Investigation of Physical Fitness and Attention and Cognitive Flexibility Levels of Secondary School Students

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 63 - 77, 31.10.2024

Kardelen Günay Çelik , Tamer Civil

Öz

Purpose: The purpose of the study was to examine the relationship between the physical fitness (PF) levels of secondary school students and their attention and cognitive flexibility (CF) levels of secondary school students and to examine physical fitness, attention and cognitive flexibility levels according to school type.
Method: The research was conducted with the relational scanning model within the scope of the quantitative research method. 310 (220 male, 90 female) volunteer students studying at Trabzon Sports High School and Trabzon Affan Kitapçıoğlu Anatolian High School were included in the research. d2 Attention Test, Cognitive Flexibility Scale (BEÖ) and Physical Fitness Tests were used to obtain the data. SPSS 23 statistical program was used to analyze the data. The significance level was accepted as p< 0.05.
Results: It was determined that the agility, flexibility, vertical jump, shuttle, push up, reaction and speed scores of Sports High School students in physical fitness tests were significantly higher than Anatolian High School students. It was determined that the attention test scores were significantly higher in the Anatolian High School students compared to the Sports High School students. It was determined that the cognitive flexibility scores were similar in the Sports High School and Anatolian High School students and that there was no significant difference It was determined that there was no significant relationship between physical fitness test scores and attention test scores. It was determined that there was a significant relationship between vertical jump, shuttle, agility and speed scores from physical fitness test and cognitive flexibility levels.
Conclusion: As a result, it is thought that increasing physical fitness levels can positively affect cognitive flexibility level, and therefore it is important to improve students' physical fitness parameters for all-round development.

Anahtar Kelimeler

Physical fitness, Attention, Cognitive flexibility

Ortaöğretim Öğrencilerinin Fiziksel Uygunluk ile Dikkat ve Bilişsel Esneklik Düzeylerinin İncelenmesi

Öz

Amaç: Araştırmada ortaöğretim öğrencilerinin fiziksel uygunluk (FU) düzeyleri ile dikkat ve bilişsel esneklik (BE) düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi ve okul türüne göre fiziksel uygunluk, dikkat ve bilişsel esneklik düzeylerinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Araştırma nicel araştırma yöntemi kapsamında ilişkisel tarama modeli ile yürütülmüştür. Araştırmaya Trabzon Spor Lisesi ve Trabzon Affan Kitapçıoğlu Anadolu Lisesi’nde öğrenim gören 310 (220 erkek, 90 kadın) gönüllü öğrenci dâhil edilmiştir. Verilerinin elde edilmesinde d2 Dikkat Testi, Bilişsel Esneklik Ölçeği (BEÖ) ve Fiziksel Uygunluk Testleri kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 23 istatistik programı kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi p< 0,05 olarak kabul edilmiştir.
Bulgular: Spor Lisesi öğrencilerinin fiziksel uygunluk testlerinden çeviklik, esneklik, dikey sıçrama, mekik, şınav, reaksiyon ve sürat skorlarının Anadolu Lisesi öğrencilerine göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu tespit edildi. Dikkat test skorlarının Anadolu Lisesi öğrencilerinde Spor Lisesi öğrencilerine kıyasla anlamlı düzeyde yüksek olduğu saptandı. Bilişsel esneklik skorlarının Spor Lisesi ve Anadolu Lisesi öğrencilerinde benzer olduğu ve anlamlı bir farkın olmadığı tespit edildi. Fiziksel uygunluk test skorları ile dikkat test skorları arasında anlamlı ilişki olmadığı tespit edildi. Fiziksel uygunluk testlerinden dikey sıçrama, mekik, çeviklik ve sürat skorları ile bilişsel esneklik skorları arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptandı.
Sonuç: Sonuç olarak fiziksel uygunluk düzeylerinin artırılmasının bilişsel esneklik düzeyini olumlu yönde etkileyebileceği ve bu nedenle çok yönlü gelişim için öğrencilerin fiziksel uygunluk parametrelerinin geliştirilmesinin önemli olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Fiziksel uygunluk, Dikkat, Bilişsel esneklik

