Economic Contributions and Ecological Impacts of Geothermal Energy: The Case of Denizli-Kızıldere Geothermal

Yıl 2012, Cilt: 10 Sayı: 19, 115 - 133, 01.03.2012

Hüseyin Erkul

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Jeotermal Enerjinin Ekonomik Katkıları ve Çevresel Etkileri: Denizli-Kızıldere Jeotermal Örneği

Öz

Jeotermal kaynaklar hem sağlık hem de endüstriyel amaçlı olarak yüzyıllardır kullanılmaktadır. Özellikle 20. yüzyıldan itibaren elektrik enerjisi üretiminde kullanılmaya başlanmıştır. Türkiye Alp-Himalaya kuşağında yer alması nedeniyle zengin jeotermal kaynaklara sahiptir. Türkiye’deki jeotermal kaynaklar elektrik enerjisi üretiminde, endüstride, sağlık turizminde, tarımda ve konut ısıtmada kullanılmaktadır.Türkiye’deki jeotermal alanlardan biri olan ve Büyük Menderes Grabeni’nde yer alan Denizli-Kızıldere jeotermal alanı, jeotermalden ilk olarak elektrik enerjisi üretiminin gerçekleşmesi ve özelleştirilmesi nedeniyle önem taşımaktadır.Araştırma; jeotermal enerjinin ekonomik katkıları ve çevresel etkilerinin Denizli-Kızıldere özelinde incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma, alanda gözlem ve görüşme biçiminde gerçekleştirilmiştir.Sonuç olarak; enerjinin önem kazandığı günümüzde yenilenebilir kaynak olan jeotermalin ekonomide yarattığı katma değer oldukça yüksektir ve fosil kaynaklara göre çevreye olumsuz etkileri yok denecek kadar azdır. Jeotermalde özelleştirmelerle birlikte özellikle elektrik enerjisi üretiminde hızlı bir artış yaşanmıştır

