Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 59 - 73, 15.08.2021

Hacer Özge Baydar Arıcan

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, Gazi Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının (SYBD) birtakım değişkenlere göre analiz edilmesidir.
Yöntem: Tarama modeli ile tasarlanan araştırmanın çalışma grubunu, Spor Bilimleri Fakültesinin beden eğitimi ve spor öğretmenliği, antrenörlük eğitimi, spor yöneticiliği ve rekreasyon eğitimi bölümlerinde öğrenim gören 104 kadın ve 154 erkek toplam 258 öğrenci oluşturmuştur. Araştırma verileri, kişisel bilgi formuna ek olarak, manevi gelişim, kişilerarası ilişkiler, beslenme, fiziksel aktivite, sağlık sorumluluğu ve stres yönetimi olarak 6 alt boyuttan ve toplamda 52 maddeden oluşan Walker ve ark. (1996) tarafından geliştirilen Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği-II kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen veriler yaş, bölüm, sınıf, cinsiyet ve egzersiz yapma durumu değişkenlerine göre analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 25.0 yazılımından faydalanılmış ve bağımsız gruplarda t-testi, tek yönlü varyans analizi (Anova) ve TUKEY testlerinden faydalanılmıştır.
Bulgular: Araştırmanın sonuçları değerlendirildiğinde; SYBD ölçeğinin ve alt boyutlarının yaş, cinsiyet, bölüm, sınıf ve fiziksel aktivite düzeyine göre anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği görülmüştür.
Sonuç: Yaş düzeyinin atışıyla birlikte sağlıklı yaşam biçimleri davranışlarının artış gösterdiği görülmüştür. Araştırmada, erkeklerin sağlıklı yaşam biçimleri düzeyi kadınlardan, antrenörlük eğitimi, beden eğitimi ve spor öğretmenliği ile rekreasyon bölümü öğrencilerinin sağlıklı yaşama biçimi davranışlarının spor yöneticiliği bölümünde öğrenim gören öğrencilerinden anlamlı derecede daha yüksek olduğu görülmüştür. 4. Sınıfların da sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına diğer sınıflardan anlamlı düzeyde daha fazla dikkat ettiği gözlenmiştir. Ek olarak haftada 3’ten fazla egzersiz yapanların SYBD puanlarının diğer gruplardan anlamlı derecede daha yüksek olduğu bulgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fiziksel aktivite, Egzersiz, Üniversite öğrencisi, Sağlıklı yaşam biçimi davranışları

Investigation of College Students' Healthy Lifestyle Behaviors

Öz

Purpose: The aim of this study is to analyze the healthy lifestyle behaviors of students studying at Gazi University Faculty of Sport Sciences according to some variables.
Method: The study group of the research, which was designed with the scanning model, consisted of 258 students, 104 women and 154 men, studying in the physical education and sports teaching, coaching education, sports management and recreation education departments of the Faculty of Sports Sciences. The research data was collected with utilizing the personel information form and the Healthy Lifestyle Behaviors Scale-II, which was developed by Walker et al., (1996), consists of 6 sub-dimensions such as spiritual development, interpersonal relationships, nutrition, physical activity, health responsibility and stress management and a total of 52 items. The obtained data were analyzed according to the variables of age, department, class, gender and exercise status. SPSS 25.0 software was used to evaluate the data and t-test, one-way analysis of variance (Anova) and TUKEY tests were used in independent groups.
Results: In the data analysis, it was observed that the healthy lifestyle behaviors scale and its sub-dimensions differed significantly according to age, gender, department, class and physical activity level.
Conclusion: In conclusion, it was observed that healthy lifestyle behaviors increase with the increase in age. In the study, it was seen that the healthy lifestyle levels of the men were significantly higher than the women studying in the coaching education, physical education and sports teaching and recreation department and the healthy lifestyle behaviors of the students studying in the sports management department. Moreover, it was observed that senior students paid more attention to healthy lifestyle behaviors than the junior students. Furthermore, it was observed that the scores of healthy lifestyle behaviors of the students, who exercise more than 3 times in a week, were significantly higher than the other groups.

