KAHRAMANMARAŞ DEPREMİNDE HASAR TESPİT ÇALIŞMALARI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 4, 180 - 195, 31.07.2023

İrşade Aydoğdu Gürbüz , Banu Aslan

Öz

Ülkemiz, deprem, fırtına, sel, kuraklık, orman yangını gibi pek çok afet türünün sıklıkla yaşandığı bir coğrafyada yer almaktadır. Bu afetlerden en önemlisi ise ülkemizin aktif fay hatları içerisinde bulunması nedeni ile yaşanan ve yaşanması muhtemel depremlerdir. Deprem sonrasında kriz yönetimi aşamasında hasar tespit ve enkaz yönetimi çalışmaları ayrı bir önem taşımaktadır. Artçı ve müstakil depremler devam ederken, bu sürecin yönetilmesi kendi içinde birtakım zorluklar da barındırmaktadır. 3 Ocak 2014 tarihinde yayınlanan Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) ile Hasar Tespit Koordinasyon sorumluluğu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na devredilmiş olup, Bakanlık birimlerimizden Yapı İşleri Genel Müdürlüğü (YİGM) görevlendirilmiştir. Hasar tespit, deprem, sel/su baskını vb. afetlerden sonra Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koordinasyonunda mimar ve mühendisler tarafından oluşturulan ekip tarafından afetin çevredeki yapılarda yarattığı zararın tespit edilmesi olarak tanımlanabilir. Hasar tespiti; yapının sonraki olası afetlerde göstereceği performansının belirlenmesi çalışması olmayıp, yaşanan afet sonucu yapıda meydana gelen hasarın ortaya koyulmasından ibarettir. Afetler sonrası gerek geçici barınma, gerek yardımların dağıtılması, gerekse kalıcı konutların hak sahipliği bakımından hasar tespit çalışmaları titizlikle ve hızlı bir şekilde yürütülmesi gereken özel bir süreçtir. Bu çalışmada; 06.02.2023 tarihinde Kahramanmaraş İli’nin Pazarcık ve Elbistan İlçelerinde yaşanan 7,7 ve 7,6 büyüklüklerinde ki Cumhuriyet tarihimizin en büyük depremleri öncesi ve sonrası hasar tespit çalışmaları üzerinde değerlendirmeler yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

: Deprem, Hasar Tespit, Az Hasar, Orta Hasar, Ağır Hasar, Acil Yıkılacak, Yıkık

Kaynakça

• 2023 Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu. (2023, Mart 17). T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. Geliş tarihi Temmuz 13, 2023, gönderen https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/03/2023-Kahramanmaras-ve-Hatay-Depremleri-Raporu.pdf
• 3773 Sayılı Erzincan’da ve Erzincan Depreminden Müteessir Olan Mıntıkalarda Zarar Görenlere Yapılacak Yapılar Hakkında Kanun. (1940). 15.07.1940 tarih ve 4561 sayılı Resmî Gazete.
• 4623 Sayılı Yer Sarsıntılarından Evvel ve Sonra Alınacak Tedbirler Hakkında Kanun. (1944). 18/07/1944 tarih ve 5310 sayılı Resmî Gazete.
• 5902 Sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun. (2009). 17.06.2009 tarih ve 27261 sayılı Resmî Gazete.
• 7269 Sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirler ve Yapılacak Yardımlara Dair Kanun. (1959). 25.05.1959 tarih ve 10213 sayılı Resmî Gazete.
• AFAD. (2023, Haziran 15). Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. Resmi Kurum, Geliş tarihi Haziran 15, 2023, gönderen www.afad.gov.tr
• Afetlerin Genel Hayata Etkililiğine İlişkin Temel Kurallar Hakkında Yönetmelik. (1968). 22.09.1968 tarih ve 13007 sayılı Resmî Gazete.
• Akgül, M., & Etli, S. (2023). 06 Şubat 2023 Kahramanmaraş (Pazarcık, Elbistan) Depremleri Sonrası Betonarme Binalarda Gözlenen Hasar Durumları. International Conference on Scientific and Innovative Studies (C. 1, s. 318).
• Alyamaç, K., & Erdoğan, A. (2005). Geçmişten günümüze afet yönetmelikleri ve uygulamada karşılaşılan tasarım hataları. Kocaeli Deprem Sempozyumu.
• Elyiğit, B., & Ekinci, C. (2023). Betonarme Yapılarda Yapısal ve Yapısal Olmayan Hasarlar ve Hasar Tespiti Üzerine Bir Araştırma, 18, 19-42.
• Hasar Tespit Genelgesi. (2014). (C. 7663). Geliş tarihi gönderen https://www.afad. gov.tr/kurumlar/afad.gov.tr/Genelge/Hasar_Tespit_Genelgesi_ve_Ekleri.pdf İçişleri Bakanlığı. (2023, Haziran 15). İçişleri Bakanlığı. Resmi Kurum, . Geliş tarihi Haziran 15, 2023, gönderen www.icisleri.gov.tr
• İlki, A., Demir, C., Cömert, M., & Halıcı, Ö. F. (2023, Haziran 15). Betonarme ve Yığma Binalarda Deprem Kaynaklı Hasarlar ve Hasar Tespiti. Geliş tarihi Haziran 15, 2023, gönderen https://www.elektriktesisatportali.com/betonarme-ve-yigma-binalardadeprem-kaynakli-hasarlar-ve-hasar-tespiti.html
• TAMP Türkiye Afet Müdahale Planı. (2014). 03.01.2014 tarih ve 28871 sayılı Resmî Gazete.
• Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği. (2018). 18.03.2018 tarih ve 30364 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete.