Sendikaya Bağlılık Üzerine Bir Alan Araştırması

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 55, 2055 - 2078, 01.01.2017

Özgün Millioğulları Kaya

Öz

Sendikaya bağlılık; çalışanların üyesi oldukları sendikaya yönelik tutum ve davranışlarını belirleyen duygu ve düşünceleri ifade eder. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de farklı işçi konfederasyonuna bağlı sendikalara üye işçilerin sendikaya bağlılıklarının araştırılmasıdır. Araştırmaya DİSK, Türk-İş ve Hak-İş'e bağlı metal, tekstil ve genel işler işkolunda örgütlenen dokuz sendikanın 1325 üyesi katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Sendikaya Bağlılık Ölçeği Gordon vd, 1980 kullanılmıştır. Araştırma verilerinin incelenmesi sonucunda üzerinde durulması gereken en önemli bulgu; işçilerin, sendikaya konfederasyonlara hem de işkoluna göre yapılan analizlerde ölçek ortalaması civarında seyrettiğinin gözlenmesidir. Bu bulgu, yüksek bir örgüte bağlılıktan söz etmenin mümkün olmadığını göstermektedir

Anahtar Kelimeler

sendikaya bağlılık, işçi, sendika, konfederasyon

A Field Research on The Union Commitment

Öz

The concept of union commitment refers to the emotive and cognitive attitudes and behaviors of workers toward their unions. The main objective of this study is to examine the levels of union commitments of the union members in different labor union confederations in Turkey. The empirical research was undertaken on the research sample consisting of 1325 volunteered union members of three major labor unions confederations of Turkey, the Confederation of Progressive Unions DİSK , Confederation of Turkish Trade Union Türk-İş and Hak-İş Trade Union Confederation Hak-İş . As the methods of data collection in the empirical research part of this study is the Union Commitment Scale Gordon et al., 1980 . The most important finding of the research is that the workers scores on the union commitment as to their confederations and branch of work are near the average score of scale. The finding indicates the union commitment is not high-level

