehberlik Hizmetleri Kılavuz Kitabı içinde (s. 106-116). Ankara: MEB.
• Taştan, C., ve Çelik, Z. (2017). Türkiye’de Suriyeli çocukların eğitimi: Güçlükler ve öneriler. Ankara : Eğitim Bir- Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi.