Lisanslı Spor Yapan Lise Öğrencilerinin Okula Yabancılaşma Düzeyleri

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 44 - 55, 01.07.2019

Ahmet Enes Sağın , Taylan Akbuğa

Öz

Amaç: Bu çalışmada lisanslı spor yapan lise öğrencilerinin okula yabancılaşma düzeylerinin belirlenmesi
amaçlanmıştır.

Yöntem:
Öğrencilerin
okula yabancılaşma düzeylerini belirlemek amacıyla Şimşek vd. (2015) tarafından
geliştirilen 4 alt boyuttan 19 maddeden meydana gelen ölçek kullanılmıştır.
Ölçeğin 4 alt boyutu; “Güçsüzlük”, “Kuralsızlık”, “Anlamsızlık” ve “Sosyal
Uzaklık” olarak adlandırılmıştır. Okula yabancılaşma ölçeğinde, beşli likert
derecelendirmesi kullanılmıştır. Tarama modeli kullanıldığı çalışmada araştırma
grubunu Malatya’ya bağlı liselerde öğrenim 523 öğrenci oluşturmaktadır.
Verilerin analizinde Independent Samples t-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi
(ANOVA) tercih edilmiştir. İstatistiksel çözümlemelerde anlamlılık düzeyi 0.05
olarak kabul edilmiştir.

Bulgular: Yapılan analiz
sonuçlarına göre lisanslı olarak spor yapmayan lise öğrencilerinin lisanslı
spor yapan öğrencilere göre okula daha fazla yabancılaştıkları tespit edilirken,
cinsiyet, sınıf düzeyi ve lisanslı spor yapma yılı değişkenlerinde
istatistiksel olarak anlamlı fark ortaya çıkmamıştır.

Sonuç: Spor yapan öğrencilerin
okula yabancılaşma düzeyinin spor yapmayanlara oranla daha az olduğu tespit
edilmiştir. Bu nedenle spor yapmayan öğrencilere okul içi veya okul dışı
sportif etkinliklere katılmaları yönünde imkânlar sağlanmalı ve öğrenciler bu
konuda desteklenmelidir.