Anahtar Kelimeler

Union commitment, worker, labor unions, unions confederations

Kaynakça

• Akkaya, Y. (2004). “Küreselleşme Versus Sendikasızlaştırma ve Yoksullaştırma”, Çalışma ve Toplum Dergisi. Sayı: 3. 93-121.
• Angle, H. L. & Perry, J. L. (1986). “Dual Commitment And Labor-Management Relationship Climates.” Academy of Management Journal. Vol: 29 (1). 31-50.
• Aydoğanoğlu, E. (2007). Sınıf Mücadelesinde Sendikalar, İstanbul: Evrensel.
• Bain, G. & Price, R. (1980). Profiles of Union Growth. Oxford: Blackweii.
• Bamberger, P.A, Kluger, A.N. & Suchard, R. (1999). “The Antecedents And Consequences Of Union Commitment: A Meta-Analysis”. Academy of Management Journal. 42 (3): 304-318.
• Barling, J„ Wade, B. & Fullagar, C. (1990).” Predicting Employee Commitment To Company And Union: Divergent Models”, Journal of Occupational Psychology, Vol: 63. 49-61.
• Barling, J., Fullagar, C. & Kelloway, E.K. (1992). The Union and Its Members: A Psychological Approach. Oxford: Oxford University.
• Barling, J., Fullagar, C., McElvie, L., & Kelloway, E. K. (1992). “Union Loyalty And Strike Propensity”. Journal of Social Psychology. 132 (5). 581-590
• Bayazıt, M. (2008). “Endüstri İlişkileri İklimi ve Sendika ve Kuruma Bağlılık, 1. Çalışma İlişkileri Kongresi”. Bildiriler Kitabı. Sakarya. 53-62.
• Bemmels, B. (1995). “Dual Commitment: Unique Construct Or Epiphenomenon”?. Journal of Labor Research. Vol: 16(4). 401-22.
• Bilgin, S. L. (2004).” Sendikaya Bağlılık Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması”, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt: 5. Sayı: 4. 12-31.
• Bilgin, S. L. (2007). Sendikalı İşçi Davranışlarının Psikolojik Boyutları. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Bolton, D., Bagraim J.J., Witten, L., Mohamed Y., Zvobgo, V., & Khan M. (2007). “Explaining Union Participation: The Effect Of Union Commitment And Demographic Factors.” Journal of Industrial Psychology. Vol. 33. No. 1. 74-79.
• Cooper, W. H. & Richardson, A. J. (1986). “Unfair Comparisions”. Journal of Applied Psychology. Vol. 71. 179-184.
• Çelik, A. (2006). “Yeni Sorun Alanları, Eğilimler ve Arayışlar.” Türkiye‘De Sendikal Kriz Ve Sendikal Arayışlar İçinde (s. 17-74), (derl.) Fikret Sazak. Ankara: Epos.
• Deery, S.J, Iverson, R.D. & Erwin, PJ. (1994). “Predicting Organizational And Union Commitment: The Effect Of İndustrial Relations Climate.” British Journal of industrial Relations. 32(4). 581-597.
• Demirbilek, T. ve Çakır Ö. (2004). Sendikal Bağlılık, İstanbul: Petrol-İş.
• Friedman, L. & Harvey, R. J. (1986),”Factors Of Union Commitment: The Case For A Lower Dimensionality,” Journal of Applied Psychology. Vol. 71. 371 -376.
• Fukami, C.V. & Larson, E. (1984). “Commitment To Company And Union: Parallel Models.” Journal of Applied Psychology. 69(3). 367-371.
• Fullagar, C. (1986). “A Factor Analytic Study on the Validity of a Union Commitment Scale”. Journal of Applied Psychology. Vol. 71. 129-136.
• Fullagar, C. & Barling, J. (1987). “Toward A Model Of Union Commitment”. Advances İn Industrial And Labor Relations. Vol: 4. 43-78.
• Fullagar, C. & Barling, J. (1989). “A Longitudinal Test Of A Model Of The Antecedents And Consequences Of Union Loyalty”. Journal of Applied Psychology. Vol: 74. 213-227.
• Fullagar, C., McCoy, D., & Shull, C. (1992). “The Socialization Of Union Loyalty”. Journal of Organizational Behavior. Vol: 13. 13-26.
• Gordon, E., Philpot, J. W., Burt, R. E., Thompson, C. A. & Spiller, W. E. (1980). “Commitment to the Union: Development of a Measure an Examination of its Correlates”. Journal of Applied Psychology. Vol. 65. 479-499.
• Hartley, J. & Kelly, J. (1986). “Psychology And İndustrial Relations: From Conflict To Cooperation?”. Journal of Occupational Psychology. Vol. 59 (3). 161-176. Hyman, R.
• (2001). Understanding European Unionism: Between
• Market, Class and Society. London: Sage.
• Iverson, R. D. & Kuruvilla, S. (1990). “Does Dual Commitment Underlie The Constructs Of Company And Union Commitment?”. Proceedings of ihe 43rd Annual Meeting. Industrial Relations Research Association. Madison. WI. 208-217.
• Kelloway, E.K. & Barling, J. & Fullagar, C. (1990). Extending A Model Of Union Commitment: The Roles Of Jobs And Union Attitudes. Manuscript Submitted For Publication.
