Sendika ve Konfederasyon İlişkileri Açısından Sendikaların Konfederasyon Hareketliliği: Liman-İş Örneği

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 55, 2079 - 2118, 01.01.2017

Emirali Karadoğan

Öz

Sendikalar, çalışanların haklarını savunan dayanışma ve mücadele örgütleridir. Bazen bu dayanışma ve mücadele diğer sendikalarla da işbirliğini gerektirir. Bunu sağlamak için de sendikalar bir araya gelerek üst bir kuruluş, federasyon veya konfederasyon kurarlar. Böylece taleplerini daha güçlü kitlesel bir güç halinde dile getirirler. Ancak bazen sendikalar, kendi kurmuş oldukları bu konfederasyonlar ile ters düşerler ve çatışırlar. Bu çatışmalar bazı durumlarda sendikaların konfederasyon üyeliğinden ayrılmalarına neden olur. Bu çalışmada, üyelikten ayrılarak başka konfederasyona geçen sendikaların konfederasyon değiştirme nedenleri irdelenecektir. Bu amaçla da öncelikle sendikal tarihimizdeki örnekler gözden geçirilecek ve son olarak da Liman-İş Sendikasının konfederasyon değiştirme süreci üzerinden, sendika- konfederasyon ilişkisi tartışılacaktır

Anahtar Kelimeler

Sendika, Konfederasyon, Konfederasyon Değiştirme Nedenleri,

Trade Union and Confederation Relations: Confederation Mobility of Trade Union; The Case of Liman-İş

Öz

Trade unions are solidarity and struggle organizations for defending the rights of workers. Sometimes this solidarity and struggle requires cooperation with other trade unions. To achieve this, the trade unions come together and establish a higher organisation; federation or confederation. Thus they express their wishes as a more powerful massive force. Sometimes, however, trade unions contrary and conflict with these confederations which they have established. In some cases, these conflicts cause trade unions to withdraw from the membership of confederation. In this study, reasons of changing confederation of trade unions that withdraw from the membership of confederation and pass to another confederation, will be examined. For this aim, firstly, the examples in our unionisation history will be reviewed and finally, the trade unionconfederation relationship will be discussed over the process of changing the confederation of the Liman-Is Union