Anahtar Kelimeler

yabancılaşma, okula yabancılaşma, lisanslı sporcular, sportif etkinlikler

Kaynakça

• Arap K. S. (2010). Türkiye yeni üniversitelerine kavuşurken: Türkiye'de yeni üniversiteler ve kuruluş gerekçeleri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(1), 1-29.
• Ataş, Ö. (2012). Öğretmen adaylarının okula yabancılaşma düzeyleri ve kurumsal itibar algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Ataş, Ö., & Ayık, A. (2013). Öğretmen adaylarında okula yabancılaşma. Electronic Turkish Studies, 8(8), 103-122.
• Balcı, A. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem Atıf İndeksi, 001-398.
• Bayhan, V. (1995). Üniversite öğrencilerinde anomi, yabancılaşma entegrasyonu. Yayımlanmamış doktora tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Brown, M. R., Higgins, K., & Paulsen, K. (2003). Adolescent alienation: What is it and what can educators do about it?. Intervention in School and Clinic, 39(1), 3-9.
• Brown, M. R., Higgins, K., Pierce, T., Hong, E., & Thoma, C. (2003). Secondary students' perceptions of school life with regard to alienation: The effects of disability, gender and race. Learning Disability Quarterly, 26(4), 227-238.
• Brown, R., & Evans, W. P. (2002). Extracurricular activity and ethnicity: Creating greater school connection among diverse student populations. Urban Education, 37(1), 41-58.
• Certel, Z., Kozak, M., & Bahadır, Z. Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin adil öğrenme ortamlarına ilişkin algıları ile yabancılaşma düzeyleri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(4), 269-281.
• Coşkun, Y., & Altay, C. (2009). Lise öğrencilerinde yabancılaşma ve benlik algısı ilişkisi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29(29), 41-56.
• Çankaya, B. (2007). Lise I. ve II. sınıf öğrencilerinin algılanan benlik saygısının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çelik, E., & Babaoğlan, E. (2017). Üniversite öğrencilerinin yabancılaşma düzeyi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 405-427.
• Çelik, F. (2005). Ortaöğretim öğrencilerinin okula yabancılaşma düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Adana.
• Darling, N., Caldwell, L. L., & Smith, R. (2005). Participation in school-based extracurricular activities and adolescent adjustment. Journal of Leisure Research, 37(1), 51-76.
• Eccles, J. S., Barber, B. L., Stone, M., & Hunt, J. (2003). Extracurricular activities and adolescent development. Journal of social issues, 59(4), 865-889.
• Fredricks, J. A., & Eccles, J. S. (2006). Is extracurricular participation associated with beneficial outcomes? Concurrent and longitudinal relations. Developmental psychology, 42(4), 698.
• Girişimi, E. R. (2009). Eğitim hakkı ve eğitimde haklar–Uluslararası insan hakları belgeleri ışığında ulusal mevzuatın değerlendirilmesi. İstanbul: Yelken Basım.Güven, İ. (2014). Türkiye’de öğretmen eğitiminin tarihsel dönüşümü. Türk Eğitimi, 1-22.
• Hascher, T., & Hadjar, A. (2018). School alienation–Theoretical approaches and educational research. Educational Research, 60(2), 171-188.
• Hascher, T., & Hagenauer, G. (2010). Alienation from school. International journal of educational research, 49(6), 220-232.
• Holloway, J. H. (2002). Extracurricular Activities and Student Motivation. Educational Leadership, 60(1), 80-81.
• Iyer, S., Kitson, M., ve Toh, B. (2005). Social capital, economic growth and regional development. Regional studies, 39(8), 1015-1040.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (23. Basım) Ankara: Nobel.
• Kayri M. (2009). Araştırmalarda gruplar arası farkın belirlenmesine yönelik çoklu karşılaştırma (Post-Hoc) teknikleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 51- 64.
• Lee, V. E., & Burkam, D. T. (2003). Dropping out of high school: The role of school organization and structure. American educational research journal, 40(2), 353-393.
• Mahoney, J. L. (2000). School extracurricular activity participation as a moderator in the development of antisocial patterns. Child development, 71(2), 502-516.
• Mahoney, J. L., & Cairns, R. B. (1997). Do extracurricular activities protect against early school dropout?. Developmental psychology, 33(2), 241.
• McNeal Jr, R. B. (1995). Extracurricular activities and high school dropouts. Sociology of education, 68(1), 62.
• Morris, L., Sallybanks, J., Willis, K., & Makkai, T. (2003). Sport, physical activity and antisocial behaviour in youth (Vol. 49). Canberra: Australian Institute of Criminology.
• Özdemir, N. (2011). Düzenli fiziksel aktivitenin ilköğretim öğrencilerinin okula yabancılaşma ve yalnızlık düzeyleri üzerine etkileri. Ege Üniversitesi, İzmir.
• Öztürk, F. (1998). Toplumsal boyutlarıyla spor. Ankara: Bağırgan Yayınevi.
• Peguero, A. A. (2010). A profile of Latino school-based extracurricular activity involvement. Journal of Latinos and Education, 9(1), 60-71.
• Pehlivan, Z. (2006). Resmi genel liselerde öğrenci devamsızlığı ve buna dönük okul yönetimi politikaları (Ankara ili örneği). Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Polat, Ş. (2018). Ortaokul Öğrencilerinde Okula Yabancılaşma ve Okul Tükenmişliği İlişkisinin İncelenmesi. Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 257-277.
• Rasberry, C. N., Lee, S. M., Robin, L., Laris, B. A., Russell, L. A., Coyle, K. K., & Nihiser, A. J. (2011). The association between school-based physical activity, including physical education, and academic performance: a systematic review of the literature. Preventive medicine, 52, S10-S20.
• Rovai, A. P., & Wighting, M. J. (2005). Feelings of alienation and community among higher education students in a virtual classroom. The Internet and higher education, 8(2), 97-110.
• Sarı, M. (2012). Ortaöğretim öğrencilerinin ders dışı etkinliklere katılımının incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(1), 72-89.
• Sayılan F. (2006). Küresel aktörler (DB ve GATS) ve eğitimde neoliberal dönüşüm. Jeoloji Mühendisleri Odası Haber Bülteni, (4), 44-51.
• Seeman, M. (1959). On the meaning of alienation. American sociological review, 783-791.
• Şimşek, H., Abuzar, C., Yegin, İ. H., Şimşek, S., & Demir, A. (2015). Okula Yabancılaşma Ölçeği. Journal of Kirsehir Education Faculty, 16(1).
• Şişman, M. (2011). Eğitim Bilimine Giriş (3. Baskı). Ankara: Pegem A. Yayıncılık.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. ve Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics (5. bs.). Boston, MA: Pearson.
• Uğraş, S., & Güllü, M. Beden Eğitimi Öğretmenliği Bölümlerinin Yeterliliği İle İlgili Öğretmen Görüşleri. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 57-65.
• UNİCEF Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü. (2007). Herkes İçin Eğitime İnsan Haklarını Temel Alan Bir Yaklaşım, Ankara.
• Yapıcı, M. (2004). Eğitim ve yabancılaşma. Journal of Human Sciences, 1(1). 1-9.
• Yiğit, S. (2010). İlköğretim 5., 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin okula yabancılaşma düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Zonguldak Karaelmas üniversitesi, Zonguldak.
• Zengin, E. ve Öztaş, C. (2008). Yerel yönetimler ve spor. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (55), 49-78.