Bağırsak mikrobiyotası, insan sağlığında kritik bir rol oynamaktadır. Mikrobiyota, bağışıklık
sisteminin gelişimi, olgunlaşması ve işleyişi gibi birçok fizyolojik süreci modüle ederek sağlığı
etkilemektedir. Mikrobiyotanın kompozisyonu; yaş, cinsiyet, beslenme, stres ve özellikle sirkadiyen
ritim gibi faktörlerden etkilenmektedir. Son yıllarda, sirkadiyen ritmin bağırsak mikrobiyotası ile
çift yönlü bir ilişkide olduğu ortaya çıkmıştır. Sirkadiyen ritim, vücuttaki biyolojik süreçlerin 24
saatlik döngülerle senkronize olmasını sağlamaktadır. Mikrobiyota, sirkadiyen gen ekspresyonunu
etkilerken, sirkadiyen ritim de mikrobiyal kompozisyonu değiştirebilmektedir. Bu etkileşim;
obezite, tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalıklar ve nörodejeneratif bozukluklar gibi kronik
hastalıkların gelişiminde önemli rol oynamaktadır. Bu derlemede, mikrobiyota ve sirkadiyen ritmin
genel özellikleri sunularak, özellikle kardiyometabolik hastalıklar bağlamında aralarındaki
etkileşimin olası mekanizmaları ele alınmıştır.
Gut microbiota plays a critical role in human health. Microbiota affects health by modulating many
physiological processes such as development, maturation and functioning of the immune system. The
composition of the microbiota is influenced by factors such as age, gender, nutrition, stress and especially circadian rhythm. In recent years, it has been revealed that circadian rhythm has a bidirectional relationship with gut microbiota. Circadian rhythm ensures that biological processes in the body are synchronised with 24-hour cycles. While the microbiota affects circadian gene expression, circadian rhythm can also alter microbial composition. This interaction plays an important role in the development of chronic diseases such as obesity, type 2 diabetes, cardiovascular diseases and neurodegenerative disorders. In this review, the general characteristics of microbiota and circadian rhythm are presented and the possible mechanisms of their interaction, especially in the context of cardiometabolic diseases, are discussed.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Beslenme Bilimi |
Bölüm | Derleme |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Eylül 2025 |
Gönderilme Tarihi | 4 Aralık 2024 |
Kabul Tarihi | 29 Nisan 2025 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 6 Sayı: 2 |