Anahtar Kelimeler

Trade Union, Confederation, Reasons of Changing The Confederation,

Kaynakça

• Akkaya, Y. (2017), “Türkiye’de Sendikacılık ve Siyaset”, https://sites.google.com/site/paribustr/y_akkaya8.doc
• Anayasa Mahkemesi (2014) http://www.anayasa.gov.tr/Gundem/Detay/636/636.pdf
• Avcı, Ö. (2013), Liman-İş’in Hak-İş’e Geçişi Hakkında Mülakat, 14.07.2013, Ankara
• Baştürk, A., Öğünç, Ş., Mısırlıoğlu, H. Ve Topkar, İ. (1971). 1971 Türkiye’sinde İşçi Hareketi ve Sendikalarımız: Ortak Reform Yolları Üzerine Eleştiriler ve Araştırmalar, DİSK Yayını
• Cumhuriyet (2013) “Disk’in Olağanüstü Genel Kurulu Yarın”, 05.04.2013, http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/diger/413814/DiSK_in_olaganustu _genel_kurulu_yarin_.html
• Çarık, Ş. (2016), “DİSK’te Kriz”, http://odatv.com/diskte-kriz-2302161200.html
• Çelik, A. ve Aydın, Z. (2006). Paşabahçe 1966 Gelenek Yaratan Grev, İstanbul: Türkiye Sosyal Tarih Araştırmaları Vakfı.
• Çelik, A. (2010), Vesayetten Siyasete Türkiye’de Sendikacılık (1946-1967), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Çelik, A. (2012), “ABD Diplomatik Yazışmalarında Türkiye Sendikal Hareketi (1973-1976)”, Çalışma ve Toplum, 2012/2, s. 49-74
• Çelik, F. (2012) Meclis Haber, 07 Mart 2012 http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/ haber_portal.aciklama?p1=120916
• Çelik-İş (2014) “Çelik-İş Sendikası Tarihçesi”, http://www.celik-is.org/index.php/sendikamiz/tarihcemiz
• ÇSGB, (2017) https://www.csgb.gov.tr/home/contents/sendikalar/isciisveren/ Dereli, Toker (1998), “Milli Tip Sendikalar”, Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi, İkinci Cilt, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı, 422-423
• DevMaden Sen (2014), “Sendikamızın Kısa Tarihçesi”, http://www.devmadensen.org.tr/index.php/etknlkler/116-sendkamizhakkinda.html
• Dİsk Tekstil (2017), “Tekstil İşçileri Sendikası (Kısa Tarih)”, http://disktekstil.org/tekstil-iscileri-sendikasi-kisa-tarih.html
• DİSK, (2003), “Sendikalar Kanunu Önerisi”, www.disk.org.tr/default.asp?Page=Content&ContentId=86
• Ergenç, Esin (2013) “Türk-İş’in Gizli Eli Tek Gıda-İş’in İçinde”, Aydınlık Gazetesi, 11 Temmuz 2013
• Genel-İş Sendikası – Besin-İş – DYF-İŞ – Ges-İş Sendikası – Kristal-İş SendikasıPetrol-İş – Sağlık-İş – Tez Büro-İş Sendikası – Türk Deniz Ulaş-İş – Türk Harb-İş Sendikası – T.Oleyis Sendikası – YOL-İŞ Sendikası, (1971) Türk İşçi Hareketi İçin Sosyal Demokrat Düzen, İlkeler, Amaçlar,Yöntem, Ankara: Ayyıldız Matbaası.
• Genel-İş, (2017), “Tarihçe”, http://www.genel-is.org.tr/tarihce,2,10854#.WUy7kIzyiUk
• Işıklı, Alpaslan, (2003), Gerçek Örgütlenme Sendikacılık, Ankara: İmge Yayınevi.
• Koç, Canan ve Koç, Yıldırım (2008), DİSK Tarihi: Efsane mi, Gerçek mi? (1967-1980), Ankara: Epos Yayınları.
• Koç, Yıldırım (1989), Teslimiyetten Mücadeleye Doğru Türk-İş: 1980-1989, İstanbul: Amaç Yayınları.
• Koç, Yıldırım (1999), Ne İçin Sendika? Nasıl Sendika?, no.12, Ankara: Türk-İş Eğitim Yayını . http://www.yildirimkoc.com.tr/usrfile/1322169338b.pdf
• Koç, Yıldırım (2000), Türkiye’de İşçiler ve Sendikalar (Tarihten Sayfalar), Ankara: Türkiye Yol-İş Sendikası Yayınları
• Koç, Yıldırım (2003), Türkiye İşçi Sınıfı Ve Sendikacılık Hareketi Tarihi, İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Koçak, M. Hakan (2014), “İşçi Hareketinin Örgütsel Kapasitesi ve Ölçeksel Strateji Bağlamında İstanbul İşçi Sendikaları Birliği Örneği (1948-1962)”, Çalışma ve Toplum, 2014/4 , s.53-102
• Kumlu, Mustafa (2011), “Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu’nun Liman-İş Genel Kurulunda Yaptığı Konuşma” http://www.tes-is.org.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?
• Laçiner, Ömer (1977) “Yer altı Maden İş Olayı’ Üzerine ”, Birikim Dergisi, Sayı. 32, s.66-70
• Likat-İş (1969), Likat-İş Sendikası III Genel Kurul Çalışma Raporu, Şark Matbaası
• Liman-İş (2013), “Liman-İş Sendikası Olağanüstü Genel Kurul Notları: 16 Şubat 2013”,
• Liman-İş (2015), 18. Olağan Genel kurul Raporu (2011-2015), Ankara: Liman-iş Yayınları.
• Liman-İş (2017), “Hakkımızda”, http://limanis.org.tr/web/index.php/hakkimizda/
• Odatv.com, “Hak-İş’te 15 Temmuz Krizi” http://odatv.com/hak-iste-15-temmuz-krizi-0303171200.html, 03.03.2017
• OLEYİS, (2017), “OLEYİS Tarihçe”, http://www.oleyis.org.tr/sayfa.php?id=5 Orman-İş (2017), “Tarihçe”, http://www.ormanis.org.tr/www/TR/Icerik.asp?ID=691