Kaynakça

• Adsız, E. (2010). İlköğretim çağındaki öğrencilerde düzenli yapılan sporun dikkat üzerine etkisinin araştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Altunkol, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin bilişsel esneklikleri ile algılanan stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Ayan, V., & Mülazimoğlu, O. (2009). Sporda yetenek seçimi ve spora yönlendirmede 8-10 yaş grubu erkek çocuklarının fiziksel özelliklerinin ve bazı performans profillerinin incelenmesi (Ankara Örneği). FÜ Sağ. Bil. Tıp Dergisi, 23(3), 113-118.
• Aydın, S. (2017). 12-18 yaş aralığında spor yapan ve yapmayan öğrencilerin dikkat düzeyleri ve reaksiyon hızlarının araştırılması (Van İli örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Bayhan, N. & Artan, İ. (2004). Çocuk gelişimi ve eğitimi. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Brickencamp, R. (1981). d2 Aufmerksamkeits-belastungs. Test: Handanweisung. Göttingen: Hofrere, 198. Canas, J. J., Fajardo, I., & Salmeron, L. (2006). Cognitive flexibility. International Encyclopedia of Ergonomics and Human Factors, 1(3), 297-301.
• Canlı, M. (2021). Sporcu çocuklarda fiziksel uygunluk ile dikkat düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir. Corbin, C. B., & Lindsey, R. (1997). Concepts of physical fitness.
• Çağlar, E., & Koruç, Z. (2006). d2 dikkat testinin sporcularda güvenirliği ve geçerliği. Spor Bilimleri Dergisi, 17(2), 58-80.
• Çalışan, H. Y., & Koçak, Ç. V. (2022). Fiziksel aktivitenin korunmaya ihtiyacı olan çocuklarda bilişsel esnekliğe etkisi. Aksaray University Journal of Health Researches, 3(2), 203-220.
• Çelikkaleli, Ö. (2014). Bilişsel esneklik ölçeği’nin geçerlik ve güvenirliği. Eğitim ve Bilim, 39(176).
• Dennis, J. P., & Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive Therapy and Research, 34, 241-253.
• Fu, F., & Chow, A. (2017). Traumatic exposure and psychological well-being: The moderating role of cognitive flexibility. Journal of Loss and Trauma, 22(1), 24-35.
• Gelder, L. H., & Bartz, S. D. (2011). The effect of acute stretching on agility performance. The Journal of Strength & Conditioning Research, 25(11), 3014-3021.
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step bysstep: A simple guide and reference. Baston: Allyn & Bacon.
• Gür, Y. (2016). İşitme engelli sporcuların sürekli dikkat becerilerinin sporcu olmayanlarla karşılaştırılması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Hazır, T., Mahir, Ö. F., & Açıkada, C. (2010). Genç futbolcularda çeviklik ile vücut kompozisyonu ve anaerobik güç arasındaki ilişki. Spor Bilimleri Dergisi, 21(4), 146-153.
• İşçioğlu, E. (2020). Lise öğrencilerinin cinsiyet, okul türü ve bilişsel esneklik düzeylerine göre sosyal becerilerinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Johnson, D. L., & Bahamonde, R. (1996). Power output estimate in university athletes. The Journal of Strength & Conditioning Research, 10(3), 161-166.
• Kara, N. Ş. (2020). Spor yapan ve yapmayan bireylerde yaşamın anlamı, affetme esnekliği, bilişsel esneklik ile psikolojik belirtilerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Doktora tezi). Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Karakulakli, H. (2017). Ortaöğretim öğrencilerinin dikkat kontrol düzeylerinin spor ve farklı değişkenler açısından incelenmesi (Bayburt ili örneği) (Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Karasar, N. (2023). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kılıçaslan, U. (2015). Spor lisesi ile diğer liselerde öğrenim gören öğrencilerin bazı motorik özelliklerinin karşılaştırılması: Trabzon ili örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Koesten, J., Schrodt, P., & Ford, D. J. (2009). Cognitive flexibility as a mediator of family communication environments and young adults' well-being. Health communication, 24(1), 82-94.
• Kurt, A. H. (2020). Genç futbolcuların dikkat özellikleri ile çeviklik sürat ve teknik indeks puanları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Martin, M. M., & Rubin, R. B. (1995). A new measure of cognitive flexibility. Psychological Reports, 76(2), 623-626. Masley, S., Roetzheim, R., & Gualtieri, T. (2009). Aerobic exercise enhances cognitive flexibility. Journal of Clinical Psychology in Medical Settings, 16, 186-193.
• Özbey, M., & Ünal, H., (2020). Antrenör davranışları ile bilişsel esneklik arasındaki ilişkinin incelenmesi: Amatör futbolcular üzerine bir çalışma. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 25(1), 23-39.
• Özer, M. K. (2015). Fiziksel uygunluk. Ankara: Nobel Yayınları.
• Öztürk, B. (1999). Öğrenme ve öğretmede dikkat. Milli Eğitim Dergisi, 144, 51-58.
• Sevim, Y. (2002). Antrenman bilgisi (1. Basım). Ankara: Nobel Yayınları.
• Singer, R. N., Cauraugh, J. H., Tennant, L. K., & Murphey, M. (1991). Attention and distractors: Considerations for enhancing sport performances. International Journal of Sport Psychology.
• Stevens, A. D. (2009). Social problem-solving and cognitive flexibility: Relations to social skills and problem behavior of at-risk young children. Seattle Pacific University.
• Şimşek, E., Aktuğ, Z., Çelenk, Ç., Yılmaz, T., Top, E. & Kara, E., (2014). The evaluation of the physical characteristics of football players at the age of 9-15 in accordance with age variables. International Journal of Sport Culture and Science, 2(Special Issue 1), 460-468.
• Tamer, K. (2000). Sporda fiziksel - fizyolojik performansın ölçülmesi ve değerlendirilmesi, (s. 52-57). Ankara: Bağırgan Yayınevi.
• World Health Organization, (2012). Noncommunicable diseases: A major health challenge of the 21st century. World Health Statistics, 35-36.
• Yaycı, L. (2013). d2 dikkat testinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 3, 43-80.