Psikolojik Sözleşme Kavramının Evrimsel Gelişiminin Bilimsel Haritalama Yöntemiyle İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 15 Sayı: 29, 243 - 264, 12.07.2017

Tayfun Yıldız Zafer Aykanat

Öz

Bu çalışma ile 1980’dengünümüze dünyada işletme alanındaki, psikolojik sözleşme çalışmalarının gelişimini araştırmak amaçlanmıştır. İşletmealanında psikolojik sözleşme çalışmalarının nasıl değişip gelişim gösterdiği, bibliyometrik analiz yöntemi ile yapılmış analizler sonucunda yorumlanmıştır. Bibliyometrik analiz, bilimsel yayınların üretildikleri ülkeleri, yazarları, yazarlar arası işbirliğini, atıfları, kaynakları, kurumları, yayın yılları gibi bilgileri kapsamaktadır. İşletmealanında psikolojik sözleşme çalışmalarının 1980-2015 döneminde Scopus veri tabanında kaç makale yayımlandığı gösterilmiş ve bu makalelerin, anahtar kelimeler esas alınarak konulara göre dağılımlarının ne olduğu ortaya çıkarılmıştır. Böylelikle psikolojik sözleşme çalışmalarının gelişimine etki eden konulardaki farklılıklar ortaya konulmuştur. Psikolojik sözleşme çalışmalarında 1995 yılında önemli bir artış olmuş daha sonraki yıllarda ise periyodik olarak yayın sayılarında artış yaşandığı gözlenmiştir. Dünyada işletme yazınında 794 adet psikolojik sözleşme ile ilgili yayın üretilmiş, bu yayınlarının 7 adedi Türkiye’den yapılmıştır ve bu da dünya yayın sayısının %0,50’sini oluşturmaktadır. Farklı dönemlere ayrılarak yapılan bilimsel haritalama ile özellikle 2001-2015 dönemine bakıldığında tematik değişimin ortaya çıktığı görülmektedir. Bu tematik değişim, genel olarak birbirleriyle ilişkili çalışma alanlarını bazılarının öne çıkması bazılarının ise gerilemesi suretiyle gerçekleşmektedir

Anahtar Kelimeler

Bibliyometrik Analiz, Bilimsel Haritalama Analizi, Psikolojik Sözleşme

Examining the Evolution for the Concept of Psychological Con- tract Using Scientific Mapping Method

Öz

This paper aims to investigate the evolution of psychological contract studies worldwide in the field of management since 1980. This study analyzes how the psychological contract studies in the management literature has changed and evolved using bibliometric analysis method and interprets the empirical evidence. Bibliometric analysis involves the country, the author s , collaboration among authors, citations, references, institutions, and the publication date of the scholarly research. The study shows how many articles were published concerning psychological contract in the field of management in the Scopus database between 1980 and 2015 and also sorts out the distribution in terms of subject area based on keywords. Thus, potential factors that may have an impact on the subject differentiation for the evolution of psychological contract studies were introduced. The empirical results reveal a significant increase on psychological contract studies in 1995 and also a periodical increase on the number of publications after that year. Results also show that only seven studies 0.50% were published in Turkey from 794 psychological contract studies worldwide. A thematic change was also observed especially for the 2001-2015 period when a bibliographic mapping was performed by a classification of different periods. This thematic change was appeared by the raise and/or decline of some studies