• Öztaşkın, Mustafa (2013) “Türk-İş’te Olağanüstü Genel kurul Çanları Çalıyor” Birgün, 25.02.2013
• Özveri, Murat (2012), Sendikal Haklar: 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasası, Birleşik Metal-İş Yayını, İstanbul
• Sendikal Güç Birliği (2011), “Türk-İş Ana Tüzük Metni”, http://www.sendikalgucbirligi.org/?p=78
• SOL Gazetesi, (2013a), “DİSK’te Olağanüstü Genel Kurul Kararı”, 06.03.2013
• SOL Gazetesi, (2013b), “Genel Kurul İptaline Bir Adım Daha Yaklaşıldı”, 15.05.2013
• SOL Gazetesi, (2013c) “Liman-İş Yılana Sarılıyor”, Sayfa 7, 08 Mart 2013
• Sürücü, Selma (1996), “Ardiye ve Antrepoculuk İşkolu”, Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi, Cilt-1, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını,78-80
• Tes-İş (2017), “Tarihçe”, http://www.tes-is.org.tr/pages/16/TAR%C4%B0H%C3%87E
• Toleyis (2014), “Tarihçe”, http://www.toleyis.org.tr//sayfam/1724/T%C3% BCz%C3% BC%C4%9F%C3%BCm%C3%BCz.htm
• Tuna, Orhan (1972) “Türk Sendikacılığında Sosyal Demokrasi Hareketi”, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/9522 s.261-281
• TÜİK, (2013), “Hane Halkı İşgücü İstatistikleri, Ocak 2013”, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=25#
• TÜRK-İŞ (2011b), Türk-İş 21. Olağan Genel Kurul: Belgeler (2007-2011), Ankara
• TÜRK-İŞ (2012) “Türk-İş’in ‘Toplu İş İlişkileri Kanun Tasarısına’ İlişkin Görüşleri”, Üye Sendikalar İç Yazışmaları
• Türk-İş (2015), Türk-İş 22. Genel Kurula Sunulan Denetim Kurulu Raporu, Ankara
• Türkel, Metin (2013), “Türk-İş’i Yıkıp Yeniden Kuracağız”, http://www.tekgida.org.tr/Oku/7332/Turkisi-Yikip-Yeniden-Kuracagiz
• Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1996), “Çağdaş Metal-İş Sendikası (Türkiye Çağdaş Metal İşçileri Sendikası)” Cilt-1, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını, 211-212
• Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1996), “Çelik-İş (Çelik Sanayii İşçileri Sendikası)” Cilt-1, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını, 229-230
• Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1996), “Dev Maden-Sen (Türkiye Devrimci Maden Arama ve İşletme İşçileri Sendikası)” Cilt-1, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını, 296-297
• Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1996), “Genel-İş (Türkiye Genel Hizmetler İşçileri Sendikası)” Cilt-1, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını, 449-451
• Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1996), “Ges-İş (Türkiye DSİ Enerji Su ve Gaz İşçileri Sendikası)” Cilt-1, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını, 468-470
• Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1998a), “Kurt, Ahmet”, Cilt-2 İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını,
• Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1998a), “Liman-İş (Türkiye Liman ve Kara Tahmil-Tahliye İşçileri Sendikası) ”, Cilt-2, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını,
• Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1998a), “OLEYİS (Türkiye Otel Lokanta ve Eğlence Yerleri İşçileri Sendikası)”, Cilt-2, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını, 448-450
• Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1998a), “Orman-İş (Türkiye Orman İşçileri Sendikası)”, Cilt-2, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını, 469-471
• Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1998a), “Sarı, Mehmet Ali”, Cilt-2, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını, Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1998b), “Tekstil (Tekstil İşçileri Sendikası)” Cilt-3, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını, 292-295
• Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi (1998b), “Türk-İş”, Cilt-3, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı ortak yayını, 325-351
• Ünsal, Engin (2013), “Türk-İş’de Neler Oluyor”, Aydınlık Gazetesi, sayfa 5, 10 Mart 2013
• www.etha.com.tr, (2013) “Liman-İş Hak-İş'e mi geçiyor?” http://www.etha.com.tr/Haber/2013/02/12/emek/liman-hak-e-migeciyor/
• www.haber.sol.org.tr, (2010), “OLEYİS’te Neler Oluyor?”, http://haber.sol.org.tr/sonuncu-kavga/oleyis-te-neler-oluyor-haberi-31544
• Ankara 14. İş Mahkemesi, 2013/141 Esas No’lu Dosya Yargıtay 9. HD , 2015/1962 Esas ve 2015/6380 Karar