• Kelloway, E. K., Victor, M. C. & Southwell, R. (1992). “The Construct Validity Of Union Commitment: Development Of and Dimensionality Of A Shorter Scale”, Journal of Occupational and Organizational Psychology. No. 65. 197-211.
• Kelloway, K. M. & Barling, J. (1993). “Members' Participation İn Local Union Activities: Measurement, Prediction, And Replication”. Journal of Applied Psychology. 78. 262-279.
• Klandermas, B. (1989). “Union Commitment: Replications And Tests in The Dutch Context”. Journal Of Applied Psychology. No. 74. 869-875.
• Koray, M. (2005). Sosyal Politika. Ankara: İmge.
• Ladd, R. T., Gordon, M. E., Beauvais, L. L. & Morgan, R. L. (1982), “Union Commitment: Replication and Extansion”, Journal of Applied Psychology. No. 67. 640-644.
• Magenau, J. M, Martin, J. E. & Peterson, M. M. (1988). “Dual And Unilateral Commitment Among Stevvards And Rank-And-File Members”. Academy of Management Journal. 31(2). 359-376.
• Newton, L. A. & Shore, L. M. (1992). “A Model of Union Membership: Instrumentality, Management Review. Vol. 17. 275-298. Commitment and Opposition”. Academy of
• Öngen, T. (2005). İşçi Sınıfının Yapısı ve Mücadele Pratiklerini Belirleyen Nesnel Koşullar, 1. Sınıf Çalışmaları Sempozyumu Bildiriler Kitabı: İşçi Sınıfının Değişen Yapısı ve Sınıf Hareketinde Arayışlar Deneyimler, Türkiye’yi Sınıf Gerçeği ile Anlamak içinde (s. 54-62), İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı.
• Özuğurlu, M. (2013). Sendikacılık Hareketinde Yeni Eğilimler, Sendikacılık Akademisi Ders Notları 2 içinde (s. 33-48). Ankara: Türk-İş.
• Porter, L. W., Lyman W., Steers, R. M. Mowday, R. T.; Boulian, & Paul V. (1974). “Organizational Commitment, Job Satisfactionn and Turnover Among Psychiatric Technicians”. Journal of Applied Psychology. Vol: 59-5. 603- 609.
• Purcell, T. V. (1954). “Dual Allegiance to Company and Union-Packing-House Worker: A Swift-UPWA Study in Crisis Situation 1949-1952”. Personel Psychology. Vol. 7. 48-58.
• Selamoğlu, A. (2004). “İşçi Sendikacılığında Yeniden Yapılanma ve Örgütlenme Modelleri”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 6. 63-98.
• Sherer, P.D. & Morishima, M. (1989).” Roads And Roadblocks To Dual Commitment: Similar And Dissimilar Antecedents Of Union And Company Commitment”. Journal of Labor Research. 10(3). 311-330.
• Shore, L. M., Tetrick, L.E, Sinclair, R.R & Newton, L. A. (1994). “Validation of a Measure of Perceived Union Support”. Journal of Apllied Psychology. Vol. 79. 971-977.
• Snape, L., Redman, T. & Can, W. (2000), “Commitment to the Union: A Survey of Research and The Implications for The Industrial Relations and Trade Unions”. Journal of Management Reviews. Vol. 2. No: 3. 205-227.
• Sverke. M. & Abrahamsson. B. (1993). Union Commitment: A Conceptualization Based On İnstrumental And Value Rationality. Research Report. Swedish Center for Working Life.
• Sverke, M. & Kuruvilla, S. (1995). “A New Conceptualization of Union Commitment: Development and Test Of An İntegrated Theory”. Journal of Organizational Behaviour. No. 16. 505-532.
• Tetrick, L. E., Thacker, J. W. & Fields, M. W. (1989). “Evidence For The Stability Of The Four Dimensions Of The Commitment To The Union Scale”. Journal Of Applied Psychology. No. 74. 819-822.
• Thacker, J. W., Fields, M. W., & Barclay, L. A. (1990). “Union Commitment: An Examination Of Antecedent And Outcome Factors”. Journal of Occupational Psychology. 63. 33-48.
• Waddington, J. & Hoffmann, R. (2001). “Avrupa'da Sendikalar: Reform, Örgütlenme ve Yeniden Yapılanma”. Sendikal Notlar içinde, (Sayı: 11, 64- 103). İstanbul: Petrol-İş.
• Yücesan Ö. G. (1999). “Türkiye’de Emek Sürecinin Değişen Doğası ve İşyerinde Sendikal Siyasetin Gerekliliği”. Ekonomik Yaklaşım. No: 34(10). 27-53.
• Yayınlanmamış Tezler:
• Köse, S. (2008), Sendikal Bağlılık ve İşçilerin Sendikaya Bağlılık Öncüllerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması, (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Kocaeli Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Yıldırım, F. (2002). Çalışma Yaşamında Örgüte Bağlılık ve Örgütsel Adalet İlişkisi, (Yayınlanmamış doktora tezi), Ankara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.