Anahtar Kelimeler

Physical activity, Exercise, College student, Healthy lifestyle behaviors

Kaynakça

• Ansah, E.W., Menyanu, E.K., ve Agyei, M. (2014): Pre-and-inclass practical lesson habits of selected university physical education students in Ghana: Implications for health and physical education. Journal of Education and Practice, 5(1), 42-49.
• Ayaz, S., Tezcan, S., ve Akıncı, F. (2005). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sağlığı geliştirme davranışları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 9(2), 26-34.
• Bahar, Z., Beşer, A., Gördes, N., Erşen, F., ve Kıssal, A. (2008). Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1), 1-13.
• Beydağ, K.D., Sonakın, E.U.C., ve Yürügen, B. (2014). Sağlık ve yaşam dersinin üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarına etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 599-609.
• Can, G., Özdilli, K., Erol, O., Unsar, S., Tulek, Z., Savaser, S., Özcan. Ş., ve Durna, Z. (2008). Comparison of the health‐promoting lifestyles of nursing and non‐nursing students in Istanbul, Turkey. Nursing & Health Sciences, 10(4), 273-280.
• Cihangiroğlu, Z., ve Deveci, S.E. (2011). Fırat Üniversitesi Elazığ Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi, 16(2), 78-83.
• Çalmaz, A., Yılmazel, G., ve Altay, B. (2021). Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam davranışları ve ruhsal sağlık durumu arasındaki ilişki. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1), 85-93.
• Deforche, B., Van Dyck, D., Deliens, T., ve De Bourdeaudhuij, I. (2015). Changes in weight, physical activity, sedentary behaviour and dietary intake during the transition to higher education: a prospective study. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 12(1), 1-10.
• Devaux, M., Sassi, F., Church, J., Cecchini, M., ve Borgonovi, F. (2011). Exploring the relationship between education and obesity. OECD Journal: Economic Studies, 2011(1), 1-40.
• Dhiman, S., ve Chawla, G.K. (2017). A study on health promoting lifestyle of university students. Int J Res Engineering Applied Science, 7(6), 142-151.
• Ertop, N.G., Yılmaz, A., ve Erdem, Y. (2012). Üniversite öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimleri. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 14(2), 1-7.
• Fleming, P., ve Godwin, M. (2008). Lifestyle interventions in primary care: systematic review of randomized controlled trials. Canadian Family Physician, 54(12), 1706-1713.
• Gömleksiz, M., Yakar, B., ve Pirinçci, E. (2020). Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve İlişkili Faktörler. Dicle Tıp Dergisi, 47(2), 347-358.
• Hariri, N., ve Thibault, L. (2010). High-fat diet-induced obesity in animal models. Nutrition Research Reviews, 23(2), 270-299.
• Kostak, M. A., Kurt, S., Süt, N., Akarsu, Ö., ve Ergül, G.D. (2014). Hemşirelik ve sınıf öğretmenliği öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 13(3), 189-196.
• Mehri, A., Solhi, M., Garmaroudi, G., Nadrian, H., ve Sighaldeh, S.S. (2016). Health promoting lifestyle and its determinants among university students in Sabzevar, Iran. International Journal of Preventive Medicine, 7(1), 65.
• Özcan, S., ve Bozhüyük, A. (2016). Çukurova Üniversitesi sağlık bilimleri öğrencilerinin sağlıklı yaşam davranışları. Çukurova Medical Journal, 41(4), 664-674.
• Saldıran, T. Ç., Tanrıverdi, M., ve Cakar, E. (2019). Relationship between physical activity and healthy lifestyle behaviors in college students. Journal of Basic and Clinical Health Sciences, 3(2), 58-62.
• Ulla Diez, S. M., ve Perez-Fortis, A. (2010). Socio-demographic predictors of health behaviors in Mexican college students. Health promotion international, 25(1), 85-93.
• Ünalan, D., Şenol, V., Öztürk, A., ve Erkorkmaz, Ü. (2007). Meslek yüksekokullarının sağlık ve sosyal programlarında öğrenim gören öğrencilerin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve öz-bakım gücü düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 14(2), 101-109.
• Vella-Zarb, R.A., ve Elgar, F.J. (2009). The ‘freshman 5’: a meta-analysis of weight gain in the freshman year of college. Journal of American College Health, 58(2), 161-166.
• Walker, S.N., Sechrist, K.R., ve Pender, N.J. (1987). The health-promoting lifestyle profile: development and psychometric characteristics. Nursing Research, 36(2), 76-81.
• Walker, S.N., ve Hill-Polerecky, D.M. (1996). Psychometric evaluation of the Health Promoting Lifestyle Profile II. Proceedings of the 1996 Scientific Session of the American Nurses Association’s Council of Nurse Researchers, Washington, DC.
• Wei, C.N., Harada, K., Ueda, K., Fukumoto, K., Minamoto, K., ve Ueda, A. (2012). Assessment of health-promoting lifestyle profile in Japanese university students. Environmental Health and Preventive Medicine, 17(3), 222-227.
• Yetgin, M.K., ve Agopyan, A. (2017). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(3), 177-184.
• Zaccagni, L., Barbieri, D., ve Gualdi-Russo, E. (2014). Body composition and physical activity in Italian university students. Journal of Translational Medicine, 12(1), 1-9.