Avrupa Refah Devletleri’nin Çocuk Yoksulluğu Sorununa Yönelik Politikaları ve Covid-19’un Etkileri

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 14, 234 - 262, 31.12.2023

Aybüke Burcu Er

Öz

Çocuk yoksulluğu, sadece gelişmemiş veya az gelişmiş ülkelerin değil, gelişmiş ülkelerin de yaşadığı evrensel bir sosyal sorundur. Geleceğin en önemli beşerî sermayesi olan çocukların sevgiden, şefkatten, eğitimden mahrum kaldığı; çalışmak, para kazanmak ve hatta büyümek zorunda bırakıldıkları dünyada refahtan bahsetmek abesle iştigaldir. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri arasında çocuk yoksulluğu konusunda karşılaştırmalı bir analiz sunan bu makalede; Covid-19 salgınının çocuk yoksulluğu ve çocuk işçiliği üzerindeki olumsuz etkileri ele alınmakla beraber, söz konusu sorunun çözümü için ulusal politikaların ve uluslararası işbirliğinin önemi vurgulanmaktadır. Bu kapsamda; çalışmanın amacı AB refah devletlerinde çocuk yoksulluğu incelenerek, söz konusu sorunun çözüme muhtaç küresel bir mesele olduğu üzerinde durmaktır. Çalışmanın birinci bölümünde, kavramsal çerçeve dâhilinde yoksulluk ve yoksunluk kavramlarının çocuklar üzerindeki yansıması üzerinde durulmuş, neden sonuç ilişkisi bağlamında, çocuk yoksulluğunun belirleyicilerine ve çocuk işçiliğine değinilmiştir. Çalışmayı izleyen ikinci bölümde, AB’nin dört refah devleti modeli baz alınarak çocuk yoksulluğu ile ilgili bilimsel literatürün haritası çıkartılmış ve birliğe üye ülkelerin çocuk yoksulluğunu azaltmaya yönelik yaklaşımları, stratejik çözüm planları ve takip ettikleri politikalar incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise, çağımızın küresel salgını olan Covid-19’un çocuk yoksulluğu ve çocuk işçiliği üzerindeki etkileri tartışılarak AB’deki üye ülkelerde yaşanan olumsuz gelişmelere değinilmiştir. Ayrıca, çalışmada kavram kargaşasını önlemek adına dört refah devleti modelinin farklı özelliklerinin gösterildiği tablolar ve Eurostat’ın güncel verilerinin de yer aldığı grafikler bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk yoksunluğu, çocuk yoksulluğu, çocuk işçiliği, Avrupa Birliği, refah devletleri

Kaynakça

• Abukan, B., Filiz, Y. ve Öztürk, H. (2020). COVID-19 Salgınında Çocuk Olmak: Gelişim Dönemlerine Göre Sosyal Hizmet Gereksinimleri ve Öneriler. Turkish Studies, 15 (6), 1-14.
• Barcena-Martin, E., Blanco-Arana, C. ve Prez-Moreno, S. (2018). Social Transfers and Child Poverty in European Countries: Pro-poor Targeting or Pro-child Targeting?. Journal of Social Policy, 47 (4), 739-758.
• Chen, W.-H. ve Corak, M. (2008). Child Poverty and Changes in Child Poverty. Demography, 45 (3), 537-553.
• Chzhen, Y., Neubourg, C., Plavgo, I. ve Milliano, M. (2015). Child Poverty in the European Union: The Multiple Overlapping Deprivation Analysis Approach (EU-MODA). Child Indicators Research, 9 (2), 335-356.