Anahtar Kelimeler

Bibliometric Analysis, Scientific Mapping Analysis, Psychological Contract

Kaynakça

• Aykanat, Z. (2014) Psikolojik Sözleşmenin İhlali Algısında Örgütsel Adaletin Etkisi ve Etik Liderin Aracı Değişken Olarak Rolü: Kalkınma Ajanslarında Uygulama, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Baccili, P.A., (2001) “Organization And Management Obligations in a Framework of Psychologi- calContract Development and Violation”, (Doctoral Thesis), California.
• Bull, R.A. (2008) Psychologıcal ContractUunder-Fulfıllment:Leader-Member Crossover, (Docto- ral Thesis), Purdue University.
• Burgess, D. F. (2010) A Structural Equatıon Modeling Approach To The Study Of The Psycho- logıcal Contract And The Implıcatıons For Federal Leaders, (Doctoral Thesis), Unıversity Of Phoenix
• Camble, D. A.J. (2008) The Psychologıcal Contract:The Development and Valıdatıon Of A Mana- gerıal Measure, (Doctoral Thesis), The University of Waikato
• Cobo, M. J., López Herrera, A. G., Herrera Viedma, E. & Herrera, F. (2011). Science Map- ping Software Tools: Review, Analysis, and Cooperative Study Among Tools. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 62(7), 1382-1402.
• Cobo, M.J., López-Herrera, A.G., Herrera-Viedma, E., & Herrera, F.(2012). SciMAT: A New Science Mapping Analysis Software Tool. Journal Of The Amerıcan Socıety For Infor- matıon Scıence And Technology, 63(8):1609–1630.
• Cobo, Manuel J. ve López-Herrera, A. G. ve Herrera-Viedma Enrique (2015) A Relational Database Model for Science Mapping Analysis, Acta Polytechnica Hungarica Vol. 12, No. 6,.43-62.
• Coyle-Shapiro, Jacqueline A-M. ve Parzefall, M. (2008) “Psychological contracts. In: Coo- per, Cary L. And Barling, Julian, (eds.) The SAGE Handbook Of Organizational Beha- vior” SAGE Publications, London UK http://eprints.lse.ac.uk.
• Demiral, Ö. (2008) Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirme Ve Psikolojik Sözleş- menin Etkisine İlişkin Bir Araştırma, (Yüksek Lisans Tezi), Niğde Üniversitesi.
• Freese, C. ve Schalk, R. (2008), “How To Measure The Psychological Contract? A Critical Criteria-Based Review Of Measures”, South African Journal of Psychology, 38(2), , s. 269- 286.
• Hao, Z., Sandy J.W., Brian, C., Glibkowski, J.B. (2007) “The Impact of Psychological Con- tract Breach on Work-Related Outcomes”, Personel Psychology, Autumn, 60, 647-680.
• Henry L.T. March James and Simon Herbert, Organizations, Chapter 7, s. 95, http://www.sa- gepub.com.
• Kotter, J. (1973) “Psychological Contract”, California Management Review, 91-99.
• Martinez, M. A., Cobo, M. J., Herrera, M. & Herrera-Viedma, E. (2015). Analyzing the Sci- entific Evolution of Social Work Using Science Mapping. Research on Social Work Pra- ctice, 25 (2), 257-277.
• Mimaroğlu, H. (2008) Psikolojik Sözleşmenin Personelin Tutum ve Davranışlarına Etkileri: Tıbbi Satış Temsilcileri Üzerinde Bir Araştırma, (Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi.
• Morrison, E.W. ve Robinson, S.L. (1997) “When Employees Feel Betrayed: A Model Of How Psychological Contract Violation Develops”, Academy of Management Review, Vol. 22, No. 1
• R. Cartes-Velásquez, C. Manterola-Delgado, (2014) Bibliometric analysis of articles publis- hed in ISI dental journals, 2007–2011, Scientometrics 98 2223– 2233.
• Raeder, S. (2005)“The Fairness Of The Psychological Contract İn The Context Of Work Flexibility: A Multilevel Approach”, Swiss Federal Institute of Technology Zurich: Organi- zation Work and Technology Group, Zurich: Switzerland, http://www.iew.uzh.ch
• Saka, A. ve Igamı, M. (2007) Mapping Modern Science Using Co-citation Analysis, 11th International Conference Information Visualization (IV’07), .1-6.
• Schalk, R. ve Roe, R. (2007), Towards a Dynamic Model of Psychological Contract Violation, Exe- cutive Management Committee/Blackwell Publishing Ltd., Oxford, USA.
• Sengupta, I. N. (1992). Bibliometrics, Informetrics, Scientometrics and Librametrics: An Overview. Libri, 42 (2), 75-98.
• Small, H. (1997) Update On Scıence Mappıng: Creatıng Large Document Spaces, Sciento- metric, Vol. 38, No. 2, 275-293.
• Small, H. (1999) Visualizing science by citation mapping, J. Am. Soc. Inf. Sci. 50 799–813.
• Smitson, J. Lewis, S. (2004)“The Psychological Contract and Work-Family”, Organization Management Journal, Vol. 1, No. 1, 70-80.
• Suazo, M.M. (2003) An Examination of Antecedents and Consequences of Psychological Contract,(Doctoral Thesis), Kansas University.
• Syed, S. (2010), Impact Of Organizational Restructuring On Psychological Contract Breach And Attitudes Of Employees Working İn Private Commercial Banks Of Pakistan, (Master Thesis), The University Of Twente.
• Tabak, A., Barbak, A. Ve Öztürk, T. (2015) “Kamu Politikası Disiplinindeki Dönüşümü Bib- liyometrik Analiz Yöntemiyle Anlamak Mümkün Mü?”, VI. Kamu Politikaları Çalışta- yı, 16-18 Eylül Sakarya, ss.85-93.
• Tabak, A., Barbak, A. Ve Öztürk, T. (2016) “Kamu Politikası Disiplinindeki Dönüşümü Bib- liyometrik Analiz Yöntemiyle Anlamak Mümkün Mü?”, EUL Journal of Social Scien- ces 2016; VII(II):117-143.
• Turunç, Ö. ve Çelik M. (2010), “Çalışanların Algıladıkları Örgütsel Destek ve İş Stresinin Örgütsel Özdeşleşme ve İş Performansına Etkisi”, Yönetim ve Ekonomi, 17(2), 183-206.
• Türker, E. (2010), Psikolojik Sözleşme İle Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama, (Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Van, R. ve Anthony, F.J. (2014) Advances in bibliometric analysis: research performance assessment and science mapping, http://www.portlandpress.com/pp/books/online/ wg87/087/0017/0870017.pdf pp 17-28. Erişim Tarihi: 12.04.2016
• Yang, L. ve Yang L. (2009), An Empirical Study on the Psychological Contract Structure of Service Enterprise: With Bank for Example, 978-1-4244-3662-0/09 IEEE, 682 – 687.