Van Kalesi Höyüğü

Yıl 2012, Sayı: 11, 219 - 246, 01.06.2012

Erkan Konyar İsmail Ayman Can Avcı

Öz

Van Kalesi Höyüğü, Tuşpa Sitadeli’nin hemen kuzeyinde, onunla aynı doğrultuda uzanır. Doğu-batı ekseninde ise yaklaşık 750 m uzunluğunda olan höyüğün, güneyinden geçen yol ve kuzeyindeki modern yapılaşma güneykuzey eksenindeki sınırlarının saptanmasını zorlaştırmaktadır. Höyük belgeleme sistemi, topografik özellikleri ve yüzey bulguları göz önüne alınarak üç ana bölgeye ayrılmıştır. Batısından başlayarak ortalarına kadar uzanan ve modern bir yol tarafından bölünen alan A Alanı, orta kısmı “B Alanı” ve en doğudaki bölümü ise “C Alanı” olarak adlandırılmıştır Fig. 2 .

Excavations at the Mound of Van Fortress - 2011

Öz

Van Fortress or Tuspa was the capital city of the Urartians, the founders of the Urartian Kingdom centered in the Lake Van Basin between the ninth and the sixth centuries BC. It rises on the eastern shore of Lake Van on a conglomerate rocky outcrop, measuring approximately 1250 m in length and 70-80 m in width Fig. 1 . Every corner of this outcrop was utilized by the Urartian architects. Here the royal rock tombs, monumental open air sanctuaries, palaces and other architectural remains are the major features that immediately attract attention. Inscriptions, cuneiform stelae and other impressive monuments cement Tuspa’s importance as the Urartian capital. It is possible to trace the material remains of 200 years of Urartian domination in, and the cultural and historical chronology of the lower settlement layers, i.e. the mound of Van fortress, which spread throughout the fortress and its surroundings.

Anahtar Kelimeler

Tuspa/Van Fortress Mound, Urartu Mimarisi, Ortaçağ Mezarlığı, İlk Tunç Çağı Buluntuları, Urartu Buluntuları

Kaynakça

• orbes, T. B. 1983 Urartian Architecture, Oxford, B.A.R.
• Kleiss, W. 1978 “Bastam and the East of Urartu”, G. Leni – L. B. Zekiyan (eds.), Atti del Primo Simposio Internazionale di Arte Armena, 28-30 Giugno 1975,Venice, San Lazzaro: 395-402.
• 1979 (ed) Bastam I: Ausgrabungen in den urartaischen Anlagen 1972-1975, Berlin. 1980 “Bastam, an Urartian Citadel Complex of the Seventh Century, B.C.”, American Journal of Archaeology 84: 299-304.
• Konyar, E. 2011 “Excavations at the Mound of Van Fortress / Tuspa”, Colloquium Anatolicum X: 147-166.
• Martirosjan, A. A. 1964 Armenia in the Bronze Age and Early Iron Age (in Russian), Erevan, Academy of Science of the Armenian Soviet Socialist Republic.
• Sevin, V. 1994 “The Excavations at the Van Castle Mound”, A. Çilingiroğlu – D. H. French (eds.), Anatolian Iron Ages III. Anadolu Demir Çağları 3. The Proceedings of the Third Anatolian Iron Ages Colloquium held at Van, 6-12 August 1990/ III. Anadolu Demir Çağları Sempozyumu Bildirileri Van, 6-12 Ağustos 1990, Ankara: 221-228.
• Tarhan, M. T. 1989 “Van Kalesi ve Eski Van Şehri Kazıları - 1987”, KST X/1: 369-428.
• 1994 “Recent Research at the Urartian Capital Tushpa”, Tel Aviv 21: 22-57.
• 2000 “Tuşpa-Van Kalesi Demirçağ’ın Gizemli Başkentinde Yapılan Araştırmalar ve Kazılar”, O. Belli (ed.), Türkiye Arkeolojisi ve İstanbul Üniversitesi, Ankara: 191-200.
• 2003 “Urartu Başkenti Tuşpa-Van Kalesi/The Urartu Capital Tushpa: Van Citadel”, F. Özdem (ed.), Urartu: Savas ve estetik/ Urartu: War and Aesthetics, İstanbul: 85-105.
• 2011 “Başkent Tuşpa / The Capital City Tushpa”, K. Köroğlu – E. Konyar (eds.), Urartu: Doğu’da Değişim / Transformation in the East, İstanbul: 286-333.
• Tarhan, M. T. – V. Sevin 1990 “Van Kalesi ve Eski Van Şehri Kazıları 1988”, KST XI/I: 355-375.
• 1991 “Van Kalesi ve Eski Van Şehri Kazıları, 1989”, KST XII/II: 429-456.
• 1992 “Van Kalesi ve Van Şehri Kazıları 1990 Yılı Çalışmaları”, Belleten LVI(217): 1081-1099.
• 1993 “Van Kalesi ve Eski Van Şehri Kazıları, 1991”, KST XIV/I: 407-429.