Anahtar Kelimeler

Jeotermal, Jeotermal Enerji, Denizli-Kızıldere Jeotermal Alanı

Kaynakça

• AKKUŞ, İbrahim (2009), “Jeotermal Uygulamalar ve MTA”, hhtp://www.hidroje- oloji.net, (Erişim Tarihi: 19.02.2009)
• AYDIN, Handan vd. (2007), Uygarlık Tarihi, Anadolu Üniversitesi, AÖF Yayını, Eskişehir.
• Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1963-1967), Türkiye Ticaret Odaları, Sanayi Oda- ları ve Ticaret Borsaları Birliği (TTSOB), Ankara.
• Cumhuriyet Gazetesi Bilim Teknik Dergisi (CBT), (2007), “Yeraltındaki Sıcak Su”, Cumhuriyet Gazetesi Eki CBT, Sayı: 1074, 19.10.2007.
• DAĞDAŞ, Ahmet (2004), “Jeotermal Enerjiden Yararlanmada Türkiye’nin Dünya- daki Konumu ve Potansiyeli”, http://www.mmoistanbul.org (Erişim Tarihi: 19.02.2009).
• DAĞISTAN, Hayrullah (2007), “Yenilenebilir Enerji ve Jeotermal Kaynaklarımız”, TMMOB MMO IV. Yeni ve Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, Kayseri: MMO Yayını.
• DEMİREL, Zeynel Abidin (2009), http://www.mersin.edu.tr (Erişim Tarihi: 19.02.2009).
• Denizli Ticaret Odası (2007), “Alternatif Sektör Kaynağımız: Jeotermal”, Denizli Ticaret Odası Dergisi, (Denizli Ekonomisinin Aktörleri 2007), Yıl: 6, Sayı: 52.
• Devlet Planlama Teşkilatı [DPT] (1967) İkinci Beş Yıl Kalkınma Planı (1968-1972) DPT Yayını, Ankara.
• DPT (1973), Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973-1977), DPT Yayını No: 1272, Ankara.
• DPT (1979), Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979-1983), DPT Yayını No: 1664, Ankara.
• DPT (1985), Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985-1989), DPT Yayını No: 1974, Ankara.
• DPT (1989), Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990-1994), DPT Yayını No: 2174, Ankara.
• DPT (2000), Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005), DPT Yayını, Ankara.
• Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi [World Energy Council Turkish Nati- onal
• Committee] (2010), “Enerji Raporu 2010”, (www.dektmk.org.tr), Ankara.
• Ege Ekonomiyi Geliştirme Vakfı (EGEV) Raporu (2007), Erişim Tarihi: 12.11.2008
• (http://www.egev.org)
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı [ETB], (1998), Türkiye 1. Enerji Şurası Alt Komisyon Özet Raporları, İstanbul: ETB APK Yayını.
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (2011), “2010-2014 Stratejik Planı”, (http:// www.enerji.gov.tr Erişim Tarihi: 22.08.2011).
• ERKUL Hüseyin, SARIGÜL Canan Emek (2009), “Denizli’nin Su Varlıkları ve Su Sorunları”, Denizli’nin Su Kaynakları ve Çevre Sorunları, (Ed: Hüseyin Er- kul, Yusuf Karakılçık, Ayşe Özcan, Canan Emek Sarıgül, [Kitabı Yayına Ha- zırlayanlar]),
• Ankara: Detay Yayıncılık.
• FRIDLEIFSSON, Ingvar, RAGNARSSON, Arni (2011), “Geothermal Conclusions”, http://www.worldenergy.org, (Erişim Tarihi: 24.06.2011).
• GÜLER, Çağatay, ÇOBANOĞLU Zakir (1997), Enerji ve Çevre, Ankara: Sağlık Ba- kanlığı Yayını.
• KAYMAKÇIOĞLU, Fatih, ÇİRKİN Tamer (2009), “Jeotermal Enerjinin Değerlendi- rilmesi ve Elektrik Üretimi, http://www.emo.org.tr (Erişim Tarihi: 11.02.2009). Sayı: 41, 11.04.2005.
• KULA, Özer, MOLLAHÜSEYİNOĞLU, Özlem, ONAT, Ayhan, OKUYAN, Cemal (2007), “Güre Jeotermal Bölgesel Isıtma Sisteminde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, TMMOB MMO IV. Yeni ve Yenilenebilir Enerji Kaynak- ları Sempozyumu, Kayseri: MMO Yayını.
• PAMİR, Necdet (2003), “Dünyada ve Türkiye’de Enerji, Türkiye’nin Enerji Kay- nakları ve Enerji Politikaları”.
• PAMİR, Necdet (2006), “Küresel Gelişmeler Paralelinde Türkiye’de Enerji Soru- nu”, Ulusal Bağımsızlık İçin Türkiye İktisat Politikaları Kurultayı Bildiriler Kitabı, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Resmi Gazete (25.07.1995), Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, TBMM Kararı, Sayı: 22.354, Ankara.
• Resmi Gazete (01.07.2006), Dokuzuncu Kalkınma Planı, TBMM Kararı, Sayı: 26.215, Ankara.
• Resmi Gazete (13.06.2007), Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu, Ankara.
• Resmi Gazete (11.12.2007), Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu Uygulama Yönetmeliği, Ankara.
• ŞİMŞEK, Şakir, EROSKAY, Okay (2007), “Küresel Isınmaya Karşı Türkiye’de Jeo- termal Enerji Olanağı”, Cumhuriyet Gazetesi Eki CBT, Sayı: 1056, 15.06.2007.
• Türkiye Çevre Vakfı (TÇV), (2003), Türkiye’nin Çevre Sorunları, TÇV Yayını. World Energy Council [WEC], (1992), Survey of Energy Resources, United Kingdom: Printed in England by Holywell Pres Ltd. Oxford.
• http://www.gencmekan.com (Erişim Tarihi: 05.02.2009).
• http://www.mevzuat.adalet.gov.tr (Erişim Tarihi: 22.08.2011).
• http://www.umutthermal.com (Erişim Tarihi: 19.03.2009).
• http://www.worldenergy.org (Erişim Tarihi: 12.03.2009).
• http://www.zoren.com.tr (Erişim Tarihi: 24.06.2011).
• http://www.zorlu.com.tr (Erişim Tarihi: 19.02.2009). JEOTERMAL ENERJİNİN EKONOMİK KATKILARI VE ÇEVRESEL
• ETKİLERİ: Denizli-Kızıldere Jeotermal Örneği
• Doç.Dr.Hüseyin ERKUL
• Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
• Çanakkale Meslek Yüksek Okulu İktisadi ve İdari Programlar Bölüm Başkanı
• Gökçeada Meslek Yüksek Okulu Müdür V.
• Tlf: 0286 218 00 18/1445 0286 218 05 48 Fax: [phone]