Cevizde Bodurluk Üzerine Brassinosteroid (Homobrassinolid ve Epibrassinolid) Uygulamalarının Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 2, 287 - 294, 21.12.2021

Hakan Engin Zeliha Gökbayrak Mehmet Ali Gündoğdu

https://doi.org/10.33202/comuagri.907163

Öz

Çalışmada, brassinosteroid bileşiklerinden homobrassinolid (HBr) ve epibrassinolid (EBr)’in ‘Chandler’ ceviz çeşidinin erken dönem gelişimi üzerine olan etkileri araştırılmıştır. 2017 yılı mart ayında 2:1:1 toprak: perlit: torf ortamında 70 litrelik saksılara dikilen cevizler, aşı noktasının 20 cm üstünden kesilmiş ve 2018 yılı Mart ayına kadar gelişmesi sağlanmıştır. 1 mgL-1 konsantrasyonunda HBr ve EBr uygulamaları tomurcukların uyandığı ve erkek çiçeklerin şekillendiği dönemlerde iki kez el pülverizatörü ile püskürtülerek yapılmıştır. Anaç gelişiminde, her iki bileşiğin etkili olduğu saptanmıştır. EBr anacın enine gelişimini %22 artırmıştır. Kalem gelişimi üzerine, brassinosteroid bileşiklerinin etkisi yanında aylar bazında meydana gelen değişimler de dikkati çekmiştir. Kalemin enine gelişimi, HBr ve EBr uygulamalarında aynı oranda engellenmiştir. EBr (%52) ve HBr (%23) değişen oranlarda bodurluk üzerine etkili olmuştur. EBr uygulanan ceviz fidanlarının boyu kontrol fidanlarının yaklaşık %50’si kadardır. Her iki kimyasal dallanmayı artırmaktadır. HBr fidanlardaki dallanmayı %31, EBr ise %52 artırmıştır. Erken dönemlerde EBr uygulaması dallanma üzerine daha etkilidir. Brassinosteroidler erken dönemde fidanlarının büyüklüğünün kontrolünde kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler

Anaç, Chandler, fidan, Juglans regia, kalem

Destekleyen Kurum

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

FBA-2015-494

Teşekkür

Bu proje Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından FBA-2015-494 numara ile desteklenmiştir.

Kaynakça

• Azpiroz, R., Wu, Y., Locascio, J., Feldmann, K. 1998. An arabidossis brassinosteroid dependent mutant is blocked in cell elongation. Plant Cell. 10: 219-230. Choe, S., Tanaka, A., Noguchi, T., Fujioka, S. 2000. Lesions in the sterol D7 reductase gene of arabidopsis cause dwarfism due to a block in brassinosteroid biosynthesis. Plant J. 21: 431-443.
• Demirsoy, H., Macit, İ., 2007. Meyve ağaçlarında bodurluk mekanizması. OMÜ Zir. Fak. Dergisi, 22(2):214-218.
• Engin, H., Gökbayrak, Z. 2015. Effect of epibrassinolide, gibberellic acid and naphthalene acetic acid on pollen germination of some pomegranate cultivars. COMU J. Agric. Fac. 3 (2):19–25.
• Engin, H., Gökbayrak, Z. 2019. Effects of plant growth regulators on sex expression and flower development in pomegranates. Erwerbs-Obstbau (2019) 61:23–27.
• Er, V., Engin, H. 2018. Rootpac 40 anacının bazı şeftali ve badem çeşitlerine anaçlık performansı. Çomü. Zir. Fak. Derg. (COMU J. Agric. Fac.) 2018: 6, 71–76 ISSN: 2147–8384 / e-ISSN: 2564–6826.
• Gökbayrak Z, Engin, H. 2016. Effects of brassinosteroids and gibberellic acids applied in vitro conditions on pollen viability and germination of some grape cultivars. 7th International Scientific Agriculture Symposium,” Agrosym 2016”, 6-9 October 2016, Jahorina, Bosnia and Herzegovina. Proceedings, University of East Sarajevo, Faculty of Agriculture, pp. 562−567.
• Grove M.D,Spencer G.F., Rohwedder W.K., Mandava N., Worley J.F., Warthen JR. J.D,Steffens G.L., Flippen-Anderson J.L., Cook JR. J.C., 1979. Brassinolide, A plant growth promoting steroid isolated from brassicanapus pollen. Nature, 281: 216- 217.
• Khripach,V.A., Zhabinskii, V. N., Groot, A.E., 1999. Brassinostreoid-a new class of plant hormones. San Diego: Academic Press.
• Rao R. S. S.,VardhiniVidya B., Sujatha E., Anuradha S., 2003. Brassinosteroids - a new class of phytohormones, CurrentScience, Vol(82), 1239-1244p.
• Rao S.S.R.,Vardhini B.V., Sujatha E., Anuradha S., 2002. Brassinosteroids - a new class of phytohormones. Current Science, 82 (10): 1239- 1245.
• Serr, E.F., Forde, H.I. 1968. Ten new walnut varieties released. Calif. Agr. 22(4):8-10.
• Şen, F., Bilgin, S., Özeker, E., Acarsoy, N. 2018. Bazı Ceviz Çeşitlerinin Menemen Ekolojisinde Morfolojik ve Pomolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. ÇOMÜ Zir. Fak. Derg. 6 (1): 31–39.
• Şen, S.M., 1986. Ceviz yetiştiriciliği. Eser Matbaası, Samsun, 229s.
• TUİK, 2018,http://www.tuik.gov.tr web sayfası, Türkiye istatistik kurumu (Erişim tarihi: 17.05.2018).
• Webster, A. D., 1995. Rootstock and interstock effects on deciduous fruit tree vigour, precocity, and yield productivity. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, Vol. 23: 373-382.
• Webster, T. 2002. Dwarfing Rootstocks: Past, present and future. Horticulture research international east malling, west malling, kent, United Kingdom distinguished lecture presented at the 45th annual IDFTA conference, February 16-20.
• Wenfei, W., Ming, Y., Bai, Z., Yong, W. 2014. The brassinosteroid signaling network — a paradigm ofsignal integration. Current Opinion in Plant Biology. 21: 147–153.
• Wettberg, E. J., Miller, A. J. 2016. Rootstocks: diversity, domestication, and impacts on shoot phenotypes. Trends in plant science, 21(5): 418-437.