Spor Bilimleri Öğrencilerine Yönelik Kariyer Farkındalığı Ölçeğinin (KFÖ) Geliştirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 7 - 22, 01.07.2019

Onur Mutlu Yaşar Hakan Sunay

Öz

Amaç: Bu
araştırmanın amacı spor bilimleri alanında eğitim alan üniversite öğrencilerinin
kariyer farkındalığı ölçebilecek, geçerliği ve güvenirliği sağlanmış bir ölçme
aracı geliştirmektedir.

Yöntem:
Araştırmanın ilk aşamasında 20 öğrenciden kariyer farkındalığı olgusu ile ilgili
kompozisyon formu ile veri toplanmıştır. Ölçeğin denem aşamasında ilgili
evrenden toplam 376 öğrenciden veri toplanmıştır. Verilere KMO (.90) ve Barlett
[5947,403; (p<.001)] testi uygulanmış ve verilerin uygunluğu saptanmıştır.

Bulgular: Açımlayıcı
faktör analizi sonuçlarına göre ölçek maddelerinin toplam 4 alt boyutta
toplandığı ve bu boyutların toplam varyansın %53.34’ünü açıkladığı saptanmıştır.
Ortaya çıkan boyutlar, Mesleki Gelişim Yatkınlığı, Mesleki Hazır Bulunma,
Mesleki Bilinç ve Mesleki Özgüven olarak isimlendiriliştir. Doğrulayıcı faktör
analizi sonucu verilerin X² / df değeri 2,38: RMSA değeri 61; NFI
değeri .90; CFI değeri; .92; GFI değeri .91 seviyesinde saptanmıştır. Bu
bağlamda ortaya koyulan modelin uyum indekslerinin yeterli seviyede olduğu
tespit edilmiştir.

Sonuç:
Sonuç olarak 4 alt boyuttan ve 18 maddeden oluşan Kariyer Farkındalık Ölçeğinin
geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Farkındalık, Kariyer, Ölçek, Öğrenci

Kaynakça

• Aksoy M. (2013). Kavram Olarak Hayat Boyu Öğrenme ve Hayat Boyu Öğrenmenin Avrupa Birliği serüveni. Bilig/Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 64: 23-48.
• Algadheeb N. A. (2015). Professional/Career Orientation, Awareness, and Their Relationship to Locus of Control. Journal of College Teaching & Learning, 12(1): 13-38.
• Arifoğlu S. (2015). Türk İlaç Sanayiinde Kariyer Yönetimi Uygulamaları Üzerinde Bir Çalışma Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmış Doktora Tezi. Ankara
• Atfield G, Purcell K. (2010). Job search strategies and employment preferences of higher education students. Institute for Employment Research, University of Warwick
• Birol H. (2013). Pozitif Kariyer. Akit Kitap İstanbul 1. Baskı s. 31.34
• Buddeberg-Fischer, B., Stamm, M., Buddeberg, C., & Klaghofer, R. (2008). Career-Success Scale–a new instrument to assess young physicians' academic career steps. BMC health services research, 8(1), 120.
• Büyüköztürk Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32(32): 470-483.
• Cohen C, Patterson, D. G. (2012). Teaching strategies that promote science career awareness. Northwest Association for Biomedical Research, Seattle. USA
• Colston N, Thomas J, Ley Mt, Ivey T, Utley J. (2017). Collaborating for Early‐Age Career Awareness: A Comparison of Three Instructional Formats. Journal of Engineering Education, 106(2): 326-344.
• Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli SPSS ve Lisrel Uygulamaları 4. Baskı Pegem Akademi Ankara
• Greenhaus J. H, Callanan G. A, Godshalk V. M. (2000). Career Management, Harcourt Collage Publishers, , s.23.
• Guay F. (2005). Motivations underlying career decision-making activities: The career decision-making autonomy scale (CDMAS). Journal of Career Assessment, 13(1), 77-97.
• Kalafat T. (2012). Kariyer Geleceği Ölçeği (KARGEL): Türk örneklemi için psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(38), 169-179.
• Kozak M. A, Dalkıranoğlu T. (2013). Mezun Öğrencilerin Kariyer Algılamaları: Anadolu Üniversitesi Örneği Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.13 (1): 41-52
• Lent R. W, Brown S. D, Hackett G. (2002). Social cognitive career theory. Career choice and development. Journal of vocational behavior, 45(1): 79-122.
• Meager N, Tyers C, Perryman S, Rick J, Willison R. (2002). Awareness, knowledge and exercise of individual employment rights. employment relations research series, 15.
• Özden K, Sertel-Berk Ö. (2017). Kariyer Stresi Ölçeği’nin (KSÖ) Türkçe'ye Uyarlanması ve Psikometrik Özelliklerinin Sınanması. Psikoloji Çalışmaları/Studies in Psychology, 37(1), 35-51.
• Redecker C, Leis M, Leendertse M, Gijsbers G, Punie Y, Kirschner Pa, Hoogveld B. (2010). The future of learning: New ways to learn new skills for future jobs-results from an online expert consultation.
• Reid L. A. (2010). Understanding How Cultural Values İnfluence Career Processes For Maori (Doctoral dissertation, Auckland University of Technology).
• Rouquette A, Falissard B. (2011). Sample size requirements for the internal validation of psychiatric scales. International Journal of Methods in Psychiatric Research, 20(4): 235-249.
• Seçer B, Çınar E. (2011). Bireycilik ve yeni kariyer yönelimleri. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2): 49-62.
• Super E. D. (1980). A Life-Span, Life-Space Approach to Career Development. Journal of Vocational Behavior 16: 282-298
• Şimşek E. (2010). Bireysel Kariyer Yönetimi. Vizyoner Yayıncılık 1. Basım İstanbul. S
• Tavakol M, Dennıck R. (2011). Making sense of Cronbach's alpha. International journal of medical education, 2: 53-55
• Türkmenoğlu İ. (2014). Kariyer Planlama El Kitabı. Hat Baskı. Grafik Ali Ergün. s.4
• Wiroterat W. (2013). Dynamic Audit Knowledge and Audit Success of CPAS in Thailand: An Empirical İnvestigation Of The Antecedents And Consequences. International Journal of Business Strategy, 13(3): 89-106
• Yaşlıoğlu M. M. (2017). Sosyal Bilimlerde Faktör Analizi ve Geçerlilik: Keşfedici ve Doğrulayıcı Faktör Analizlerinin Kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46: 74-85.
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&kelime=kariyer&uid=28061&guid=TDK.GTS.5ba0ff9b0705b3.08364511