Hellenistik Dönem Parlais Sikkeleri

Yıl 2025, Sayı: 24, 245 - 268, 30.12.2025

Hüseyin Köker

https://doi.org/10.58488/collan.1657732

Öz

Pisidia bölgesi kentlerinden birisi olan Parlais Pisidia bölgesinin kuzeyinde, Limnai/Eğirdir Gölü’nün batı kıyısında konumlanmaktadır. Parlais ilk sikkelerini hangi tarihte tedavüle çıkardığı bilinmemekle birlikte, sadece bronz olarak darp olunan bu sikkeler MÖ 1. yüzyıla tarihlenmektedir. Günümüze kalan yalnızca 55 adet sikke ile temsil edilen kentin bu bronz sikkeleri beş seri ve on emisyon olarak darp olunmuştur. Bunların üretimindeyse 11 ön yüz ve 17 arka yüz kalıbı kullanıldığı tespit edilmiştir. Genel olarak, kent içindeki ticari faaliyetler için büyük miktarlarda para (sikke) ihtiyacının olmaması nedeniyle kent sikkelerinin yoğun bir üretiminin olmadığı ve bunları çok da uzun olmayan bir süre için basıldıkları söylenebilir. Öyle ki bazı seriler sadece birer ön ve arka yüz kullanılarak darp olunmuştur. Ön yüzlerinde Zeus ve Artemis başları yer alan bu serilerin arka yüzlerinde panter ve tekne betimleri yer almaktadır. Söz konusu tipler kent pantheonunun yanında, kent halkının kıyısında yaşadıkları Limnai (Eğirdir) Gölü ile olan ilişkilerine işaret etmektedir. Göldeki, özellikle balıkçılık ve bunun yanında taşımacılık faaliyetleri sikke tiplerine de yansımış ve bir anlamda kent halkının en önemli ekonomik zenginliğinin göstergesi olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Parlais , Pisidia , Sikke , Bronz sikke , Hellenistik Dönem

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

121K361

Teşekkür

Berlin Münzkabinett, Danish National Museum ve Winterthur Münzkabinett koleksiyonlarında yer alan sikkelerin fotoğraflarını tarafımıza ileten, sırasıyla Bernard Weisser, Sean Kjaersgaard Weston ve Christian Schinzel’e; Parlais sikkelerini ele alan standart çalışmalarda yer almayan ancak 2019 yılında kısa bir çalışmanın konusu olan, biri Pekka Kemppinen koleksiyonunda diğeri bir müzayede şirketi tarafından satılmış olan ancak aramalarımızda ulaşamdığımız kentin yeni bir bronz tipi (Seri 4) ile kendi koleksiyonunda yer alan ve henüz yayınlanmamış bir başka sikke tipini çalışmamıza dahil etmemize olanak tanıyan Mark Fox’a ve ayrıca sorularımızı yanıtlayarak görüşlerini bizimle paylaşan F. de Callataÿ’a teşekkürlerimizi sunarız.

Kaynakça

• Akgönül, S.O. 2025 Kremna Tarihi ve Sikkeleri. Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Arkeoloji Ana Bilim Dalı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Isparta.
• Atav, İ. 2024 Kuzey Pisidia Bölgesi’nin (Eğirdir Gölü Çevresi) Mekânsal ve İstatiksel Analiz Yöntemleriyle Değerlendirilmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Arkeoloji Ana Bilim Dalı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Isparta.
• Aulock, H. von. 1970 Kleinasiatische Münzstätten VI. Die römische Kolonie Komama Pisidien. Jahrbuch für Numismatik und Geldgeschichte XX: 151-159.
• - 1973 Kleinasiatische Münzstätten X. Parlais in Pisidien. Jahrbuch für Numismatik und Geldgeschichte XXIII: 7-18.
• BMC Lycaonia G. F. Hill, A Catalogue of the Greek Coins in the British Museum. Catalogue of the Greek Coins of Lycaonia, Isauria, and Cilicia. Londra, 1900.
• Brandt, H. 1995 Eine Römische Kolonie in Pisidien. Epigraphica Anatolica 24: 57-60.
• Bursa Sturtevant, P. 2016 Eskiçağ’da Anadolu’nun Güney ve Batısında Yer Alan Bölgelerde Balık ve Balıkçılık. Adalya XIX: 75-93.